Τα πρώτα βήματα για νομοθετική κατοχύρωση του λομπινγκ (της απόπειρας δηλαδή ομάδων συμφερόντων του ιδιωτικού τομέα να επηρεάσουν δημόσια πρόσωπα) στη χώρα μας φαίνεται πως ετοιμάζεται να εισάγει νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Βήματος το επίμαχο νομοσχέδιο, μετά την
ολοκληρωθείσα φάση της δημόσιας διαβούλευσης, αναμένεται να συζητηθεί και να
ψηφιστεί το επόμενο διάστημα από το Κοινοβούλιο. Δέχεται πάντως ήδη κριτική για
ατολμία και ελλείμματα από φορείς, όπως το Vouliwatch, ενώ υπάρχουν ενστάσεις
από τo ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Διαφάνειας.
Άλλοι παρατηρητές εκτιμούν πως το νομοσχέδιο θα επιχειρηθεί να εμφανιστεί
μέτρο διαφάνειας, εισάγοντας ρυθμίσεις για τα “δώρα” σε κρατικούς αξιωματούχους
που έτσι κι αλλιώς υπάρχουν στη νομοθεσία και θα μπορούσαν να συμπληρωθούν
χωρίς νομιμοποίηση του λόμπινγκ, το οποίο όπως σημειώνουν “αξιοποιείται για να επηρεαστούν πολιτικές
και κυβερνητικές αποφάσεις”.
Σύμφωνα πάντως με τον αρμόδιο υπουργό Μάκη Βορίδη, η συγκεκριμένη
νομοθετική πρωτοβουλία συνιστά ένα πρώτο αλλά κρίσιμο βήμα στην κατεύθυνση
ρύθμισης του νομικού πλαισίου με στόχο την αναχαίτιση φαινομένων αδιαφάνειας,
διαφθοράς και αθέμιτων πρακτικών. Ο ίδιος ο υπουργός Εσωτερικών στις συνομιλίες
του υποστηρίζει ότι η αναγκαιότητα θέσπισης ενός ολοκληρωμένου νομικού πλαισίου
υπέρ της νόμιμης άσκησης επιρροής έχει επισημανθεί από τον Οργανισμό
Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την
Ομάδα Κρατών για τη Διαφθορά (GRECO).
Ηλεκτρονικά η καταγραφή δώρων
Σταχυολογώντας τους βασικούς άξονες το νομοσχεδίου αξίζει κανείς να
αναφέρει τα εξής:
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και
τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου οφείλουν να μην αποδέχονται δώρα, παροχές ή
άλλα ωφελήματα που τους δίνονται λόγω της θεσμικής ιδιότητάς τους στο πλαίσιο
άσκησης των καθηκόντων τους. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο για λόγους ευγένειας,
αβρότητας ή εθιμοτυπίας. Επίσης δεν θα πρέπει να δέχονται φιλοξενία, παρά μόνο
για λόγους αβροφροσύνης ή σύμφωνα με τη διπλωματική πρακτική.
Στην κυριότητα του Δημοσίου
ανήκουν τα αντικείμενα που προσφέρονται εφόσον η αξία τους υπερβαίνει τα 200
ευρώ και περιέρχονται είτε στην Προεδρία της Δημοκρατίας ή στην Προεδρία της
Κυβερνήσεως για τη διοίκηση και διαχείρισή τους.
Τα δώρα αξίας μικρότερης των
200 ευρώ αλλά και τα αναλώσιμα αγαθά μπορούν να περιέλθουν στην κυριότητα του
Προέδρου της Δημοκρατίας ή του μέλους του Υπουργικού Συμβουλίου εκτός εάν
δηλώσουν ότι επιθυμούν να περιέλθουν στην κυριότητα του Δημοσίου.
Σχετικά με τα δώρα που έχουν
ιδιαίτερη εθνική, ιστορική ή πολιτιστική αξία, αυτά ανήκουν στην κυριότητα του
Δημοσίου και, ανεξάρτητα της αξίας τους, μεταβιβάζονται στην Προεδρία της
Δημοκρατίας ή στην Προεδρία της Κυβέρνησης.
Τα δώρα καταγράφονται
αναλυτικά, όπως τα στοιχεία των δωρητών, η αξία τους, ο λόγος που έγινε η δωρεά
κ.λπ. σε ηλεκτρονικό βιβλίο που θα τηρείται στην Προεδρία της Δημοκρατίας και
στην Προεδρία της Κυβερνήσεως.
Κάθε Ιανουάριο θα
δημοσιοποιείται, ηλεκτρονικά, κατάλογος με τα δώρα του προηγούμενου έτους.