«Σκιές σκανδάλου» με fast track άτοκα δάνεια σε επιχειρήσεις

Θοδωρής Καραγιαννίδης

Πολύ μεγάλο προβληματισμό και σοβαρά ερωτηματικά προκαλούν οι μεθοδεύσεις του υπουργείου Ανάπτυξης γύρω από το πρόγραμμα δανεισμού επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία, υπό μορφή κεφαλαίου κίνησης, με πλήρη επιδότηση επιτοκίου για δύο χρόνια από το Ταμείο Επιχειρηματικότητας (ΤΕΠΙΧ ΙΙ).

Το πρόγραμμα, ανεξήγητα, δεν έτυχε δημοσιότητας και μόλις με ένα απλό δελτίο τύπου στις 27 Απριλίου έγινε γνωστό ότι από την επόμενη κιόλας μέρα η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα ξεκινάει να διαθέτει το δανειοδοτικό προϊόν. Το Υπουργείο Ανάπτυξης έκλεισε απότομα το πρόγραμμα μετά από μόλις πέντε εργάσιμες μέρες και σε σχετική ανακοίνωση έγινε γνωστό ότι «λόγω του υπερβολικού αριθμού αιτήσεων που υπερκαλύπτουν το αρχικά προϋπολογισθέν ποσό, το σύστημα έκλεισε προσωρινά για να γίνει η αρχική αξιολόγηση των αιτήσεων από τις τράπεζες» ενώ θα ξανανοίξει, θεωρητικά στις 20 Μαΐου, στο πλαίσιο της ίδιας πρόσκλησης. 

Πηγές με γνώση των προγραμμάτων ενίσχυσης του Υπουργείου Ανάπτυξης, σημειώνουν ότι δεν είναι πρωτόγνωρο να κλείσει προσωρινά ένα πρόγραμμά λόγω εξάντλησης του Προϋπολογισμού και να ανοίξει στη συνέχεια, με νέους πόρους. Όμως πολλά είναι τα ερωτηματικά για όσα έχουν μεσολαβήσει ανάμεσα στην έναρξη του προγράμματος και την απότομη παύση του.

«Αυτά δεν γίνονται»

Το πρόγραμμα, ύψους 1,5 δις ευρώ θεωρητικά υπερκαλύφθηκε μέχρι του ποσού των 3,5 δις ευρώ και σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, έχουν ήδη γίνει εκταμιεύσεις ποσών σε δικαιούχους από κάποιες τράπεζες. Με δεδομένους τους ρυθμούς, όχι μόνο του δημοσίου αλλά και των τραπεζών, θεωρητικά μέσα στις ελάχιστες εργάσιμες μέρες κάποιες επιχειρήσεις: Υπέβαλαν τα σχετικά αιτήματα μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, προσήλθαν στις εμπορικές τράπεζες και κατέθεσαν δεκάδες δικαιολογητικά που τους ζητήθηκαν, εφαρμόστηκαν όλα τα συνήθη τραπεζικά κριτήρια, εγκρίθηκε το αίτημά τους, υπογράφησαν συμβάσεις και εκταμιεύτηκαν τα ποσά. «Αυτά δεν γίνονται πουθενά», σημειώνουν επιχειρηματίες που κάνουν τις καταγγελίες.

Το ερωτήματα που προκύπτουν είναι πόσες επιχειρήσεις, εν μέσω πανδημίας, έχουν τη δυνατότητα να καταρτίσουν ένα άρτιο φάκελο σε 3-4 εργάσιμες, να προσκομίσουν πάνω από 20 δικαιολογητικά - ανάμεσα στα οποία και business plan - και να εκταμιεύσουν ποσά, αν δεν προϋπάρξει κάποιου είδους προετοιμασία; Πολύ περισσότερο, παράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι εφόσον εφαρμοστούν τα συνήθη τραπεζικά κριτήρια για την πιστοληπτική ικανότητα των επιχειρήσεων, η συντριπτική πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, είναι «εκτός».

Επιχειρηματίες εκφράζουν πολύ σοβαρές αμφιβολίες και ζητούν αναλυτικά στοιχεία για τις επιχειρήσεις που κατάφεραν να δανειοδοτηθούν - άτοκα για δύο χρόνια - αλλά και τους τζίρους τους, με βάση τους οποίους γίνονται οι εγκρίσεις. Αυτό θα έδινε μια πολύ ασφαλή εικόνα για όσα πραγματικά έχουν συμβεί στο πρόγραμμα, το οποίο θεωρητικά απευθύνεται σε μικρομεσαίους.

Οι όροι των δανείων

Οι όροι του προγράμματος, για την υποστήριξη της χρηματοδοτικής ρευστότητας των επιχειρήσεων, είναι ιδιαίτερα ελκυστικοί. Το ύψος του δανείου καθορίζεται με βάση το 50% του κύκλου εργασιών της κάθε επιχείρησης είτε το 50% των παραγγελιών του τρέχοντος έτους. Η διάρκεια του δανεισμού ορίζεται από 24 έως 60 μήνες από την εκταμίευση, με δυνατότητα χορήγησης περιόδου χάριτος από 6 έως 12 μήνες, χρονικό διάστημα κατά το οποίο θα καταβάλλονται μόνο τόκοι.