Μπάμπης Μιχάλης
Τέλος εποχής για την αμερικανική βιομηχανία σχιστολιθικού
πετρελαίου σηματοδοτεί η πτώχευση της μεγαλύτερης παραγωγού και πρωτοπόρου
εταιρείας του κλάδου Chesapeake Energy. Η πάλαι πότε 2η μεγαλύτερη εταιρεία
φυσικού αερίου των ΗΠΑ υπέβαλε την Κυριακή αίτηση ένταξής της στο Αρθρο 11 του
αμερικανικού πτωχευτικού κώδικα καθώς δεν μπορούσε πλέον να εξυπηρετήσει τα
τεράστια χρέη της.
Η χρεοκοπία της αποτελεί όπως φαίνεται το κύκνειο άσμα
της σχιστολιθικής επανάστασης -της εξαγωγής δηλαδή πετρελαίου και φυσικού
αερίου από σχιστολιθικά πετρώματα με τη μέθοδο fracking- που άνθησε στα
τελευταία 20 χρόνια χάρη στις υψηλές διεθνείς τιμές ενέργειας και κατέστησε τις
ΗΠΑ μεγαλύτερη παραγωγό πετρελαίου στον κόσμο, μπροστά από τη Σαουδική Αραβία
και τη Ρωσία.
Η Chesapeake, που ιδρύθηκε το 1989 από τους Aubrey
McClendon και Tom Ward, με αρχικό κεφάλαιο μόλις 50.000 δολάρια, επέλεξε να
εστιάσει τις εξορύξεις της σε περιοχές της Οκλαχόμα και του Τέξας που γνώριζαν
ελάχιστη έως τότε ανάπτυξη από τον πετρελαϊκό τομέα. Εγκατέλειψε την
παραδοσιακή κάθετη γεώτρηση που ακολουθούσε έως τότε το σύνολο των πετρελαϊκών
εταιρειών και αντ’ αυτού εστίασε σε τεχνικές πλευρικής γεώτρησης υδραυλικού
κατακερματισμού για να απελευθερώσει το φυσικό αέριο από σχιστολιθικά
πετρώματα.
Το περιβόητο fracking -o κατακερματισμός δηλαδή του
σχιστολιθικου πετρώματος με έγχυση νερού, άμμου και χημικών ουσιών υπό υψηλή
πίεση- αν και καταστροφικό για το περιβάλλον τη γέμισε με λεφτά και πολύ
σύντομα την κατέστησε κολοσσό στις ενεργειακές αγορές. Στην ακμή της η εταιρεία
είχε σε λειτουργία 175 σημεία εξόρυξης σε όλες τις ΗΠΑ και ακόμη χιλιάδες
σημεία για ανάπτυξη, ενώ η χρηματιστηριακή της αξία το 2008 ξεπέρασε τα 37 δισ.
δολάρια.
Καθοριστική στην εκρηκτική ανάπτυξή της ήταν η συμβολή
του ιδρυτή και διευθύνοντος συμβούλου της, McClendon, που κινήθηκε επιθετικά
στην απόκτηση δικαιωμάτων εξόρυξης σε διάφορες πολιτείες των ΗΠΑ φορτώνοντας
όμως την εταιρεία με τεράστιο χρέος. Μεταξύ 2010 και 2012 η Chesapeake ξόδεψε
συγκεκριμένα 30 δισ. δολάρια περισσότερα για εξόρυξη και υπενοικίαση εκτάσεων
από αυτά που κέρδιζε, ενώ το χρέος της είχε φτάσει κάποια στιγμή να είναι όσο
το χρέος των κολοσσών Exxon, Chevron.
Το ρηξικέλευθο αυτό μοντέλο ανάπτυξης αποδείχτηκε σύντομα
ότι δεν ήταν βιώσιμο. Η γρήγορη επιτυχία της Chesapeake έκανε πολλές εταιρείες
να τη μιμηθούν υιοθετώντας το fracking. Πολύ γρήγορα η εγχώρια αγορά πλημμύρισε
από σχιστολιθικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο και αυτό οδήγησε σε υποχώρηση των
τιμών. Η επιδημία του Covid-19, η μείωση της παγκόσμιας κατανάλωσης και ο
πόλεμος τιμών μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ρωσίας, φέτος, αποτέλεσαν το
τελειωτικό χτύπημα. Με τις τιμές στο ναδίρ, τα χρέη τους στα ύψη, η πλειονότητα
των εταιρειών του σχιστολιθικού τομέα δεν μπορούσε πια να επιβιώσει.
Πριν από την Chesapeake φέτος και ώς τα τέλη Μαΐου ακόμη
18 εταιρείες κατέρρευσαν, ενώ συνολικά τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν
πτωχεύσει πάνω από 200. Ο McClendon, που κάποια στιγμή ήταν ο υψηλότερα
αμειβόμενος διευθύνων σύμβουλος στις ΗΠΑ, σκοτώθηκε το 2013 σε τροχαίο
δυστύχημα. Μία ημέρα νωρίτερα του είχαν απαγγελθεί κατηγορίες για στημένους
διαγωνισμούς που αφορούσαν δικαιώματα γεωτρήσεων. Ο διάδοχός του, παρά τις
προσπάθειες εξυγίανσης, δεν κατάφερε ποτέ να βγάλει την εταιρεία από το τέλμα
του τεράστιου χρέους που άφησε.
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
Tags
Κόσμος