Νικόλ Λειβαδάρη
Πρώτα είχε εκφράσει «προσωπικές απόψεις» ο αναπληρωτής
σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του πρωθυπουργού Θάνος Ντόκος όταν δήλωνε στον
«Φιλελεύθερο» της Κύπρου ότι, υπό προϋποθέσεις, η Ελλάδα «θα μπορούσε να
διαπραγματευθεί μια συμφωνία συνεκμετάλλευσης» με την Τουρκία.
Τώρα, σύμφωνα με κύκλους του ΥΠΕΞ, εκφράζει «προσωπικές
απόψεις» ο – μέχρι πρόσφατα τουλάχιστον – πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου
του υπουργείου Εξωτερικών καθηγητής Χρήστος Ροζάκης, που δήλωσε στο «ΚΡΗΤΗ TV»
ότι «έχουμε αναπτύξει μια μαξιμαλιστική θέση» και ότι «το Καστελόριζο είναι
απομακρυσμένο από τη Ρόδο, αλλά είναι κοντά στις τουρκικές ακτές».
Ενδιαμέσως και προσφάτως, στο Φόρουμ των Δελφών, είχε
υπάρξει και μια ακόμη τοποθέτηση από την πλευρά Ντόκου – αυτή τη φορά χωρίς
κυβερνητικό σχόλιο περί «προσωπικών απόψεων» - σύμφωνα με την οποία η βάση
συζήτησης από την οποία ξεκινά η Ελλάδα την διαπραγμάτευση με την Αίγυπτο για
την ΑΟΖ είναι η εξαίρεση του Καστελόριζου, δηλαδή η ελληνική πλευρά έχει ήδη
αποδεχθεί και προεξοφλήσει ως μοναδική λύση την μερική και όχι την πλήρη
οριοθέτηση.
Σημειολογικά, έχει ενδιαφέρον ότι στην υπόθεση Ροζάκη το
κυβερνητικό μήνυμα συνοδεύτηκε από «διπλωματική» προαναγγελία αποπομπής του
καθηγητή – συγκεκριμένα, από την διαρροή ότι η θητεία Ροζάκη στην προεδρία του
Επιστημονικού Συμβουλίου έχει ήδη λήξει από τις 7 Ιουνίου και δεν πρόκειται να
ανανεωθεί.
Ουσιαστικά, το ενδιαφέρον είναι πως τόσο οι θέσεις Ντόκου
όσο και οι θέσεις Ροζάκη αποτυπώνουν μια συζήτηση και μια τάση που διευρύνεται
όλο και περισσότερο εντός του εγχώριου πολιτικού συστήματος: Την τάση υπέρ
«ρεαλιστικής στροφής» στα ελληνοτουρκικά προκειμένου να οικοδομηθούν, το
ταχύτερο δυνατό, οι αναγκαίες συμμαχίες για να ανασχεθούν τα δυσμενή
τετελεσμένα που έχει δημιουργήσει τόσο σε γεωπολιτικό όσο και σε διπλωματικό
επίπεδο το – παράνομο μεν, καταλυτικό δε – τουρκολυβικό σύμφωνο.
Σ' αυτή την «ρεαλιστική στροφή» έχει κομβική θέση το
κεφάλαιο του Καστελόριζου και, συνολικά, της επήρειας των νησιών. Και επ’
αυτών, είτε πρόκειται για δεδομένη κυβερνητική θέση, είτε για αφετηρία
διαπραγμάτευσης, μάλλον δείχνει πολλά το σχέδιο που μπήκε στο τραπέζι των
συζητήσεων στο ταξίδι Δένδια στο Κάιρο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την
Αίγυπτο.
Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες του Τvxs.gr το
Καστελόριζο δεν περιλαμβάνεται στην συζήτηση. Κοινώς, η διαπραγμάτευση ξεκινά
με δεδομένο τον στόχο της μερικής και όχι της πλήρους οριοθέτησης, ενώ με βάση
την αρχή της μέσης γραμμής η επήρεια που αναγνωρίζεται στα νησιά φθάνει κατά
μέσο όρο στο 40%, συμπεριλαμβανομένης και της Κρήτης. Τούτων δοθέντων, δεν
προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι εξ αρχής πηγές του ΥΠΕΞ έσπευσαν να
χαρακτηρίσουν «πολύ δύσκολη» την προσπάθεια συμφωνίας με την Αίγυπτο για την
ΑΟΖ, την ίδια ώρα ωστόσο οι εναλλακτικές δείχνουν περιορισμένες.
Οι εξελίξεις στην Λιβύη περιπλέκουν ακόμη περισσότερο την
κατάσταση, με δεδομένη την έως τώρα επικράτηση των δυνάμεων της κυβέρνησης
Σάρατζ που στηρίζει ανοιχτά η Τουρκία. Το σημερινό ταξίδι-εξπρές του Νίκου
Δένδια στην περιοχή και η συζήτησή του με τον «αντι-Σάρατζ» πρόεδρο του λιβυκού κονοβουλίου για
«καθορισμό θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών» συνιστά περισσότερο ένα
συμβολικό μήνυμα. Είναι η ύστατη προσπάθεια της Ελλάδας να έχει κάποια θέση
στις συζητήσεις που από παντού προαναγγέλλονται για την λήξη του εμφυλίου και
την επόμενη μέρα στην Λιβύη. Όπως όμως λέει έμπειρος διπλωματικός παράγοντας,
«είτε μας αρέσει, είτε δεν μας αρέσει, ο ισχυρός παίκτης σ’ αυτή την
διαπραγμάτευση θα είναι ο Ερντογάν».
Πρόκειται για μια επισήμανση που ίσως θυμίζει το πρόσφατο
μήνυμα επίσης του Θάνου Ντόκου ότι στην Λιβύη η Ελλάδα διάλεξε την λάθος
πλευρά. Και κυρίως, όπως τονίζει η ίδια διπλωματική πηγή, θυμίζει το κομβικό
λάθος της Αθήνας - την αρχική υποτίμηση των διαύλων μεταξύ Αγκυρας και Τρίπολης
και των συνεπειών του τουρκολυβικού συμφώνου…
Tags
΄Αρθρα - Απόψεις