Με υπουργική απόφαση που δημοσιεύθηκε χθες στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, το Δημόσιο θα πληρώσει 1.851.200 ευρώ για την μετάδοση μηνυμάτων για τον κορονοϊό, ενώ υπάρχει από το 2007 ειδική νομοθεσία που επιβάλλει στους τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς την δωρεάν μετάδοση τρίλεπτων ραδιοτηλεοπτικών μηνυμάτων για σκοπούς ενημέρωσης για την δημόσια υγεία.
Συγεκριμένα, οι Υπουργοί κ.κ. Σκυλακάκης (αναπλ. Οικ.)
και Πέτσας (Υφ. στον Πρωθ.), υπέγραψαν την απόφαση «Καθορισμός όρων και
προϋποθέσεων ανάθεσης και παροχής υπηρεσιών επικοινωνίας και ενημέρωσης των
πολιτών, καθώς και κάθε άλλης συναφούς υπηρεσίας που απαιτείται για την
υλοποίησή τους για την προστασία της δημόσιας υγείας και τη λήψη μέτρων για την
αποτροπή διασποράς του κορωνοϊού COVID - 19 και της διαδικασίας διάθεσης των
σχετικών πιστώσεων.» που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Β' 4754/27.10.2020.
Σε αυτή την ΚΥΑ ορίζεται ότι θα διατεθούν συνολικά δύο
εκατομμύρια (2.000.000) ευρώ για την απευθείας ανάθεση της δημιουργίας
εκστρατείας μηνυμάτων ποσού 148.800 ευρώ και στα κανάλια θα δοθούν τα 1.851.200
για να μεταδώσουν τα μηνύματα.
Ως προς την δημιουργία της εκστρατείας (τα 148.800 ευρώ),
θα μπορούσε αυτή να είχε σχεδιαστεί εξ ολοκλήρου από το υπάρχον ανθρώπινο
δυναμικό της ΕΡΤ, το οποίο πληρώνεται κανονικά τους μισθούς του.
Ως προς την μετάδοση θα μπορούσε να εφαρμοστεί η διάταξη
της δωρεάν ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης που ορίζει το άρθρο 20 παρ. 2 και 3 του
Ν.3592/2007 (που ψηφίστηκε άλλωστε και επί ΝΔ):
«…οι τηλεοπτικοί σταθμοί υποχρεούνται να μεταδίδουν δ ω ρ
ε άν μηνύματα κοινωνικού περιεχομένου διάρκειας τριών
πρώτων λεπτών της ώρας καθημερινά ιδίως
για θέματα υ γ ε ί α ς, πρόνοιας και μέριμνας για τα άτομα με ειδικές ανάγκες ή για τη μετάδοση
μηνυμάτων, που αναφέρονται στα
εκπαιδευτικά ή άλλα προγράμματα που διοργανώνει η Βουλή των
Ελλήνων, καθώς και σε όλες εν γένει τις
εθνικού, πολιτιστικού και κοινωνικού
περιεχομένου δραστηριότητές της. Με κοινή απόφαση των Υπουργών
Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και
Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης
ρυθμίζονται όλες οι αναγκαίες τεχνικές λεπτομέρειες. Η εφαρμογή της παραγράφου αυτής δεν εξαρτάται από την έκδοση
της κοινής αυτής υπουργικής απόφασης.»
Η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση είναι η υπ' 1686/2018
απόφαση των Υπουργών Ψηφιακής Πολιτικής και Υγείας που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Β'
2037/5.6.2018 με τίτλο «Δωρεάν
μετάδοση μηνυμάτων κοινωνικού
περιεχομένου από τηλεοπτικούς
και ραδιοφωνικούς σταθμούς.»
Στο άρθρο 1 της απόφασης («έννοια μηνύματος κοινωνικού
περιεχομένου») της ΚΥΑ αναφέρεται ως πρώτο - πρώτο παράδειγμα, το κοινωνικό
μήνυμα για την «πρόληψη ασθενειών».
Στο άρθρο 2 ξεκάθαρα αναφέρεται ότι το μήνυμα μπορούν να
υποβάλουν για δωρεάν μετάδοση το Δημόσιο, τα ΝΠΔΔ και τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού
χαρακτήρα. Άρα, το Υπουργείο Υγείας, αλλά και
κάθε νοσοκομείο ΧΩΡΙΣΤΑ θα μπορούσε να υποβάλει το μήνυμα για δωρεάν
μετάδοση έτσι ώστε να εξασφαλιστεί μέγιστος ραδιοτηλεοπτικός χρόνος δωρεάν
μετάδοσης!
Κατά το άρθρο 3, το μήνυμα υποβάλλεται από τον φορέα στο
Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης που έχει ειδική Τριμελή Επιτροπή που
αποφασίζει την δωρεάν μετάδοσή του.
Το ίδιο το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτεόρασης έχει εκδώσει
και δική του Υπόδειξη στις 25.7.2018 για τον τρόπο με τον οποίο θα δέχεται και
θα κρίνει επ' αυτών των αιτημάτων. Σχετικές πληροφορίες ειδικά από το ΕΣΡ στην
ιστοσελίδα του (Μετάδοση κοινωνικών μηνυμάτων).
Επομένως, είναι τελείως περιττή η επιπλέον χρηματοδότηση
των ραδιοτηλεοπτικών σταθμών με άλλα 1.851.200 ευρώ από τον Κρατικό
Προϋπολογισμό, την στιγμή που το ίδιο το Κράτος έχει θεσπίσει διαδικασία για
την δωρεάν μετάδοση αυτών των μηνυμάτων και την οποία το ίδιο το Κράτος δεν
ακολουθεί εν προκειμένω. Η υποχρέωση των ιδιωτικών ραδιοτηλεοπτικών σταθμών να
μεταδώσουν δωρεάν αυτά τα οπτικοακουστικά μηνύματα υπέρ της προστασίας της
δημόσιας υγείας βασίζεται στην συνταγματική υποχρέωσή τους για εκπλήρωση του χρέους
της κοινωνικής αλληλεγγύης που προβλέπει το άρθρο 25 παρ. 4 του Συντάγματος.
Αυτό σημαίνει ότι η ως άνω Κοινή Υπουργική Απόφαση είναι
αντίθετη στον νόμο, ο οποίος προβλέπει συγκεκριμένη διαδικασία για την προβολή
των μηνυμάτων προστασίας της δημόσιας υγείας, η οποία δεν ακολουθείται εδώ. Η
εν λόγω ΚΥΑ, αποφασίζοντας να πληρώσει για κάτι που επιβάλλεται από την
νομοθεσία να προσφερθεί δωρεάν από τους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς είναι
αντίθετη στο νόμο και επιβάλλει στους πολίτες ένα επιπρόσθετο οικονομικό βάρος,
το οποίο συνιστά άνιση κατανομή με βάση το άρθρο 4 παρ. 5 του Συντάγματος, το
οποίο επιβάλλει την συμμετοχή των Ελλήνων στα δημόσια βάρη «ανάλογα με τις
δυνάμεις τους».
Ενώ λοιπόν ο Νομοθέτης έχει ορίσει την δωρεάν μετάδοση
κοινωνικών μηνυμάτων από τους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς, η Κυβέρνηση έρχεται
με τους 2 αναπληρωτές υφυπουργούς της να καταστρατηγήσει την αναλογία
συμμετοχής στα δημόσια βάρη, επιβάλλοντας το βάρος που είχαν οι
ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί στο σύνολο των φορολογούμενων.
Κάποιος με άμεσο, προσωπικό και ενεστώς έννομο συμφέρον
πρέπει αύριο το πρωί να προσβάλλει αυτή την ΚΥΑ με αίτηση ακύρωσης στο
Συμβούλιο της Επικρατείας.
* Από τη σελίδα στο Facebook του δικηγόρου Βασίλη
Σωτηρόπουλου