Περιπλέκεται η ήδη δύσκολη κατάσταση με τον εφοδιασμό των χωρών της ΕΕ σε εμβόλια της AstraZeneca, από δημοσιεύματα του γερμανικού Τύπου που αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα του εμβολίου της εταιρίας κατά του Covid-19, στους ανθρώπους άνω των 65 ετών.
Σύμφωνα με την Handelsblatt, η αποτελεσματικότητα του
εμβολίου που είναι προϊόν της συνεργασίας της εταιρείας με το πανεπιστήμιο της
Οξφόρδης, για τις ηλικίες αυτές ανέρχεται σε μόλις 8%.
H Bild αναφέρει πως η αποτελεσματικότητα για τους άνω των
65 βρίσκεται κάτω από το 10%, ενώ
τονίζει πως Γερμανοί αξιωματούχοι δηλώνουν πως ίσως το συγκεκριμένο
εμβόλιο να μην εγκριθεί για αυτή την ηλικιακή ομάδα.
Η AstraZeneca διαψεύδει
Η εταιρεία διέψευσε τα δημοσιεύματα, τα οποία έρχονται
στην πλέον άβολη στιγμή γι' αυτήν, αφού ήδη έχει ανοίξει ένα μέτωπο, μετά την
ανακοίνωση ότι δεν θα μπορέσει να καλύψει την συμφωνημένη με την ΕΕ ποσότητα
εμβολίων έως το τέλος Μαρτίου.
Σε γραπτή της ανακοίνωση, χαρακτηρίζει τα δημοσιεύματα
«απολύτως ανακριβή» και αναφέρει πως η Επιτροπή Εμβολιασμού της Βρετανίας έχει
δώσει το πράσινο φως για χρήση του εμβολίου από ηλικιωμένους, προσθέτοντας πως
έχουν παρουσιάσει υψηλή ανοσολογική απόκριση.
Η Βρετανία είναι η πρώτη χώρα που ενέκρινε το εμβόλιο της
AstraZeneca, χωρίς ανώτατο όριο ηλικίας. Στην βασική δοκιμή του εμβολίου δεν
συμμετείχαν άτομα άνω των 55 καθώς στόχευε κυρίως σε υγειονομικό προσωπικό.
Ηλικιωμένοι εισήλθαν αργότερα στις δοκιμές, αναφέρει το Reuters.
Ερευνητές της Οξφόρδης, σε δημοσίευσή τους στο Lancet την
8η Δεκέμβρη, ανέφεραν πως τα δεδομένα για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου
σε ηλικιωμένους ήταν ακόμη περιορισμένα.
Η εταιρία αναφέρει στην ανακοίνωσή της ότι δημοσίευσε τον
Νοέμβριο στο περιοδικό The Lancet τα επιστημονικά δεδομένα, «τα οποία δείχνουν
ότι οι ηλικιωμένοι είχαν ισχυρή ανοσολογική αντίδραση στο εμβόλιο, με το 100%
να παράγει συγκεκριμένα αντισώματα μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης».
Πιέσεις από ΕΕ
Στο μεταξύ, μετά την ανακοίνωση της AstraZeneca την
περασμένη Παρασκευή, ότι θα υπάρξει έλλειμμα των παραδόσεών της, η αρμόδια
επίτροπος Στέλλα Κυριακίδου έστειλε την Κυριακή επιστολή στην εταιρεία,
ζητώντας περαιτέρω διευκρινίσεις ανέφερε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα
Υγείας Στεφάν Ντερ Κερσμπέκερ.
Στην επιστολή αυτή η επίτροπος τονίζει τη σημασία των
παραδόσεων σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα που ορίζονται στη συμφωνία. Όπως
επισημαίνει η κλιμάκωση της παραγωγικής ικανότητας πρέπει να πραγματοποιηθεί
ταυτόχρονα με τη διεξαγωγή κλινικών δοκιμών για να εξασφαλιστεί η διαθεσιμότητα
των εμβολίων το συντομότερο δυνατό- αυτή είναι η προϋπόθεση της σύμβασης.
Δεδομένου ότι αυτό είναι ένα κρίσιμο ζήτημα για την
Επιτροπή, τα κράτη - μέλη και το πιο σημαντικό, για τους πολίτες, οι συζητήσεις
θα συνεχιστούν για το θέμα αυτό με την εταιρεία, τα κράτη μέλη και την Επιτροπή
κατά τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου. Αυτή η συνάντηση θα
πραγματοποιηθεί νωρίς το απόγευμα.
Η Επιτροπή αναμένει ότι θα τηρηθούν οι υποχρεώσεις των συμβάσεων,
αυτό είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια των πολιτών.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Κομισιόν Ερίκ
Μαμέρ, το πρωί της Δευτέρας η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον
ντερ Λάιεν είχε επικοινωνία με τον επικεφαλής της Astra Zeneca.
Απειλές μηνύσεων
Την Τρίτη, ο υπουργός Εξωτερικών της Λετονίας Εντγκαρς
Ρίνκεβιτς, μιλώντας σε τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό, δήλωσε ότι τα κράτη - μέλη
της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξετάζουν το ενδεχόμενο να στραφούν νομικά κατά της
AstraZeneca για παράβαση των συμβολαίων προμήθειας στην περίπτωση που η εταιρία
δεν τηρήσει το πρόγραμμα παράδοσης εμβολίων κατά της COVID-19.
Ο υπουργός δήλωσε στον ραδιοφωνικό σταθμό ότι οι χώρες
της ΕΕ θα κινηθούν νομικά μόνο στο πλαίσιο μιας συντονισμένης ενέργειας, όπως
μετέδωσε η λετονική ειδησεογραφική ιστοσελίδα Delfi.
Κάθε κράτος-μέλος της ΕΕ έχει ξεχωριστό συμβόλαιο
προμήθειας με την εταιρία.
Κερδίζοντας χρόνο
Δύο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν την Τρίτη στο Reuters,
ότι η AstraZeneca προσφέρθηκε κατά την διάρκεια δύο έκτακτων συνεδριάσεων την
Δευτέρα, να επισπεύσει για τις 7 Φεβρουαρίου τις παραδόσεις που ξεκινούσαν
σύμφωνα με το αρχικό πρόγραμμα στις 15 Φεβρουαρίου.
Μία από τις πηγές, που ενημερώθηκε για τις συνομιλίες,
δήλωσε ότι η AstraZeneca αναθεώρησε προς τα επάνω τους στόχους παράδοσης για
τον Φεβρουάριο σε σχέση με τις περικοπές που ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα,
αλλά η εταιρεία δεν έδωσε αποσαφηνίσεις για τις παραδόσεις του Μαρτίου.
Αυτή η κίνηση εμφανίζεται ως άνοιγμα της AstraZeneca, σε
μία προσπάθεια να διατηρήσει ειρηνικές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς
κλιμακώνεται η ένταση για την περικοπή της προμήθειας εμβολίων, βλάπτοντας την
εμπιστοσύνη ανάμεσα στις Βρυξέλλες και την φαρμακευτική εταιρεία πριν ακόμη την
έγκριση του εμβολίου της.
Ο δεύτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος, ο οποίος συμμετείχε
απευθείας στις συνομιλίες, δήλωσε ωστόσο ότι δεν υπάρχει πρόταση για αύξηση των
παραδόσεων. Η AstraZeneca εργάζεται με τριμηνιαίους στόχους. Κατά συνέπεια, μία
αύξηση τον Φεβρουάριο, αν δεν συνοδευτεί από αύξηση τον Μάρτιο, δεν συνιστά
συνολική αύξηση παραδόσεων κατά το πρώτο τρίμηνο. Η AstraZeneca δεν ήταν
διαθέσιμη για να σχολιάσει τις πληροφορίες.
Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος που συμμετείχε στις συνομιλίες
δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση έθεσε απερίφραστα το ερώτημα στην AstraZeneca αν
μπορεί να κατευθύνει προς την Ευρωπαϊκή Ενωση δόσεις που έχουν παρασκευασθεί
στην Βρετανία, τουλάχιστον μέχρι τον Μάρτιο. Όμως η εταιρεία δεν απάντησε σε
αυτές τις ερωτήσεις, δήλωσε ο ευρωπαίος αξιωματούχος.
Η AstraZeneca έχει δηλώσει ότι η αναθεώρηση του
χρονοδιαγράμματος στις παραδόσεις είναι αποτέλεσμα προβλημάτων παραγωγής στην
Ευρώπη. Ανώτατος ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στο
Reuters ότι το πρόβλημα επικεντρώνεται σε εργοστάσιο στο Βέλγιο το οποίο διαχειρίζεται
η Novasep, εταίρος της AstraZeneca.
Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν απάντησε αμέσως
σε ερωτήσεις σχετικά με τις συνομιλίες με την AstraZeneca.
Η γνωμοδότηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων για το
εμβόλιο της AstraZeneca αναμένεται την Παρασκευή, 29 Ιανουαρίου.
Φον Ντερ Λάϊεν: Τηρήστε τα συμφωνηθέντα
Οι παρασκευαστές εμβολίων κατά της covid-19, που έχουν
χρηματοδοτηθεί μαζικά από την ΕΕ, «πρέπει να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους και
να τιμήσουν τις υποχρεώσεις τους», προειδοποίησε την Τρίτη η πρόεδρος της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έπειτα από τις ανακοινώσεις για
καθυστερήσεις στις παραδόσεις εμβολίων.
«Η Ευρώπη έχει επενδύσει δισεκατομμύρια για την ανάπτυξη
των πρώτων εμβολίων και για τη δημιουργία ενός πραγματικού παγκόσμιου, κοινού
αγαθού. Τώρα οι επιχειρήσεις πρέπει να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους»,
υπογράμμισε η φον ντερ Λάιεν σε παρέμβασή της μέσω βίντεο στο Παγκόσμιο
Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός.
«Για τον λόγο αυτό θα δημιουργήσουμε έναν μηχανισμό
διαφάνειας για τις εξαγωγές των εμβολίων», με στόχο να ελέγχονται οι δόσεις που
παράγονται στην ΕΕ και εξάγονται σε χώρες εκτός του μπλοκ, εξήγησε σήμερα η φον
ντερ Λάιεν.
Στη συνέχεια υπενθύμισε ότι οι Βρυξέλλες συμβάλλουν στην
προώθηση του εμβολιασμού σε παγκόσμια κλίμακα.
«Εξαιτίας των παγκοσμιοποιημένων γραμμών παραγωγής, η
υγεία των πολιτών μας και η παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη πάνε μαζί (…) Στη
συμμαχία COVAX η ΕΕ μαζί με άλλες 186 χώρες διασφαλίζουν εκατομμύρια δόσεις
(εμβολίων κατά της covid-19) για τις χώρες με μικρό εισόδημα», τόνισε η φον
ντερ Λάιεν.
«Καμία ιδιωτική εταιρεία ούτε δημόσια αρχή δεν μπορεί να
καταφέρει μόνη της» να αναπτύξει τόσο γρήγορα ένα εμβόλιο, παρατήρησε η ίδια,
επισημαίνοντας ότι ο τρόπος που συνεργάστηκαν ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας
για τα εμβόλια κατά της covid-19 θα πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα «για τους
μεγάλους μελλοντικούς κινδύνους».
Η ΕΕ πρότεινε τον Νοέμβριο τη δημιουργία μιας νέας αρχής,
το αντίστοιχο της Αρχής Προηγμένης Βιοϊατρικής Έρευνας και Ανάπτυξης (BARDA)
που υπάρχει στις ΗΠΑ, η οποία διαθέτει μέσα συνεργασίας με εργαστήρια.
Η υπηρεσία αυτή, που θα έχει την ονομασία Health
Emergency Response Authority (HERA) και η οποία θα μπορούσε να έχει συσταθεί ως
το 2023, θα έχει στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού
τομέα με τη δημιουργία συμπράξεων με τη φαρμακοβιομηχανία και ερευνητικούς
οργανισμούς για την καλύτερη πρόβλεψη και αντιμετώπιση μελλοντικών υγειονομικών
κρίσεων.
Η HERA θα δημιουργήσει «ένα πρόγραμμα προετοιμασίας
βιοάμυνας» με τη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, διευκρίνισε η φον
ντερ Λάιεν σήμερα.
Το «μόνιμο» αυτό πρόγραμμα θα έχει «προληπτικό»
χαρακτήρα, «διότι δεν μπορούμε να αναμένουμε την επόμενη πανδημία για να
αρχίσουμε να προετοιμαζόμαστε». «Θα είναι αφιερωμένο πλήρως στον εντοπισμό
γνωστών και νέων παθογόνων, καθώς και στην ανάπτυξη και την παραγωγή εμβολίων
σε επαρκή κλίμακα για την αντιμετώπισή τους».