Νικόλ Λειβαδάρη
Ο Γιάνης Βαρουφάκης είπε το πρωί πως εάν η πρόεδρος της Κομισιόν, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, «ήταν CEO σε επιχείρηση, θα είχε απολυθεί» για το ευρωπαϊκό φιάσκο των εμβολίων. Είπε ακόμη ότι η πρόεδρος της Κομισιόν «για να στηρίξει τον γαλλο-γερμανικό άξονα παρήγγειλε 300 εκατομμύρια δόσεις από μια γαλλική εταιρεία, την Sanofi, που τελικά δεν παρήγαγε ούτε μια δόση», είπε ότι «καθυστέρησε τρεις-τέσσερις μήνες στην υπογραφή των συμβολαίων προσπαθώντας να ρίξει την τιμή», και μίλησε για ευρωπαϊκό «εμβολιαστικό σκάνδαλο» - «μιλάμε για σκάνδαλο, για διαπλοκή με γαλλο-γερμανική υπογραφή» κατέληξε.
Οταν τα έλεγε, μάλλον δεν γνώριζε ότι θα τον δικαίωνε
πάραυτα ο γερμανός υπουργός Οικονομικών. Για την ακρίβεια, ο Γιάνης Βαρουφάκης
δεμ είπε τίποτα, μπροστά σε όσα είπε λίγη ώρα αργότερα ο Ολαφ Σολτς στο
γερμανικό υπουργικό συμβούλιο. Ενώπιον της Μέρκελ, ο γερμανός υπουργός
Οικονομικών είπε ορθά – κοφτά ότι η στρατηγική της Κομισιόν για τα εμβόλια
είναι «πραγματικά σκ...ά» και πως η Γερμανία «δεν μπορεί να αφήσει αυτά τα
σκ...ά να επαναληφθούν».
Αλλα τόσα, κι ενδεχομένως και χειρότερα, λένε για την
ηγεσία των Βρυξελλών υψηλόβαθμοι ευρωπαίοι αξιωματούχοι και παράγοντες που
επικαλείται σε άρθρο του το Politico. «Ηρθε η ώρα να μιλήσουμε για την Ούρσουλα
φον ντερ Λάιεν», γράφει το άρθρο, παραθέτει μακροσκελώς το ανατολίτικο.
πολύμηνο και ατελέσφορο παζάρι που έκιανε η πρόεδρος της Κομισιόν με τις
φαρμακευτικές «την ώρα που η Ευρώπη έπρεπε να πετάξει όσα λεφτά είχε, και δεν
είχε, από το παράθυρο», και επισημαίνει ότι η κυρία φον τνερ Λάιεν εξακολουθεί
«να περιφέρεται στους διαδρόμους των Βρυξελλών ως τοποτηρητής της γερμανικής
καγκελαρίας, χωρίς να δείχνει καμία πρόθεση ανάληψης της ευθύνης για το χάος
που έχει δημιουργήσει».
Παρά ταύτα, η κυρία φον ντερ Λάιεν και η ευρωπαϊκή
στρατηγική εμβολιασμών εξακολουθούν να έχουν τουλάχιστον έναν σταθερό
υποστηρικτή, τον έλληνα πρωθυπουργό.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε «χαρούμενος» σήμερα στο
Reuters, διότι όπως είπε «στην μεγάλη εικόνα», η στρατηγική που ακολουθήθηκ
ήταν η σωστή.
«Είμαι χαρούμενος», είπε, «που η Ευρώπη διαπραγματεύτηκε
συλλογικά. Ναι, υπήρξαν περιπλοκές και υπήρξαν προβλήματα, αλλά ας μην χάνουμε
τη μεγάλη εικόνα».
Το πρώτο πρόβλημα, όχι απαραιτήτως για τον πρωθυπουργό,
αλλά για την χώρα είναι πως αυτή η «μεγάλη εικόνα» λέει ότι την ώρα που το
Ισραήλ έχει μεμβολιάσει το 60% του πληθυσμού του και η Βρετανία το 16%, ο μέσος
όρος της εμβολιαστικής κάλυψης στην Ευρπωαϊκή Ενωση δεν φθάνει ακόμη ούτε στο
3% - και κύριος οίδε πότε και που θα φθάσει.
Το δεύτερο πρόβλημα είναι πως η επιμονή της κυβέρνησης
στην σιωπηρή αποδοχή και απλή παρακολούθηση του ευρωπαϊκού ναυαγίου στους
εμβολιασμούς βγάζει την Ελλάδα εκτός της έτερης, και πολύ σοβαρής, «μεγάλης
εικόνας» - εκείνης, της παγκόσμιας συζήτησης που έχει πια ανοίξει για τις
πατέντες των εμβολίων και για την απελευθέρωσή τους από τις πολυεθνικές.
Πρόκειται για μια συζήτηση – «μη σοβαρή» την είχε
χαρτακτηρίσει ο κ. Μητσοτάκης όταν έθεσε την πρόταση ο Αλέξης Τσίπρας στην
Βουλή –στην οποία μετέχει δημόσια πλέον έως και ο ίδιος ο πρόεδρος του
Ετυρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Και, μάλιστα, με ανοιχτή ατζέντα ακόμη και
για «αναγκαστική αδειοδότηση» σύμφωνα με τις πληροφορίες που επικαλείται επίσης
το Politico – δηλαδή, για επιβολή στις φαρμακευτικές εταιρίες απόφασης να
απεθλευθερώσουν τις πατέντες των εμβολίων κατά παρέκλιση από τις ευρωπαϊκές
συνθήκες.
Υπέρ της πρότασης είναι επίσης ο γερμανός υπουργός
Οικονομίας Πέτερ Αλτμάιερ, ενώ την ίδια ώρα η ιταλική Βουλή ζητά επίσης άρση
της πατέντας των εμβολίων από τις πολυεθνικές και το Διεθνές Νομισματικό
Ταμείο, στην τελευταία του έκθεση (Fiscal Economic Outlook) διαμηνύει ότι το
εμβόλιο πρέπει να αντιμετωπίζεται ως «δημόσιο αγαθό». Και, ταυτόχρονα, η Ινδία
και η Νότιος Αφρική βάζουν επισήμως το θέμα της άρσης της πατέντας στον
Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Δεν είναι δεδομένο ότι η συζήτηση θα τελεσφορήσει –
μάλλον το αντίθετο θα συμβεί, εάν μετρηθούν τα τεράστια οικονομικά και εμπορικά
συμφέροντα που διακυβεύονται. Είναι όμως, αν μη τι άλλο, μια συζήτηση που
μπορεί να εντείνει την πίεση προς τις πολυεθνικές του φαρμάκου και προς την
αμέριμνη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, υπέρ κυρίως των πιο αδύναμων και
ασθενέστερων οικονομικά χωρών. Αυτή ακριβώς είναι η «μεγάλη εικόνα» από την
οποία κρατά έξω την Ελλάδα η ευρωπαϊκή ικανοποίηση του Κυριάκου Μητσοτάκη...