Tο πρακτορείο Reuters, με αναλυτικό ρεπορτάζ του που έχει τίτλο «Αντίστροφη μέτρηση προς την καταστροφή: Μέσα στη μάχη της Ευρώπης για τα εμβόλια κατά του κορονοϊού», αναδεικνύει τα λάθη και τις ανεπάρκειες υψηλόβαθμων Ευρωπαίων στελεχών, σχετικά με τον τρόπο, με τον οποίο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαχειρίστηκε το ζήτημα των εμβολίων.
Αναλυτικότερα, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ, παρά το γεγονός
πως η ΕΕ στόχευε στον εμβολιασμό του 70% των πολιτών της μέχρι το καλοκαίρι,
όταν η μία μετά την άλλη οι φαρμακοβιομηχανίες ανακοίνωναν ότι δεν μπορούσαν να
παραδώσουν εγκαίρως τα εμβόλια που συμφώνησαν, η προσπάθεια της Κομισιόν, με
επικεφαλής την πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, να «ντροπιάσει» τις
φαρμακοβιομηχανίες για να τις υποχρεώσει να παραδώσουν τα εμβόλια, απέτυχε.
Ως αποτέλεσμα, από την «ευφορία» οι αξιωματούχοι της Ε.Ε.
πέρασαν στον «πανικό», ενώ ξέσπασε σοβαρή αμφισβήτηση για το αν η Κομισιόν έχει
την ικανότητα να διαπραγματεύεται εκ μέρους των μελών της, όπως αναφέρει το
ρεπορτάζ.
Επίσης, το Reuters υπογραμμίζει ότι, ένα εκ των σοβαρών
λαθών της Κομισιόν, ήταν το γεγονός ότι «σοκαρίστηκε» όταν έμαθαν ότι η
AstraZeneca δεν θα παραδώσει τις υπεσχημένες δόσεις εμβολίων, παρά το γεγονός
πως, σύμφωνα με αξιωματούχους της Ε.Ε., με τους οποίους μίλησε το πρακτορείο,
τα υψηλόβαθμα στελέχη γνώριζαν από τις 4 Δεκεμβρίου ότι η AstraZeneca δεν θα
παρέδιδε εγκαίρως τα εμβόλια που συμφωνήθηκαν, αλλά παρ' όλα αυτά έκαναν
μεγαλόστομες ανακοινώσεις.
Όταν λοιπόν ξέσπασε η διαμάχη με την AstraZeneca, η
Κομισιόν έκανε ακόμη μία «γκάφα» προσπαθώντας να βρουν εμβόλια τα οποία είχαν
ήδη εξαχθεί σε τρίτες χώρες και ενώ ήδη έχουν χάσει τη ζωή τους 700.000 πολίτες
εντός της Ε.Ε. Παράλληλα, προκάλεσαν πολιτική κρίση με τη Βρετανία, που ήδη
προχωρούσε με ταχύτητα τους εμβολιασμούς.
Αν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η AstraZeneca αρνήθηκαν
να σχολιάσουν το ρεπορτάζ, το Reuters που έχει διασταυρώσει τις πληροφορίες
αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:
• Οι διπλωμάτες
φοβόντουσαν μήπως η Κομισιόν χάσει τη μάχη έναντι όσων την κατηγορούν για
«τεράστια αποτυχία» και την κάλεσαν να ρίξει τους τόνους με το Λονδίνο, ώστε να
εξασφαλιστούν το συντομότερο εμβόλια από την AstraZeneca, καθώς κατέστη σαφές
ότι δεν μπορούσε η Ε.Ε. να βγει κερδισμένη από τον καβγά με τις
φαρμακοβιομηχανίες.
• Για να
ηρεμήσει η κατάσταση, τα κράτη-μέλη συμφώνησαν να δημιουργηθεί μια ομάδα
διαπραγμάτευσης με τις φαρμακοβιομηχανίες, στήριξης των πιο μικρών χωρών και
για να αποτρέψουν τις αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό της Ε.Ε.
• Μέλη της
Επιτροπής και διπλωμάτες συναντήθηκαν «κεκλεισμένων των θυρών» για να ορίσουν
επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας τη Σάντρα Γκαλίνα.
• Η Ε.Ε. επέλεξε να καθυστερήσεις τρεις
εβδομάδες σε σχέση με τη Βρετανία την έγκριση του εμβολίου της AstraZeneca, ενώ
ανακοίνωνε συμβόλαια προαγοράς εμβολίων με έξι άλλες εταιρείες, ώστε να
εξασφαλίσει 2,3 δισ. δόσεις για τον πληθυσμό της των 450 εκατ, ανθρώπων.
• Η αμερικανική
Pfizer, που συνεργάστηκε με τη γερμανική BioNTech, ήταν η πρώτη που πήρε
έγκριση, με την Κομισιόν να μιλάει για παράδοση έως 600 εκατ. δόσεων «χωρίς
καθυστερήσεις», ή 3,5 εκατ. δόσεων την εβδομάδα. Ωστόσο η Γκαλίνα απέφυγε να
ενημερώσει ότι η Βρετανία λάμβανε 4 εκατ. δόσεις. Η Pfizer αρνήθηκε να
σχολιάσει το ρεπορτάζ, λέγοντας ότι ο σχεδιασμός των παραδόσεων είναι
εμπιστευτικός.
• Η Γκαλίνα
υποστήριξε ότι μερικές χώρες προτιμούσαν να λάβουν εμβόλια από την AstraZeneca,
προσφέροντας το μερίδιό τους από τα εμβόλια της Pfizer σε άλλους, λόγω χαμηλού
κόστους. Αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία που να το αποδεικνύουν, καθώς οι
φαρμακοβιομηχανίες αρνούνται να δώσουν τις τιμές των εμβολίων τους.
Όμως , όπως προαναφέρθηκε, οι διαπραγματευτές της Ε.Ε.
ήξεραν από τις 4 Δεκεμβρίου ότι η εταιρεία είχε προβλήματα παραγωγής και ότι θα
μείωνε τους στόχους στο πρώτο τρίμηνο κατά τα δύο τρίτα από το σύνολο των 120
εκατ. δόσεων. Η Γκαλίνα, πάντως, διαβεβαίωνε την Ευρωβουλή στις 12 Ιανουαρίου
ότι μόνο μια-δυο χώρες είχαν διαμαρτυρηθεί για καθυστερήσεις εμβολίων.
Το ρεπορτάζ συνεχίζει, αναφέροντας ότι, τρεις μέρες μετά,
στις 15 του μήνα η Pfizer ανακοίνωσε ότι θα μειώσει την παραγωγή λόγω
προβλημάτων προκαλώντας οργή, ενώ είχαν παραδοθεί μόλις 5 εκατ. εμβόλια σε όλη
την Ε.Ε.
Όμως, τρεις μέρες μετά η Κομισιόν ανακοίνωνε τους
φιλόδοξους στόχους σε όλη την Ε.Ε. να έχει εμβολιαστεί άνω του 80% του
υγειονομικού προσωπικού μέχρι τον Μάρτιο και του 70% του συνολικού πληθυσμού
έως το τέλος του καλοκαιριού, ενώ γνώριζαν ότι αυτό είναι αντικειμενικά
αδύνατο, με δεδομένο ότι ο συνολικός εμβολιασμός δεν έχει ξεπεράσει το 2%.
Στις 27 Ιανουαρίου, η Γκαλίνα ενημέρωσε τους
αντιπροσώπους των χωρών της Ε.Ε. επίσης κεκλεισμένων των θυρών, για τα
προβλήματα με την AstraZeneca, που ήταν ήδη γνωστά, ενώ πρόσθεσε και το «μεγάλο
χτύπημα»: Δεν είχαν ιδέα ποιος εξάγει εμβόλια, πόσα και πού τα στέλνει.
Ο μηχανισμός ελέγχου στα σύνορα έδειξε πάνω-κάτω εξαγωγές
σε Βρετανία, Καναδά και Ισραήλ, ενώ η εταιρεία Fosun που έχει αποκλειστικά
δικαιώματα για εξαγωγές εμβολία στην Κίνα και το Χονγκ Κονγκ δεν δέχθηκε να
δώσει στοιχεία.
Η ενημέρωση προκάλεσε νέα οργή με τον πρέσβη της Γαλλίας
να επισημαίνει ότι η Κομισιόν «είναι με την πλάτη στον τοίχο».
Η Κομισιόν έστρεψε τις προσπάθειές της στη βρετανική
κυβέρνηση, στην προσπάθεια να πείσει την AstraZeneca να φέρει εμβόλια στην Ε.Ε.
με τα γνωστά έως σήμερα αποτελέσματα.