Σιδηρόκαστρο. Μνήμες : Επιτάφιος

ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ  ΚΑΤΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΛΙΑ.  Την Μ Πέμπτη το βράδυ  μετά το πέρας του όρθρου της Μ. Παρασκευής η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (όπως και της Ευαγγελίστριας),  έμενε ανοιχτή και μάλιστα ήταν γεμάτη στρωμένες κουβέρτες και μαξιλάρια από πιστούς που φύλαγαν τον εσταυρωμένο και όσοι νύσταζαν κοιμόταν. Θυμάμαι τον Κεμανετζή Πασχάλη να ψάλει μετά τα μεσάνυχτα, από το αναλόγιο "Σήμερα μαύρος ουρανός σήμερα μαύρη μέρα". Οι  γυναίκες της ενορίας του Αγίου Γεωργίου καθόταν και ετοίμαζαν τον επιτάφιο στολίζοντας δύο ξύλινες {μια σταθερή όπου άπετίθετο ο επιτάφιος μετά την  Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου με λευκό σεντόνι κατά τον Εσπερινό της Μ Παρασκευής (τελείται το πρωί) και μία φορητή} κατασκευές για  την μεταφορά του κατά την περιφορά. Τα λουλούδια τα έφερναν από τα σπίτια οι κυρίες κι αν δεν έφταναν   τότε οι πιτσιρικάδες πέφταμε στις αυλές και μαζεύαμε. Το προσκύνημα του επιταφίου στην  σταθερή κατασκευή συνοδευόταν και από σταυρωτό πέρασμα κάτω από αυτήν. Η καμπάνα χτυπούσε όλη την ημέρα πένθιμα. Την Μ. Παρασκευή πριν την περιφορά του επιταφίου άνοιγαν τα (κιπέγκια) ξύλινα καλύμματα των παραθύρων του κηροπωλίου απέναντι από την είσοδο της εκκλησίας και αγόραζε ο κόσμος λαμπάδες. Στην αυλή επίσης γινόταν πλειστηριασμός του Σταυρού για το ποιος θα τον κουβαλούσε κατά την περιφορά. Πριν ξεκινήσει ο θεσμός της συγκέντρωσης των επιταφίων στην πλατεία η περιφορά γινόταν ανεβαίνοντας την Αγίου Γεωργίου, στροφή από το σπίτι του Πατσαρίζη στην Γρηγορίου Ε', στροφή αριστερά στην Βασιλέως Κωνσταντίνου από το σπίτι του Μαυροιδόπουλου (ταξίαρχου όπου ράντιζε τον κόσμο με την ψεκαστική μηχανή, με κολόνια και πάλι αριστερά στην Αγίου Γεωργίου. Τρεις στάσεις γινόταν απ' ότι θυμάμαι.  Μία στο σπίτι των Χαβαλέντση, η δεύτερη επί της Βασιλέως Κωνσταντίνου στου Ραικόφτσαλη-Ντίνκα και η τρίτη λίγο πριν την  διασταύρωση με την Αγίου Γεωργίου. Αυτοί που μετέφεραν τον Επιτάφιο περίμεναν στην είσοδο της εκκλησίας για να περάσει ο κόσμος από κάτω και να μπει στην εκκλησία. Στην 1η φωτο δεξιά η αείμνηστη μητ'έρα μου Χρυσούλα ενώ στην δεύτερη η αδελφή μου Ασπασία. μπροστά από στολισμένους επιτάφιους . Πιθανών Αναστασία Μαργαρίτη, άλλη γυναίκα.

Γιώργος Τσαταλτσινός