Οι λογαριασμοί για την Amazon EU Sarl, της θυγατρικής
δηλαδή μέσω της οποίας ο αμερικάνικος κολοσσός πωλεί προϊόντα σε εκατοντάδες
εκατομμύρια νοικοκυριά στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε ολόκληρη την Ευρώπη,
δείχνουν ότι παρά τα έσοδα ρεκόρ, η εταιρία του Λουξεμβούργου υπέστη ζημία 1,2
δισεκατομμυρίων ευρώ και ως εκ τούτου δεν κατέβαλε φόρο.
Στην πραγματικότητα, η εταιρία έλαβε μάλιστα 56
εκατομμύρια ευρώ σε πιστώσεις φόρου που μπορεί να χρησιμοποιήσει για να
αντισταθμίσει τυχόν μελλοντικούς φορολογικές οφειλές σε περίπτωση που εμφανίσει
κέρδος.
Παράλληλα, φαίνεται να διαθέτει συσσωρευμένες ζημίες
ύψους 2,7 δισ. Ευρώ, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν έναντι τυχόν φόρου
που καταβάλλεται για μελλοντικά κέρδη. Η μονάδα του Λουξεμβούργου - που
διαχειρίζεται τις πωλήσεις για το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την
Ιταλία, τις Κάτω Χώρες, την Πολωνία, την Ισπανία και τη Σουηδία - απασχολεί
μόλις 5.262 υπαλλήλους.
Η Margaret Hodge, βουλευτής του Εργατικού Κόμματος
δήλωσε: «Φαίνεται ότι η αδυσώπητη προσπάθεια της Amazon για τρομερή
φοροαποφυγή, συνεχίζεται».
«Τα έσοδα της Amazon έχουν αυξηθεί στην πανδημία ενώ το
λιανεμπόριο στενάζει, και συνεχίζει να μεταφέρει τα κέρδη της σε φορολογικούς
παραδείσους όπως το Λουξεμβούργο για να αποφύγει την καταβολή δίκαιου μεριδίου
φόρου» σημειώνει.
Ο Paul Monaghan, διευθύνων σύμβουλος του Fair Tax
Foundation, επισημαίνει: «Αυτά τα στοιχεία είναι εντυπωσιακά, ακόμη και για την
Amazon. Βλέπουμε εκθετικά επιταχυνόμενη κυριαρχία στην αγορά σε όλο τον κόσμο
λόγω εισοδήματος που συνεχίζει να είναι σε μεγάλο βαθμό απαλλαγμένο από φόρους
- επιτρέποντάς της να υποσκάπτει άδικα τις τοπικές επιχειρήσεις που ακολουθούν
μια πιο υπεύθυνη προσέγγιση».
«Το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματος της Amazon στο
Ηνωμένο Βασίλειο καταγράφεται υπεράκτια, στην τεράστια ζημιογόνα θυγατρική του
Λουξεμβούργου, πράγμα που σημαίνει ότι όχι μόνο δεν έχουν σημαντική φορολογική
εισφορά σήμερα, αλλά είναι απίθανο να το πράξουν και για τα επόμενα χρόνια,
δεδομένης της τεράστιας μελλοντικής “αποθήκης” απώλειων που έχουν πλέον
δημιουργήσει εκεί» αναφέρει ο ίδιος.
Οι αριθμοί δεν λένε την αλήθεια
Οι ισολογισμοί της Amazon EU Sarl που κατατέθηκαν στο
Λουξεμβούργο δείχνουν ότι οι πωλήσεις του 2020 αυξήθηκαν κατά 12 δισ. Ευρώ από
32 δισ. Ευρώ το 2019. Οι δηλώσεις, που εκτείνονται σε μόλις 23 σελίδες (σε
σύγκριση με εκατοντάδες σελίδες για μεγάλες εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου),
δεν αναλύουν πόσα χρήματα κερδίζει η Amazon από πωλήσεις σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα.
Ωστόσο, οι ισολογισμοί της Amazon στις ΗΠΑ δείχνουν ότι
τα έσοδά της της στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 51% πέρυσι στο ρεκόρ των
26,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων (19,4 δισεκατομμύρια λίρες), καθώς άνθρωποι μέσα
στο σπίτι κατά τη διάρκεια των λοκντάουν της πανδημίας στράφηκαν σε αυτή για
online αγορές καθώς τα καταστήματα λιανικής παρέμειναν κλειστά για το
μεγαλύτερο μέρος του έτους, ενώ η εργασία από το σπίτι οδήγησε σε αυξημένη
χρήση του λογισμικού «νέφους» της, Amazon Web Services.
Την ώρα όμως που η Amazon γιόρταζε την αύξηση των εσόδων
από πελάτες του Ηνωμένου Βασιλείου, απέφευγε να ενημερώσει σχετικά με το πόσο
εταιρικό φόρο πλήρωσε στο Ηνωμένο Βασίλειο συνολικά πέρυσι. Η εταιρεία, η οποία
δημιούργησε για τον ιδρυτή και τον απερχόμενο διευθύνοντα σύμβουλό της Jeff
Bezos μια περιουσία 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων, πλήρωσε μόλις 293 εκατομμύρια
λίρες σε φόρο το 2019 παρά τις πωλήσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο ύψους 17,5
δισεκατομμυρίων δολαρίων για κείνο το έτος.
Τι απαντά η Amazon
Απαντώντας στις επικρίσεις, ένας εκπρόσωπος της Amazon
υποστήριξε: «Η Amazon πληρώνει όλους τους φόρους που απαιτούνται σε κάθε χώρα
όπου δραστηριοποιούμαστε. Ο εταιρικός φόρος βασίζεται στα κέρδη, όχι στα έσοδα,
και τα κέρδη μας έχουν παραμείνει χαμηλά λόγω των μεγάλων επενδύσεών μας και
του γεγονότος ότι το λιανικό εμπόριο είναι μια πολύ ανταγωνιστική επιχείρηση με
χαμηλό περιθώριο».
«Έχουμε επενδύσει πάνω από 78 δισ. Ευρώ στην Ευρώπη από
το 2010, και μεγάλο μέρος αυτής της επένδυσης είναι σε υποδομές που δημιουργούν
πολλές χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, δημιουργούν σημαντικά τοπικά φορολογικά
έσοδα και υποστηρίζουν μικρές ευρωπαϊκές εταιρείες» συνέχισε.
Ο Doug Gurr, ο διευθυντής της Amazon.co.uk που αποχώρησε
πρόσφατα, εξήγησε ότι: «Ο ιστότοπος Amazon.co.uk διοικείται από την Amazon EU
Sarl, μια οντότητα με έδρα το Λουξεμβούργο, η οποία είναι μια ευρωπαϊκή έδρα
της Amazon».
Το «προσωπικό ενδιαφέρον» Γιούνκερ
Πάνω από 600.000 άνθρωποι ζουν στο Λουξεμβούργο, αλλά
πολλές από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου έχουν έδρα στη χώρα με χαμηλή
φορολογία.
Η Amazon έφτασε στο Λουξεμβούργο το 2003 και μέσα σε
λίγους μήνες εξασφάλισε εμπιστευτική συμφωνία με τις φορολογικές αρχές της
χώρας.
Ο Bob Comfort, επικεφαλής φορολογίας της Amazon μέχρι το
2011, δήλωσε σε εφημερίδα του Λουξεμβούργου ότι ο Jean Claude Juncker - τότε
πρωθυπουργός της χώρας και πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - είχε
προσωπικά προσφερθεί να βοηθήσει την αμερικάνικο κολοσσό.
«Το μήνυμά του (σσ Jean Claude Juncker) ήταν απλό: “Αν
αντιμετωπίσετε προβλήματα τα οποία δεν φαίνεται να μπορείτε να επιλύσετε,
παρακαλώ ελάτε και πείτε μου. Θα προσπαθήσω να βοηθήσω”» ανέφερε.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Comfort, διορίστηκε επίτιμος
πρόξενος του Λουξεμβούργου στο Σιάτλ, την τοποθεσία της έδρας της Amazon στις
ΗΠΑ.
Όλοι οι μεγάλοι στο «παιχνίδι»
Η Amazon πάντως δεν είναι μόνη της στη δημιουργία
σύνθετων εταιρικών δομών με σκοπό την αποφυγή φόρων. Οι έξι μεγάλες εταιρείες
τεχνολογίας των ΗΠΑ - Amazon, Facebook, Google, Netflix, Apple και Microsoft -
έχουν κατηγορηθεί για αποφυγή 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων φόρου παγκοσμίως
κατά την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με μια έκθεση του Fair Tax Foundation.
Όλες έχουν απαντήσει ότι πληρώνουν τα σωστά ποσά φόρου.
Η έκθεση ξεχωρίζει την Amazon ως την χειρότερη περίπτωση.
Αναφέρει ότι ο όμιλος πλήρωσε μόλις 3,4 δισεκατομμύρια δολάρια (2,6
δισεκατομμύρια λίρες) σε φόρο επί των εισοδημάτων της μέχρι στιγμής αυτήν τη
δεκαετία, παρά την επίτευξη εσόδων 961 δισεκατομμυρίων δολαρίων και κέρδη 26,8
δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Το Fair Tax Foundation ανέφερε ότι αυτό σημαίνει ότι ο
πραγματικός φορολογικός συντελεστής της Amazon ήταν 12,7% κατά τη δεκαετία,
όταν ο βασικός φορολογικός συντελεστής στις ΗΠΑ ήταν 35% για το μεγαλύτερο
μέρος αυτής της περιόδου.
Η Amazon απάντησε ότι οι «συστάσεις της έκθεσης είναι
λανθασμένες» και η εταιρεία είχε «24% πραγματικό φορολογικό συντελεστή στα
κέρδη από το 2010 ως το 2018».
* Με πληροφορίες από τον Guardian