Ευάγγελος Θεοδώρου
Οι ιταλικές μαφιόζικες οργανώσεις, κατάφεραν να εκμεταλλευτούν τις οικονομικές δυσκολίες που προέκυψαν τον τελευταίο χρόνο στη γειτονική χώρα, ισχυροποιώντας τη θέση τους και «διεισδύοντας» ολοένα και περισσότερο στις οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες της Ιταλίας. Παρ’ όλα αυτά, η συγκεκριμένη εξέλιξη, δεν αποτελεί ένα καθαρά ιταλικό ζήτημα καθώς η ιταλική μαφία, βλέπει με πολύ καλό μάτι τα χρήματα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης, με τις χώρες της Ευρώπης, «να βρίσκονται σε κίνδυνο».
Μετατρέποντας τους κινδύνους σε ωφέλειες
«Η ιταλική μαφία πιάστηκε απροετοίμαστη όταν ήρθε η
πανδημία. Στη συνέχεια όμως οργανώθηκε και μετέτρεψε τους κινδύνους της
πανδημίας, σε δικές της ωφέλειες», αναφέρει χαρακτηριστικά ο ερευνητής της
ιταλικής κυβέρνησης, Giuseppe Governale, μιλώντας στο γαλλικό πρακτορείο
ειδήσεων (AFP).
Ο τρόπος με τον οποίο η ιταλική μαφία επωφελήθηκε από
τους «κινδύνους της πανδημίας», σχετίζεται με την περαιτέρω διείσδυση της στις
οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες της χώρας τον τελευταίο χρόνο.
Συγκεκριμένα, με την ύφεση του ιταλικού ΑΕΠ να φτάνει σχεδόν το 9% για το 2020
και περισσότερες από 100.000 επιχειρήσεις στη χώρα να βρίσκονται εξαιρετικά
κοντά στη χρεοκοπία, οι μαφιόζικες οργανώσεις προσέφεραν δάνεια σε αρκετούς
μαγαζάτορες-ιδιοκτήτες επιχειρήσεων, λαμβάνοντας ως αντάλλαγμα, μετοχές της
εκάστοτε επιχείρησης.
«Όταν ένας επιχειρηματίας δεν μπορεί πλέον να στηρίξει
οικονομικά την οικογένεια του, θα κάνει κάτι πολύ απλό. Θα βρει εκπροσώπους του
οργανωμένου εγκλήματος, οι οποίοι πάντα θα είναι πρόθυμοι να του δώσουν
δάνειο», δηλώνει στο Bloomberg, η Patrizia Di Dio, επικεφαλής της Ομοσπονδίας
Επιχειρηματιών του Παλέρμο.
«Αυτή την στιγμή, οι μαφιόζικες οργανώσεις είναι οι μόνες
που μπορούν να παρέχουν ρευστότητα σε κάθε λογής επιχειρηματίες. Και μάλιστα,
είναι έτοιμες να πληρώσουν και με το παραπάνω, γιατί πρέπει να “ξεπλύνουν” όσο
πιο πολύ παράνομο χρήμα μπορούν. Και αυτό κάνουν», αναφέρει με τη σειρά του,
στη Deutsche Welle, ο Sergio Nazzaro, εκπρόσωπος Τύπου της ιταλικής
κοινοβουλευτικής Επιτροπής κατά της Μαφίας.
«Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, το εμπόριο ναρκωτικών και
άλλες παράνομες δραστηριότητες δεν σταμάτησαν κατά τη διάρκεια του lockdown.
Άρα η μαφία απλά συνέχισε να βγάζει χρήματα από αυτές τις δραστηριότητες και
“ξέπλενε” τα λεφτά της, τα οποία αποτελούσαν πλέον το “οξυγόνο ρευστότητας” για
πολλούς», συμπληρώνει στο Euobserver ο Antonio Nicaso, συγγραφέας πάνω από 30
βιβλίων σχετικά με τη μαφία και το οργανωμένο έγκλημα.
Ως αποτέλεσμα λοιπόν, οι «ύποπτες» οικονομικές συναλλαγές
στη χώρα αυξήθηκαν κατά 7% τον τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με στοιχεία της
Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας. Παράλληλα, πάνω από 43.000 επιχειρήσεις,
«άλλαξαν χέρια» από τον Απρίλη έως τον Σεπτέμβριο του 2020, παρά το γεγονός
πως, ο ιδιοκτήτης παρέμεινε ο ίδιος «στα χαρτιά», σύμφωνα με ανάλυση που
πραγματοποιήθηκε από το Università Cattolica del Sacro Cuore. Ασφαλώς, αρκετές
εξ’ αυτών των επιχειρήσεων, βρίσκονται πλέον στα χέρια της μαφίας.
Βέβαια, οι μαφιόζικες οργανώσεις δεν επικεντρώθηκαν μόνο
στους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων. Αρκετές εξ’ αυτών, διοργάνωσαν συσσίτια, κατά τα
οποία έδωσαν μακαρόνια, γάλα και κρέας στις φτωχότερες περιοχές της Νάπολης.
Επίσης, δάνεισαν χρήματα με πολύ χαμηλά επιτόκια και σε ανθρώπους που έχασαν
τις δουλείες τους, ή βρίσκονταν σε αναστολή εργασίας.
Ο Federico Varese, καθηγητής εγκληματολογίας στο
πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, εξήγησε στο Euobserver τους λόγους που οι μαφιόζικες
οργανώσεις προέβησαν στις συγκεκριμένες ενέργειες: «Η μαφία συνεχίζει να
ακολουθεί το παλιό μοντέλο του Αλ Καπόνε, που το 1929, άνοιξε καντίνες για τους
φτωχούς, στις οποίες το φαγητό προσφερόταν δωρεάν. Όπως και ο Αλ Καπόνε, έτσι
και οι σημερινές μαφίες, ξέρουν ότι τα φτωχά στρώματα θα τους χρωστούν “χάρη”
μετά από αυτές τις ενέργειες. Άρα με αυτόν τον τρόπο, “νομιμοποιούν” τη δράση
τους στα μάτια της κοινής γνώμης, και αυτό, είναι εξαιρετικά σημαντικό».
«Οι μαφιόζικες οργανώσεις ξέρουν τι έχεις, τι δεν έχεις
και τι χρειάζεσαι. Για αυτό και θα φροντίσουν να σου δώσουν αυτό που
χρειάζεσαι, υπό τους δικούς τους όρους, για να βγουν κερδισμένες», σημειώνει,
στο ίδιο μήκος κύματος, στη Repubblica, ο Roberto Saviano, συγγραφέας και
ερευνητής της ιταλικής μαφίας.
Με το βλέμμα στραμμένο στο Ταμείο Ανάκαμψης...
Ασφαλώς, η προαναφερθείσα «διείσδυση» των ιταλικών
μαφιόζικων οργανώσεων στις κοινωνικές και οικονομικές δραστηριότητες της χώρας,
απέβλεπε και στα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης, με την Ιταλία, να λαμβάνει 13.5
δις ευρώ για τα έτη 2021 και 2022.
«Τι έκανε η μαφία; Επέλεξε και στόχευσε τις νόμιμες
εταιρείες οι οποίες βρίσκονται στην καλύτερη θέση για να λάβουν χρήματα από το
Ταμείο Ανάκαμψης. Απέκτησε ερείσματα στις επιχειρήσεις αυτές, με στόχο να
επωμιστεί και αυτή σημαντικό μερίδιο από τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης»,
σημειώνει ο Maurizio Vallone, υψηλόβαθμο στέλεχος της Ιταλικής Επιτροπής κατά
της Μαφίας, μιλώντας στο Bloomberg.
«Υπάρχει απόγνωση και η κατάσταση είναι ήδη δραματική,
καθώς εντείνονται οι ανησυχίες ότι τα χρήματα του Ταμείου, δεν θα δοθούν προς
όφελος των πολιτών της Ιταλίας, αλλά αντίθετα, θα καταφέρει η μαφία να τα
υφαρπάξει, όπως πολύ καλά ξέρει να κάνει, ασκώντας έντονη πίεση εκεί που
πρέπει», δηλώνει με τη σειρά του, ο ραδιοφωνικός παραγωγός και ακτιβιστής κατά
της μαφίας, Giuseppe Scognamiglio, μιλώντας στη Deutsche Welle.
Οι ανησυχίες αυτές, θεωρούνται ιδαίτερα εύλογες, αν
σκεφτεί κανείς πως, «σχεδόν τα μισά από τα 70 δις ευρώ τα οποία έλαβε η Ιταλία
από την Ευρωπαϊκή Ένωση το χρονικό διάστημα 2015-2020, κατέληξαν στα χέρια
μαφιόζικων οργανώσεων», όπως δηλώνει στο Εuobserver ο Vincenzo Musacchio,
καθηγητής εγκληματολογίας.
Σημειωτέον πως, το μεγαλύτερο ποσοστό των χρημάτων που
κατέληξε παρανόμως στην κατοχή της μαφίας, αφορούσε επενδύσεις στη Νότια
Ιταλία, σύμφωνα με στοιχεία της Ιταλικής γερουσίας.
Βέβαια, αξίζει να αναφερθεί πως, η υφαρπαγή ευρωπαϊκών
πόρων από την ιταλική μαφία, δεν αποτελεί ένα καθαρά ιταλικό ζήτημα. Όπως
έδειξαν έρευνες του ευρωκοινοβουλίου τα τελευταία χρόνια, η μαφιόζικη οργάνωση
«Ντραγκέτα», είχε λάβει παρανόμως αρκετά μεγάλα ποσά από την «Κοινή Γεωργική
Πολιτική» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω διασυνδέσεων που διατηρούσε αρκετά
κράτη-μέλη, όπως για παράδειγμα στην Σλοβακία. Επίσης, ιταλικές μαφιόζικες
οργανώσεις, “ξεπλένουν” τα χρήματα που κερδίζουν από παράνομες δραστηριότητες
σε χώρες της ΕΕ, όπως η Ολλανδία, η Ισπανία και η Γερμανία.
«Βλέπουμε μια μεγάλη διεισίδυση των μαφιόζικων οργανώσεων
στις οικονομίες των χωρών, σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Για αυτό, πρέπει να καταλάβουν
πολύ καλά όλες οι χώρες της ΕΕ ότι οι οργανώσεις αυτές, θα κάνουν ότι μπορούν
για να λάβουν τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης. Με λίγα λόγια, η μαφία, ήδη
στοχεύει στα κεφάλαια αυτά και θα συνεχίσει να το κάνει για όλες τις ευρωπαϊκές
χώρες», δήλωσε χαρακτηριστικά η
Catherine De Bolle, εκτελεστική διευθύντρια της Europol, κατά τη
διάρκεια συνάντησης με επικεφαλής της Αστυνομίας, στη Ρώμη.
Οι δηλώσεις της De Bolle, βρίσκονται ακριβώς στο ίδιο
μήκος κύματος με τις προειδοποιήσεις αρκετών στελεχών της Europol και των
Ιταλικών Αρχών, σχετικά με την ραγδαία επέκταση των δραστηριοτήτων της ιταλικής
μαφίας, πέρα των ιταλικών συνόρων, τα τελευταία χρόνια.
«Όπως καμία χώρα δεν είναι άτρωτη απέναντι στον κορονοϊό,
καμία χώρα δε θα είναι άτρωτη απέναντι στα συμφέροντα των μαφιόζικων
οργανώσεων. Η “διεισδυτικότητα” του ιού, είναι επί της ουσίας η ίδια με της
μαφίας. Υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος, οι ευρωπαϊκές χώρες να αντιληφθούν το
πόσο πολύ έχει διεισδύσει η μαφία στις οικονομίες τους, όταν θα είναι πλέον
πολύ αργά και η ζημιά θα είναι ανεπανόρθωτη», δήλωσε ο Vittorio Rizzi,
υψηλόβαθμο στέλεχος της ιταλικής Αστυνομίας, όπως αναφέρει το thelocal.
«Είμαστε δέκα χρόνια πίσω στο να φτιάξουμε μια ευρωπαϊκή
στρατηγική για να καταπολεμήσουμε τις μαφίες. Και στην πραγματικότητα πρέπει να
κάνουμε μόνο ένα πράγμα, το οποίο επισήμαινε ο Giovanni Falcone, ο δικαστής που
δολοφονήθηκε από την μαφιόζικη οργάνωση Cosa Nostra το 1992: Να ακολουθήσουμε
τα χρήματα. Αυτό όμως δε συμβαίνει στην Ευρώπη», καταλήγει, ο Musacchio.