Βαγγέλης Γεωργίου
Σίγουρα, κάθε πολίτης θα καταδίκαζε οποιαδήποτε επίθεση με ρουκέτες σε κατοικημένες περιοχές. Αυτό φαίνεται να έκανε η παλαιστινιακή Χαμάς εναντίον αμάχων, σύμφωνα με βίντεο που δώσανε στη δημοσιότητα οι Ισραηλινοί. Ωστόσο, για κακή τύχη του Τελ Αβίβ, αποκαλύπτεται ότι το βίντεο ήταν του… 2018 και σίγουρα δεν αφορούσε Παλαιστινίους!
Αναμφίβολα, η Χαμάς επιτέθηκε με ρουκέτες στο Ισραήλ,
αλλά, οι Ισραηλινοί επιστράτευσαν ψευδείς εικόνες και βίντεο για να ενισχύσουν
την εικόνα του θύματος για τον εαυτό τους. Στις 11 Μαϊου 2021, η διεθνής κοινή
γνώμη είδε στους λογαριασμούς Facebook και Twitter του εκπρόσωπου Τύπου του
Ισραήλ Ofir Gendelman, βίντεο με σχόλιο του στα αραβικά «Εδώ είναι τα
αποδεικτικά στοιχεία, η τρομοκρατική Χαμάς η πολιτοφυλακή συνεχίζει να
εκτοξεύει σκόπιμα ρουκέτες σε κατοικημένες γειτονιές στη Λωρίδα της Γάζας. Αυτό
είναι έγκλημα πολέμου».
Σύμφωνα με τη διασταύρωση γεγονότων (fact checking) που
έκαναν οι δημοσιογράφοι του AFP, οι Ισραηλινοί χρησιμοποίησαν ένα παλαιό βίντεο
που αξιοποιήθηκε στο παρελθόν τόσο στη Συρία, όσο και στο Ιράκ! Ο Ισραηλινός
αξιωματούχος ανάρτησε το βίντεο την επομένη της δολοφονίας 26 Παλαιστινίων από
τους βομβαρδισμούς στην Λωρίδας της Γάζας σε απάντηση στην εκτόξευση πυραύλων
προς το Ισραήλ. Δεν είναι όμως η μοναδική περίπτωση.
O γιός του Νετανιάχου
Εάν επισκεφθεί κάποιος τον λογαριασμό του γιού του
Νετανιάχου, ο Γιέρ Νετανιάχου, και σκρολάρει θα δεί ένα βίντεο που ανάρτησε
στις 19 Μαϊου. Πρόκειται για ένα κλιπάκι που δείχνει «πτώματα» κατοίκων της
Γάζα που σκοτώθηκαν από τους Ισραηλινούς και ξαφνικά ξαναζωντάνεψαν. Ήδελε έτσι
να αποδείξει ότι η Χαμάς ψεύδεται και ο γιός Νετανιάχου χαρακτηρίζοντας το
βίντεο «Pallywood». Το βίντεο, πιθανότατα, είναι του 2014 τραβηγμένο στην
Αίγυπτο, όπως αποικάλυψε η ισραηλινή εφημερίδα Χάαρετζ.
Υπενθυμίζεται ότι ο γιός του Νετανιάχου το 2019 έχει
καταδικάστεί στο παρελθόν για συκοφαντία, πληρώνοντας μάλιστα και 81.000
δολάρια αποζημίωση. Φαίνεται δεν του έγινε το μάθημα πάθημα και την επόμενη
χρονιά δημοσίευσε meme προσβάλλοντας τους Ινδουιστές. Αναγκάστηκε, και πάλι, να
ζητήσει συγνώμη.
Εκπαίδευση διπλωματών στα... ποσταρίσματα
Ίσως, ο γιός του Ισραηλινού πολιτικού να δικαιολογείται,
λόγω ηλικίας ή έπαρσης λόγω συγγένειας, ωστόσο, ακόμα και Ισραηλινοί διπλωμάτες
κάνουν γκάφες. «Αν ο Ιησούς και η Παναγία ζούσαν σήμερα, θα κατέληγαν –όπως οι
Εβραίοι χωρίς ασφάλεια, να λυντσαριστούν στη Βηθλεέμ από εχθρικούς
Παλαιστίνιους» είχε ποστάρει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Ισραηλινός
διπλωμάτης Boaz Moda'i.
Τέτοια ατοπήματα, έχουν αναγκάσει, εδώ και χρόνια το
υπουργείο Εξωτερικών της χώρας να εκπαιδεύσει τους αξιωματούχους στη χρήση των
σόσιαλ μίντια. «Να θυμάστε ότι από τη στιγμή που δημοσιεύετε ένα μήνυμα στο
διαδίκτυο, δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ αυτού που έχετε γράψει και μιας δημόσιας
δήλωσης - και τα δύο αποτελούν δήλωση από έναν Ισραηλινό αξιωματούχο ή μια
επίσημη θέση του Κράτους του Ισραήλ» είχε σημειώσει ο επικεφαλής του Τμήματος
Ψηφιακής Διπλωματίας του ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών Yoram Murad.
Είναι αλήθεια ότι οι Ισραηλινοί έχουν αναπτύξει εδώ και
δεκαετίες ειδική επικοινωνιακή στρατηγική ώστε να διαμορφώνουν μια θετική άποψη
στο εξωτερικό για την χώρα. Πρόκειται για την περίφημη δημόσια διπλωματία
«Χασμπάρα» που αναπτύχθηκε από τη δεκαετία του 1970. Κατά τον καθηγητή
λογοτεχνίας Edward Said η «Χασμπάρα», στη δεύτερη Iντιφάντα, επιστράτευσε
γεύματα και δωρεάν ταξίδια για σημαντικούς δημοσιογράφους, σεμινάρια σε
εβραίους φοιτητές, προσκλήσεις σε συνέδρια, φυλλάδια και χρηματοδότηση
προεκλογικών εκστρατιών, υπόδειξη σε φωτογράφους τι λήψεις να κάνουν, διαλέξεις
και συναυλίες από εξέχοντες Ισραηλινούς.
Ακόμα και οι συχνές αναφορές στο Ολοκαύτωμα και οι
διαφημίσεις σε εφημερίδες που επαινούν το Ισραήλ είναι μέρος αυτής της δημόσιας
διπλωματίας του Ισραήλ σύμφωνα με τον καθηγητή.
Μέθοδοι Χασμπάρα στην Ελλάδα
Σατυρικές εκπομπές είναι πιστές σε αυτή τη λογική. Ο
Ισραηλινός κωμικός Λίορ Σλέιεν ειρωνεύεται τον Τζον Όλιβερ που επέκρινε τη βία
του Ισραήλ εναντίον των Παλαιστινίων, σχολιάζοντας το γεγονός ότι εξόντωσαν
πολύ περισσότερους Παλαιστινίους. Ο Σλέιεν χρησιμοποιώντας με κωμικό τρόπο
μεθόδους στρεψοδικίας αναρωτήθηκε «άραγε πόσα παιδιά ισραηλινών πρέπει να
σκοτωθούν για να είναι ευχαριστημένος ο Τζον Όλιβερ».
Στο αφήγημά τους, όμως, οι Ισραηλινοί έχουν ως επίκεντρο μόνο
τις ισραηλινές ζωές, βγάζοντας από το κάδρο τους ΑΛΛΟΥΣ, δίχως ίχνος
αυτοκριτικής. Αυτό κάνει και ο Σλέιεν, όπως επίσης και οι «Outsiders» του
Αυστραλιανού Sky News που μάλιστα γελοιοποιούσαν τους υποστηρικτές των
Παλαιστινίων.
Το Kεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο στην Ελλάδα υιοιθετεί
σε μεγάλο βαθμό το αφήγημα της ισραηλινής κυβέρνησης. Στην τελευταία ανακοίνωσή
του, φαίνεται πως όλο το φταίξιμο πέφτει στους Παλαιστινίους και στέλνει
συλλυπητήρια μόνο στους Ισραηλινούς και όχι στους Παλαιστίνιους. Με αυτόν τον
τρόπο δαιμονοποιεί όλο τον λαό και δεν επικεντρώνει την κριτική στους ακραίους
της Χαμάς. Για τον γραμματέα του οργανισμού και δημοσιογράφο, οι εξώσεις των
Παλαιστινίων είναι μύθος ενώ δεν λέει τίποτα για εποικισμούς.
Προπαγάνδα από Παλαιστινίους
Ωστόσο, η προπαγάνδα δεν είναι ένα εργαλείο που
μονοπωλείται από τους Ισραηλινούς. Από πλευράς Παλαιστινίων, έχουν δημιουργηθεί
έξυπνα infographic μέσω των οποίων προσπαθούν, με απλοϊκό τρόπο, να περιγράψουν
την αραβοϊσραηλινή διένεξη. Αυτό όμως γίνεται μέσω παραπληροφόρησης.
Φερειπείν, σε μια εικόνα μια λευκή κοπέλα ρωτάει την
έγρχωμη φίλη της «Το Ισραήλ δεν είναι κράτος;» και η απάντηση είναι «Όχι είναι
μια αποικία εποίκων».
Είναι προφανές ότι το Ισραήλ είναι κράτος, αναγνωρισμένο
από τον ΟΗΕ και με διπλωματικές σχέσεις με όλα τα κράτη. Ωστόσο, τέτοιες αφίσες
επιδιώκουν να απονομιμοποιήσουν το κράτος του Ισραήλ ειδικά στο νεαρό κοινό που
αρέσκεται σε τέτοια posts.
Ωστόσο, η συντονισμένη εκστρατεία προπαγάνδας από τις
ισραηλινές αρχές είναι σαφέστατα πολύ πιο οργανωμένες και καλύτερα
χρηματοδοτούμενες από τους ισραηλινούς φορολογούμενους. To γεγονός ότι το
παλαιστινιακής καταγωγής μοντέλο Bella Hadid αναπαρήγαγε τέτοια infographics
δεν μπορεί να τα εξισώσει με τον τεράστιο μηχανισμό προπαγάνδας Χασμπάρα.