Τελικά σε πόσο – και ποιους – «λίγους» απευθύνονται οι παροχές Μητσοτάκη

Μαρίνα Αλεξανδρή

 

Η πρώτη ανάγνωση της εξειδίκευσης των παροχών που εξήγγειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ΔΕΘ δείχνει ότι, στην πλειοψηφία τους, τα μέτρα είναι για «λίγους» - για τους «έχοντες και τους κατέχοντες» κατά την παλαιά ορολογία Σημίτη.

 

Εκεί κατευθύνονται οι μεγάλες και μόνιμες μειώσεις φόρων, από την κατάργηση του φόρου για γονικές παροχές αξίας έως 800.000 ευρώ και την δραστική μείωση του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου μέχρι την νέα μείωση της φορολόγησης των επιχειρήσεων.

 

Από την άμεση κατάργηση, για παράδειγμα, του φόρου των γονικών παροχών, είτε σε ακίνητα είτε σε χρήμα, ευνοούνται εκείνοι που κληροδοτούν περιουσίες αξίας άνω των 150.000 ευρώ. Εως αυτό το όριο ίσχυε και σήμερα το αφορολόγητο, ενώ όσο μεγαλύτερη είναι η περιουσία τόσο μεγαλύτερο είναι πλέον και το φορολογικό όφελος.

 

Το ίδιο να ισχύει και για την υπόσχεση νέας μείωσης του ΕΝΦΙΑ, αφού το βασικό ζητούμενο στον κυβερνητικό σχεδιασμό που θα ανακοινωθεί και θα ενσωματωθεί στον νέον προϋπολογισμό φαίνεται να είναι η κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου ακινήτων που επίσης αφορά τις μεγάλες ιδιοκτησίες.

 

Η δεύτερη ανάγνωση, ωστόσο, δείχνει ότι το πακέτο των 3,5 δις ευρώ που εξήγγειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην Θεσσαλονίκη έχει συγκεκριμένη μεν, ευρύτερη δε κοινωνική – και εκλογική, όπως όλα δείχνουν – στόχευση. Και ως εκ τούτου, έχει και την δυνατότητα οριζόντιας επίδρασης σε διαφορετικά κοινωνικά στρώματα, με στόχο αυτή η επίδραση να αποτυπωθεί και στις κάλπες υπέρ της ΝΔ.

Από το μίγμα των μέτρων είναι σαφές πως ο σχεδιασμός του Μαξίμου κοιτά κυρίως προς δύο κρίσιμες εκλογικές ομάδες – τους νέους και την μεσαία τάξη, ή για την ακρίβεια τα μεσαία στρώματα.

 

Σε ό,τι αφορά τους νέους, πρόκειται για την τάξη εκείνη στην οποία η κυβέρνηση εξακολουθεί να καταγράφει τις χειρότερες δημοσκοπικές επιδόσεις, οι ηλικίες 17 έως 34 ετών είναι η μόνη ομάδα στην οποία ο ΣΥΡΙΖΑ προηγείται της ΝΔ, και υπό προϋποθέσεις όπως λένε οι δημοσκόποι θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο για μια νέα αυτοδυναμία Μητσοτάκη.

 

Οι παροχές Μητσοτάκη για την προσέγγιση των νέων κινούνται σε δύο σκέλη: Είναι από τη μία πλευρά τα αμφιλεγόμενα «δώρα» και ελαφρύνσεις στην χρήση Internet και κινητής τηλεφωνίας και, από την άλλη, το «πρώτο ένσημο», τα κίνητρα δηλαδή για πρόσληψη νέων χωρίς προϋπηρεσία. Και εδώ, σε πρώτη ανάγνωση το πακέτο δεν είναι γενναιόδωρο: Προβλέπει επιδότηση με 600 ευρώ του νέου εργαζόμενου και με άλλα 600 ευρώ του εργοδότη. Πρακτικά, αυτό σημαίνει πως ένας νέος εργαζόμενος που θα προσλαμβάνεται με καθαρό μισθό 570 ευρώ, θα παίρνει για έξι μήνες άλλα 100 ευρώ τον μήνα από το κράτος, επομένως θα λαμβάνει περίπου 670 ευρώ. Στο ίδιο εξάμηνο ο εργοδότης θα καταβάλει 3.420 ευρώ, κερδίζοντας τα 600 ευρώ που θα του δίνει το κράτος.

 

Τα 100 ευρώ όμως ισοδυναμούν με επιπλέον αποδοχές 17,5% για έξι μήνες. Κι εάν οι εκλογές γίνουν την άνοιξη του 2022, το εξάμηνο δεν θα έχει παρέλθει ακόμη. Επιπροσθέτως, δε, ανοίγει νέα επιδοτούμενη δίοδος για την είσοδο στην αγορά εργασίας, γεγονός που μένει να φανεί εάν, και σε ποιον βαθμό, θα αποδώσει και πολιτικό κέρδος.

 

Η βασική εστίαση όμως των παροχών Μητσοτάκη εντοπίζεται και πάλι την μεσαία τάξη. Εκεί σχεδιάζει το Μαξίμου να δώσει ξανά την μεγάλη εκλογική μάχη, εκεί βρίσκεται το κεντρώο κοινό που δημιούργησε το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο, και προς αυτήν την κατεύθυνση έδειξε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός από την Θεσσαλονίκη λέγοντας «θα συμβούλευα τον κ. Τσίπρα να μη μιλάει για τη μεσαία τάξη, γιατί εκείνος με ιδεολογική εμμονή την διέλυσε».

 

Στην ανώτερη μεσαία τάξη απευθύνονται οι εξαγγελίες Μητσοτάκη που αφορούν τον ΕΝΦΙΑ και τις γονικές παροχές, ενώ ακόμη πιο ευρεία γκάμα των μεσαίων στρωμάτων καλύπτει το «κούρεμα» στην επιστρεπτέα προκαταβολή, αλλά και η μείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις από το 24% στο 22%.

 

Η μείωση αυτή δεν αγγίζει μόνον τις μεγάλες επιχειρήσεις – αφορά και σημαντική μερίδα των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Για παράδειγμα μια επιχείρηση με κέρδη 20.000 ευρώ, με τον φορολογικό συντελεστή 24% έπρεπε να καταβάλει φόρο 4.800 ευρώ. Με τη μείωση του φορολογικού συντελεστή στο 22%, το ποσό αυτό μειώνεται κατά 400 ευρώ. Κι εάν συνυπολογιστεί και η προηγούμενη μείωση που έχει ήδη γίνει, η ίδια επιχείρηση θα έχει γλυτώσει σε μια διετία ετήσιο φόρο 1.200 ευρώ.

 

Η οριζόντια κρατική κάλυψη του 80% των ανατιμήσεων στο ρεύμα είναι ένα ακόμη μέτρο που μένει μεν να κριθεί ως προς τον ρεαλισμό και την αποτελεσματικότητά του, αλλά επίσης καλύπτει όλα τα μεσαία στρώματα. Και η αύξηση του επιδόματος θέρμανσης κατά 20% δείχνει μια παράλληλη πολιτική στόχευση και στις χαμηλές εισοδηματικές τάξεις.

 

Εκεινοι που απουσιάζουν πλήρως από το «καλάθι» της ΔΕΘ και τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες είναι οι εργαζόμενοι: Στην Θεσσαλονίκη δεν υπήρξε καμία αναφορά σε αύξηση του κατώτατου μισθού,  με το όποιο όφελος για τους εργαζόμενους να περιορίζεται στην μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Ετσι κι αλλιώς, πρόκειται για εκλογική ομάδα που δεν θεωρείται προνομιακή για την ΝΔ και δεν βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες των εκλογικών σχεδιασμών του Μαξίμου.