Μαρίνα Αλεξανδρή
Η άποψη είναι αιρετική αλλά δεν είναι αντισυστημική. Προέρχεται από τον Στιβ Φορμπς, εκδότη του Forbes και πρόεδρο της Forbes Media, ο οποίος λέει πως οι κεντρικές τράπεζες ακολουθούν λάθος δόγμα και λάθος δρόμο χτυπώντας τον πληθωρισμό με επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων, υποστηρίζει ότι η λύση για να ρίξεις τις τιμές δεν είναι να κάνεις τον κόσμο πιο φτωχό, και αντιπροτείνει ως εναλλακτική τις παρεμβάσεις σταθεροποίησης των νομισμάτων.
«Οι κεντρικές τράπεζες ανεβάζουν τεχνητά τα επιτόκια.
Έτσι, έχουν λιγότερους ανθρώπους σε θέσεις εργασίας. Αυτό δεν είναι η
πραγματική γιατρειά», δήλωσε o Στιβ Φορμπς προσθέτοντας: «Η πραγματική θεραπεία είναι να
σταθεροποιήσεις το νόμισμα. Δεν χρειάζεται να κάνεις τον κόσμο φτωχό για να
νικήσεις τον πληθωρισμό».
Την ίδια μέρα που η στερλίνα κατέρρευσε αγγίζοντας την
απόλυτη ισοτιμία με το δολάριο και προκαλώντας ντόμινο στην αγορά
συναλλάγματος, ο Φορμπς πρότεινε να χρησιμοποιηθεί ο χρυσός για να
σταθεροποιηθούν τα νομίσματα, παραπέμποντας ουσιαστικά σε έναν νέο Κανόνα του
Χρυσού – την σύνδεση, για παράδειγμα, του δολαρίου με τον χρυσό. «Ο χρυσός δεν
είναι τέλειος σαν σταθερή αξία, αλλά είναι καλύτερος από ο,τιδήποτε άλλο έχουμε
βρει εδώ και πάνω από 4.000 χρόνια», είπε, τονίζοντας: «Με ασταθή νομίσματα,
έχεις λιγότερο παραγωγικές μακροπρόθεσμες επενδύσεις, οι οποίες είναι το κλειδί
για την οικονομική ανάπτυξη».
Η θέση του Στιβ Φορμπς δεν είναι πλειοψηφική στο
παγκόσμιο καπιταλιστικό στερέωμα, η παρέμβασή του όμως απηχεί τις όλο και πιο
έντονες ρωγμές τα τείχη της νομισματικής ορθοδοξίας και του κυρίαρχου δόγματος
που θέλει ως μοναδικό όπλο τις αυξήσεις των επιτοκίων. Η ίδια η επικεφαλής του
ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα προειδοποίησε πριν από λίγες μέρες ότι η ενεργειακή
κρίση σε συνδυασμό με την ύφεση που πυροδοτούν οι αυξήσεις των επιτοκίων
απειλεί να κατεβάσει τον κόσμο στους δρόμους και να προκαλέσει κοινωνική κρίση.
Η Bank of America επίσης προειδοποίησε ότι η εκτόξευση
των αποδόσεων των ομολόγων – απότοκο και αυτή των αυξανόμενων επιτοκίων –
απειλεί με πιστωτικά γεγονότα, ήτοι με χρεοκοπίες ιδιωτικές ή ακόμη και
κρατικές. Και μόλις χθες ο ΟΟΣΑ αναθεώρησε δραματικα προς τα κάτω τις
προβλέψεις του για την ανάπτυξη το 2023 σε όλον τον κόσμο, και ειδικά στην
ευρωζώνη. Ο Οργανισμός αναμένει πλέον επιβράδυνση της ανάπτυξης μόλις στο 0,3%
στο σύνολο του 2023 από 3,1% φέτος – γεγονός που σημαίνει ότι η ευρωζώνη θα περάσει
σίγουρα από ύφεση μεσα στον επόμενο χρόνο, ενώ για την μεγαλύτερη οικονομία της
περιοχής, την Γερμανία, προβλέπεται συρρίκνωση 0,7% το 2023.
Παρά ταύτα ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ δεσμεύεται
για νέες αυξήσεις των αμερικανικών επιτοκίων
παρ΄ότι, όπως λέει, «θα προκαλέσουν πόνο» και μόλις χθες και η πρόεδρος
της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ προανήγγειλε ανάλογη νομισματική σύσφιξη και στην
Ευρώπη.
Το δια ταύτα ήταν να ανέβουν σε νέα υψηλά τα κρατικά
κόστη δανεισμού, και δη εκείνα της ευρωπεριφέρειας, με την νίκη της ακροδεξιάς
στις ιταλικές εκλογές να φορτίζει ακόμη περισσότερο το κλίμα. Η απόδοση του
ελληνικού δεκαετούς ομολόγου ξεπέρασε το 4,7% και το spread έφθασε στις 260
μονάδες βάσης, ενώ και η απόδοση των ιταλικών ομολόγων ανέβηκε στο 4,4% και σε
ρεκόρ εννέα ετών. Η ειρωνεία είναι πως αυτή την φορά δεν είναι η Ελλάδα η αιτία
και το επίκεντρο της κρίσης, παραμένει όμως ένας από τους υπερχρεωμενους
αδύναμους κρίκους και ουδείς εγγυάται τι θα συμβεί σε μία ενδεχόμενη
κρίση-ντόμινο.