Α. Οι λόγοι που βρισκόμαστε σήμερα εδώ
-Η διακοπή λειτουργίας του Ενυδρείου Βυρώνειας και οι συνέπειες της διακοπής
Στα 23 συνεχόμενα χρόνια που λειτούργησε, το Ενυδρείο
Βυρώνειας αποτέλεσε πόλο έλξης για πολλούς επισκέπτες, οικογένειες, ομάδες και
οργανωμένες σχολικές εκδρομές. Είναι χαρακτηριστικό ότι, χωρίς ιδιαίτερη
διαφήμιση εκ μέρους του Δήμου, υπήρξε έτος όπου καταγράφηκαν 15 χιλιάδες
επισκέπτες. Τα τελευταία 20 χρόνια και με την αύξηση της επισκεψιμότητας του
Διαδικτύου το συναντούμε σχεδόν σε όλα τα ρεπορτάζ για τη Σιντική ως ένα
χαρακτηριστικό αξιοθέατο της περιοχής. Ενδεικτικό της φήμης που δημιούργησε
είναι το γεγονός πως, παρότι ολόκληρο το 2022 ήταν κλειστό, ακόμη καταφθάνουν
τουρίστες προσδοκώντας να τα επισκεφθούν
και δηλώνουν –σύμφωνα με κατοίκους της Βυρώνειας- την απογοήτευσή τους για το
κλείσιμο. Την ίδια απογοήτευση εκφράζει και η Ένωση Επαγγελματιών Τουρισμού της
περιοχής Κερκίνης η οποία με επιστολή της προς τον Δήμο Σιντικής ζητά την
επαναλειτουργία του, ενώ χαρακτηριστική είναι η μαρτυρία επαγγελματία εστίασης
της περιοχής πως μετά το κλείσιμο του Ενυδρείου σημειώθηκε πτώση στον τζίρο του
καταστήματος περίπου 30%. Και βέβαια, όσο
το Ενυδρείο παραμένει κλειστό, η κατάσταση χειροτερεύει. Εξαφανίζεται σιγά σιγά
από τα νέα δημοσιεύματα του έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου για τη λίμνη
Κερκίνη, με αποτέλεσμα η είδηση ότι δεν υπάρχει να εμπεδώνεται από το κοινό,
μειώνοντας το ενδιαφέρον και τα έσοδα για τον Δήμο Σιντικής αλλά και την
ευρύτερη περιοχή του νομού μας. Εν συντομία, η διακοπή λειτουργίας του
Ενυδρείου έχει πολλαπλές αρνητικές συνέπειες και το αίτημα για την
επαναλειτουργία του δεν είναι ένα τοπικό αίτημα που αφορά μόνο την Βυρώνεια.
Πέρα όμως από τις οικονομικές συνέπειες θα πρέπει να
αναλογιστούμε ότι το Ενυδρείο Βυρώνειας ήταν το μόνο μουσειακού τύπου ίδρυμα το
οποίο ανήκει στον Δήμο Σιντικής και ήταν αφιερωμένο στη λίμνη Κερκίνη. Χωρίς
αυτό ο Δήμος Σιντικής στην πράξη φαίνεται να αδιαφορεί για τη λίμνη, αδιαφορία που δείχνει έλλειψη σεβασμού προς
το φυσικό περιβάλλον του τόπου μας και που, να είμαστε βέβαιοι, γίνεται ορατή
και καταχωρείται αρνητικά στη σκέψη των επισκεπτών της περιοχής μας.
-οι 1.100 και πλέον υπογραφές των Δημοτών που δείχνουν τη
βούληση για τη συνέχιση της λειτουργίας του Ενυδρείου
Επειδή όλα τα προηγούμενα προκαλούν πολλές ανησυχίες στον
πληθυσμό της περιοχής, σκεφτήκαμε ότι θα ήταν πολιτικά ωφέλιμο και δημοκρατικό
να απευθυνθούμε στους συνδημότες μας ώστε να δούμε κατά πόσο το αίτημα της
επαναλειτουργίας του Ενυδρείου Βυρώνειας είναι ακόμη ένα ζωντανό αίτημα που
στηρίζεται όχι μόνο από κατοίκους της Βυρώνειας αλλά από όλους τους κατοίκους
του Δήμου Σιντικής και της ευρύτερης περιφερειακής ενότητας Σερρών. Συλλέξαμε,
λοιπόν, πάνω από 1.100 υπογραφές. Ο αριθμός των υπογραφών θα μπορούσε να είναι
πολύ μεγαλύτερος, αλλά δεν το επιδιώξαμε γιατί όλες αυτές οι υπογραφές
συλλέχθηκαν σε 5 μόνο επισκέψεις: στα χωριά Πετρίτσι, Βυρώνεια, Κερκίνη,
Άγκιστρο, Καρυδοχώρι και στο Σιδηρόκαστρο, χωρίς πίεση. Σας διαβεβαιώ ότι ο
κόσμος εξέφραζε απορία που το Ενυδρείο έκλεισε και υπέγραφε αυθόρμητα και
πρόθυμα, χωρίς να χρειαστεί να ακούσει πολλά επιχειρήματα από πλευράς μας.
Μάλιστα, εισπράξαμε και συγχαρητήρια, προφανώς όχι γιατί κάναμε κάτι σπουδαίο,
αλλά γιατί ο κόσμος ψάχνει εναγωνίως τρόπους για να εκφραστεί όχι μόνο για το
θέμα του Ενυδρείου αλλά γενικότερα, για πολλά αυτοδιοικητικά ζητήματα.
-οι αναγγελίες της Δημοτικής Αρχής για το έργο
Ένας ακόμη λόγος που βρισκόμαστε εδώ είναι η δηλωμένη
πρόθεση της δημοτικής αρχής να στηρίξει το έργο και την αναβάθμιση του
Ενυδρείου Βυρώνειας. Ωστόσο, φαίνεται πως η δήλωση πρόθεσης δεν είναι καθόλου
αρκετή, καθώς τα προβλήματα χρονίζουν, έχει περάσει ένα πολύ μεγάλο διάστημα
και δεν διαφαίνεται λύση και, ακόμη και σε μια περίοδο που είναι προεκλογική,
βρισκόμαστε ακόμη σε ένα ανώριμο στάδιο. Οι προθεσμίες των διαδοχικών
παρατάσεων που έχουν δοθεί για τη χρηματοδότηση εξαντλούνται, το έργο
κινδυνεύει και η διακοπή λειτουργίας φαντάζει οριστική, με όλες τις αρνητικές
συνέπειες που προαναφέραμε.
- η σταθερή, σύννομη, μορφωτική και προσοδοφόρα
λειτουργία άλλων, μεταγενέστερων ενυδρείων με παρόμοια χαρακτηριστικά
Παρόμοια περίπτωση με το Ενυδρείο Βυρώνειας είναι το
ιδρυθέν το 2012 Ενυδρείο Καστοριάς: υπάρχει και εκεί λίμνη και το Ενυδρείο
λειτουργεί με εξαιρετική επιτυχία εδώ και 11 χρόνια, με 49 ενυδρεία και είδη
ψαριών του γλυκού νερού, ενδημικά αλλά και όλης της Ελλάδας. Προσελκύει
καθημερινά εκατοντάδες επισκέπτες αξιοποιώντας τους φυσικούς πόρους του Δήμου,
προσφέροντας έσοδα και συμβάλλοντας στην τουριστική και οικονομική ανάπτυξη της
περιοχής. Αντίθετα, το Ενυδρείο Βυρώνειας παρότι ιδρύθηκε το 1998 και ήταν η
πρώτη πρόταση για Ενυδρείο πανελλαδικά, δεν έτυχε ανάλογης προσοχής από τις
δημοτικές αρχές που το διαχειρίστηκαν. Με έναν στοιχειώδη προγραμματισμό θα
μπορούσε να λειτουργεί όπως το Ενυδρείο Καστοριάς και να προσφέρει πιθανότατα
ακόμη περισσότερα έσοδα στον Δήμο Σιντικής και στους επιχειρηματίες της
περιοχής, καθώς η απόστασή του από πυκνοκατοικημένες περιοχές της Μακεδονίας
είναι πολύ μικρότερη από αυτή της ακριτικής Καστοριάς και μπορεί ως εκ τούτου
να έχει μεγαλύτερη επισκεψιμότητα, εφόσον συνδυάζεται και με όλα τα άλλα
αξιοθέατα της περιοχής.
-η ανυπαρξία θετικής συμβολής του Δήμου στην
οικοτουριστική ανάπτυξη που παρατηρείται
Δεν έχουμε λόγο να το κρύψουμε: ένας ακόμη σημαντικότατος
λόγος που μας ώθησε να ενεργήσουμε είναι ακριβώς η ανυπαρξία του Δήμου Σιντικής
σε αυτό που αποκαλούμε οικοτουριστική ανάπτυξη. Αναφερόμενοι μόνο στη διοικούσα
Δημοτική Αρχή, τα τελευταία οκτώμισι χρόνια, όχι μόνο δεν έγινε καμιά ενέργεια
για το Λιμανάκι Κερκίνης, όχι μόνο δεν άλλαξε τίποτα στην κοιλάδα Αχλαδοχωρίου,
όχι μόνο έχουν εγκαταλειφθεί ιδέες για σπηλαιολογικό τουρισμό, αλλά
παρατηρούνται καταστροφές στις όποιες πενιχρές υποδομές της δεκαετίας του 2000
και, το αποκορύφωμα: κλείνει εύκολα, χωρίς ιδιαίτερη αντίσταση εκ μέρους του
Δήμου το Ενυδρείο Βυρώνειας. Ποιος ενεργός πολίτης δε θα ανησυχούσε, δε θα κινητοποιούταν,
δε θα εξεγειρόταν για την ακρίβεια, με αυτή την πορεία; Πέρα απ’ αυτό, με βάση
πληροφορίες που συλλέξαμε υπάρχει μια έντονη δραστηριοποίηση των επαγγελματιών
Τουρισμού στην περιοχή Κερκίνης, με μεγάλες πληρότητες στις κλίνες και με
πολλές δράσεις που προγραμματίζονται, όπως ορεινοί περίπατοι, ποδηλατικοί γύροι
κλπ. Στις δράσεις αυτές συμμετέχουν πολλοί ιδιώτες, αλλά δεν έχουμε ακούσει για
τη συμβολή του Δήμου Σιντικής. Δεν φαίνεται πουθενά κάποιο όραμα, ένας
στρατηγικός σχεδιασμός, κάποια προτεραιότητα για την οικοτουριστική ανάπτυξη
στην περιοχή μας και αναρωτιόμαστε: Τελικά, μήπως έχουμε σκοπό ως Δήμος να
εγκαταλείψουμε την προσπάθεια για οικοτουριστική και πολιτιστική ανάπτυξη; Να
την αφήσουμε στην τύχη της;
-η συναίνεση όλων των υποψηφίων δημάρχων και εκπροσώπων
κομμάτων που συναντήσαμε στο αίτημα της επαναλειτουργίας και της αναβάθμισης
του Ενυδρείου
Αυτό είναι ξεκάθαρα θετικό, αλλά θεωρητικό και όχι
αρκετό. Προϋποθέτει εκ μέρους όλων των υποψηφίων δεσμεύσεις τις οποίες θα
διατυπώσουμε παρακάτω.
Β. Ποιες ενέργειες έγιναν από την Πρωτοβουλία για την επαναλειτουργία του Ενυδρείου Βυρώνειας
Μετά από την –επαρκή νομίζω- αιτιολόγηση της σύστασης και
της δράσης της Πρωτοβουλίας για την επαναλειτουργία του Ενυδρείου, πρέπει να αναφερθούμε
λεπτομερώς στις ενέργειες που κάναμε:
-Αρχικά άνθρωποι κυρίως από το Σιδηρόκαστρο και τη
Βυρώνεια αλλά και άλλες περιοχές της Σιντικής συζητήσαμε εκτενώς τα δεδομένα
του προβλήματος και την ανάγκη να οργανωθεί κάποια Πρωτοβουλία. Καταλήξαμε σε
ένα συνοπτικό κείμενο για τη συλλογή υπογραφών και ιδρύσαμε την ομάδα στο fb
για μαζικότερη ενημέρωση. Συλλέξαμε υπογραφές σε πέντε επισκέψεις σε ισάριθμα
χωριά της Σιντικής αλλά ηλεκτρονικά, τις οποίες και θα καταθέσουμε στην επόμενη
συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Σιντικής μαζί με την τελική μας πρόταση.
-Αναζητήσαμε στη Διαύγεια όλα τα σχετικά με το Ενυδρείο
έγγραφα προκειμένου να δούμε το ιστορικό της προσπάθειας αναβάθμισης, τον τρόπο
πληρωμής του εργαζόμενου, τον τρόπο που υποβλήθηκε η πρόταση στο Leader και
όποιο άλλο δημοσίευμα σχετίζεται με το θέμα, ώστε να είμαστε όσο το δυνατόν
καλύτερα ενήμεροι πριν συναντήσουμε θεσμικούς και εκπροσώπους.
-Μελετήσαμε το πιο πρόσφατο καταστατικό της Σιντική ΔΑΕ,
το οποίο είναι ελάχιστα διαφωτιστικό ως προς τη λειτουργία του Ενυδρείου
Βυρώνειας. Ωστόσο, αργότερα μάθαμε ότι η Σιντική ΔΑΕ έχει ψηφίσει
λεπτομερέστατο προσχέδιο κανονισμό λειτουργίας του Ενυδρείου που θα ισχύσει
όμως αργότερα, όταν αυτό αναβαθμιστεί.
- Αναζητώντας περισσότερη ενημέρωση στη συνέχεια
επισκεφθήκαμε τον Αντιπεριφερειαρχη Π.Ε. Σερρών κ. Σπυρόπουλο, τον πλέον
αρμόδιο για το Leader στον νομό μας.
-Επισκεφθήκαμε κομματικούς εκπροσώπους όλων των
κοινοβουλευτικών κομμάτων: τη νομαρχιακή επιτροπή του ΠΑΣΟΚ, τον βουλευτή του
ΣΥΡΙΖΑ Σερρών κ. Αβραμάκη, τη δημοτική σύμβουλο της Λαϊκής Συσπείρωσης που
πρόσκειται στο ΚΚΕ κ. Μαρία Ιωαννίδου, το γραφείο του βουλευτή της Ελληνικής
Λύσης κ. Μπούμπα, επιτροπή στελεχών του
ΜΕΡΑ 25. Οι εκπρόσωποι όλου του πολιτικού φάσματος μας δέχθηκαν με ενδιαφέρον,
ενημερώθηκαν και δήλωσαν ότι στηρίζουν την προσπάθεια της Πρωτοβουλίας.
-Συναντηθήκαμε στο μέγαρο της Περιφερειακής Ενότητας
Σερρών με τον κ. Μωυσιάδη, σύμβουλο της
ΑΝΕΣΕΡ και αργότερα επισκεφθήκαμε το κτίριο της εταιρείας για να ενημερωθούμε
από τον πρόεδρό της κ. Καριπίδη και τη διευθύντρια κ. Τριανταφύλλου.
-Φωτογραφίσαμε το κλειστό Ενυδρείο μετά από αίτηση που
υποστηρίξαμε επίμονα ώστε καταφέρουμε να εισέλθουμε στο κτίριο και είδαμε τη
σημερινή του κατάσταση.
-Ανθολογήσαμε κείμενα και συνεντεύξεις σχετικές με το
ζήτημα του Ενυδρείου από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ώστε να μη μας διαφύγουν
σχόλια με σημασία, διαβάσαμε μελέτες, δημοσιεύσαμε ενημερωτικά κείμενα στην
τοπική εφημερίδα.
-Παραλάβαμε μέρος της αλληλογραφίας του Δήμου για το
ζήτημα του Ενυδρείου. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι όλες οι
πληροφορίες που λάβαμε είτε από τον Δήμο είτε από την ΑΝΕΣΕΡ είναι μάλλον
περιορισμένες α) εξαιτίας της πολιτικής σημασίας της υπόθεσης, β) του γεγονότος
ότι εμείς δεν είμαστε θεσμικοί. Επιπλέον, γνωρίζουμε ότι πολιτικά Δήμος,
Περιφέρεια και ΑΝΕΣΕΡ ανήκουν στον ίδιο
χώρο, γεγονός που επίσης έχει τη σημασία του. Ως εκ τούτου έπρεπε να
προσεγγίσουμε πολλά ζητήματα με ελλιπή πληροφόρηση, την οποία ωστόσο
προσπαθήσαμε να συμπληρώσουμε με κάθε διαθέσιμο τρόπο: με αναζητήσεις εγγράφων
στη Διαύγεια, επισκέψεις σε άλλα Ενυδρεία, ερωτήματα σε άλλες υπηρεσίες. Ως
συλλογικότητα βάσης δεν είμαστε υπεύθυνοι να δώσουμε λύσεις και απαντήσεις.
Δική μας δουλειά είναι κυρίως να θέσουμε προβληματισμούς και ερωτήματα. Παρ’
όλα αυτά, αν και δεν μας επιτράπηκε πρόσβαση σε σημαντικά έγγραφα, σήμερα θα
ακουστούν και προτάσεις.
-Τέλος, παρευρεθήκαμε στο πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο της
29ης Δεκεμβρίου σε μια σχετικά εκτενή –δίωρη περίπου- συζήτηση που έγινε για το
θέμα του Ενυδρείου παρουσία της διευθύντριας της ΑΝΕΣΕΡ κ. Τριανταφύλλου. Η
συνεδρίαση εξαιτίας της τοποθέτησης της προσκεκλημένης αλλά και αρκετών
εύστοχων ερωτήσεων από μέλη του δημοτικού συμβουλίου ανέδειξε πολλά ζητήματα,
κάτι όχι τόσο συνηθισμένο για τις συζητήσεις που συνήθως διεξάγονται. Επίσης,
κατέληξε σε μια δέσμευση του Δημάρχου ότι το Ενυδρείο θα αναβαθμιστεί.
Μολαταύτα εμείς θεωρούμε ότι, 4 χρόνια μετά την έναρξη της προσπάθειας για
αναβάθμιση και 5 μήνες πριν την εκπνοή της τελευταίας παράτασης, μια γενικόλογη
και αόριστη δέσμευση δεν είναι αρκετή
και δηλώσαμε επί τόπου ότι θα απαντήσουμε οργανωμένα. Γι’ αυτό και είμαστε εδώ
σήμερα.
Κάθε άνθρωπος μπορεί να αντιληφθεί ότι αφιερώσαμε πολλές
ώρες. Χωρίς να είμαστε θεσμικοί, κάναμε τη δουλειά που θα έπρεπε να
διεκπεραιώσουν ένα ή δύο το πολύ μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου επιφορτισμένα με
το θέμα του Ενυδρείου. Είναι απορίας άξιο γιατί δεν έχουμε δει να συμβαίνει
αυτό.
Τι προκύπτει όμως τελικά από όλα τα παραπάνω; Θα
ακολουθήσει ένα σύντομο ιστορικό όπου θα απαριθμήσουμε όλες τις ενέργειες που
έχουν γίνει από την ίδρυση του Ενυδρείου μέχρι σήμερα.
Γ. Συνοπτική παρουσίαση της ιστορικής πορείας του Ενυδρείου και των ενεργειών που έγιναν από τον Δήμο για την αναβάθμισή του.
1998, Δεκέμβριος: Το Ενυδρείο Βυρώνειας με εξοπλισμό 11
ενυδρείων 300 λίτρων που περιελάμβαναν 14 είδη ψαριών εγκαινιάζεται από το τότε
Κοινοτικό Συμβούλιο Βυρώνειας με Πρόεδρο τον Ηλία Τσακιρίδη. Ήταν μέρος ενός
ευρύτερου σχεδίου που περιελάμβανε –εκτός από το Ενυδρείο με ψάρια της λίμνης
Κερκίνης- τη δημιουργία Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και την κατασκευή
Δασοβοτανικού Κήπου. Από τις τρεις ιδέες πραγματοποιήθηκε μόνο αυτή του
Ενυδρείου με επιχορήγηση 16.000.000 δραχμές από το Leader και 10.000.000
συμμετοχή της Κοινότητας στο γνωστό κτίριο του ΟΣΕ, στο οποίο στεγαζόταν μέχρι
να κλείσει πέρυσι, το φθινόπωρο του 2021. Για το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας –
Δασοβοτανικός Κήπος – Εκπαιδευτικά Μονοπάτια εγκρίθηκε κονδύλι 70.000.000 δραχμών
από το Περιφερειακό Επενδυτικό Πρόγραμμα και ανεγέρθηκε νέο κτίριο κοντά στον
σιδηροδρομικό σταθμό της Βυρώνειας, το οποίο ωστόσο δεν ολοκληρώθηκε και
αφέθηκε στην τύχη του. Το τρίτο μέρος της κοινοτικής πρότασης, ο Δασοβοτανικός
Κήπος –Εκπαιδευτικά Μονοπάτια δεν προχώρησε καθόλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η
καινοτόμος για την εποχή της πρόταση για τη λειτουργία του Ενυδρείου είχε
εγκριθεί με τη σύμφωνη γνώμη και των 16 Προέδρων Κοινοτήτων της περιοχής. Έτσι
η λειτουργία του Ενυδρείου ξεκίνησε, αλλά η βελτίωση των υποδομών του ήταν από
την αρχή αναγκαία για τη διασφάλιση της σωστής λειτουργίας του στο μέλλον. Τη
διαχείριση της όλης προσπάθειας ανέλαβε η κοινοτική επιχείρηση (ΚΕΟΒΥΣ) που
συστάθηκε γι’ αυτόν τον λόγο.
2002: Γίνεται συνένωση της Βυρώνειας και των υπόλοιπων
κοινοτήτων της περιοχής και υπαγωγή του
Ενυδρείου με τον Νόμο «Καποδίστριας» στην Ανωνυμη Εταιρεία του νεοσύστατου
Δήμου Πετριτσίου. Τότε η Δήμαρχος κ. Μαυρίδου τοποθέτησε τα ξύλινα πλαίσια και πρόσθεσε
5 επιπλέον ενυδρεία 160 λίτρων δίνοντας στην αίθουσα των Ενυδρείων τη σημερινή
τους μορφή.
2003: Σταδιακά εισάγονται στο Ενυδρείο ελληνικά και ξένα
ερπετά, χωρίς να είναι σαφές αν αποτελούν περιουσιακά στοιχεία του Δήμου και μετατρέπεται σε Ενυδρείο -
Ερπετάριο. Γνωστή εξάλλου είναι και η παρουσία του περίφημου κροκόδειλου.
2008: Σύνταξη μελέτης για ανακαίνιση του Ενυδρείου από
τον Δήμο Πετριτσίου. Συντάκτης της μελέτης η αρχιτέκτονας Σοφία Γοργία. Η
μελέτη έχει πληρωθεί και βρίσκεται στο αρχείο του Δήμου.
2010: Συνένωση του Δήμου Πετριτσίου και υπαγωγή του στον
νεοσύστατο Δήμο Σιντικής με τον νόμο «Καλλικράτης». Το Ενυδρείο διαχειρίζεται
πλέον η Αθλητική Πολιτιστική Δράση Σιντικής (Α.ΠΟ.ΔΡΑ.ΣΙ.).
2012: συντάσσεται μια δεύτερη μελέτη από την ΑΝΕΣΕΡ, στην
οποία στηρίζεται η σημερινή προ-έγκριση χρηματοδότησης από το πρόγραμμα Leader.
Στο ίδιο έτος το κράτος επιβάλλει με νόμο την απαγόρευση χρήσης ελληνικών
ερπετών και αμφιβίων. Το Ερπετάριο συνεχίζει με τον κροκόδειλο και τη συλλογή
εισαγόμενων ερπετών. Ωστόσο με αυτή τη μορφή το Ενυδρείο σταδιακά απομακρύνεται
από τους αρχικούς του στόχους.
2013 έως και 2017: στη Διαύγεια φαίνεται ότι ο
εργαζόμενος αμείβεται για όλο αυτό το διάστημα από την ΑΠΟΔΡΑΣΙ με το ετήσιο
ποσό των 15.000 ευρώ ως «Συντηρητής ζωικού κεφαλαίου Ενυδρείου Βυρώνειας», μια
εργασιακή σχέση όπως λέμε με μπλοκάκι, που δεν είναι σταθερή αλλά
επισφαλής.
2018: Το Ενυδρείο αντιμετωπίζει σοβαρά λειτουργικά
προβλήματα. Ο εργαζόμενος από αυτό το έτος έως και τη διακοπή λειτουργίας του
Ενυδρείου φαίνεται πως παρέχει υπηρεσίες χωρίς αμοιβή, καθώς στη Διαύγεια δεν
ανιχνεύεται αποδεικτικό πληρωμής του από την ΑΠΟΔΡΑΣΙ.
2018: Στο τελευταίο τρίμηνο του ίδιου έτους παρατηρείται
ιδιαίτερη κινητικότητα στον Δήμο Σιντικής για την επίλυση ζητημάτων που αφορούν
το Ενυδρείο Βυρώνειας. Πληρώνονται ενοίκια οφειλόμενα από το 2007 στη ΓΑΙΟΣΕ
για το κτίριο του Ενυδρείου και παρατείνεται η εκμίσθωσή του, αρχικά για 9 και
στη συνέχεια για 20 έτη, ώστε να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις του Leader.
Aποφασίζεται η υπαγωγή του Ενυδρείου
Βυρώνειας στη Σιντική ΔΑΕ και η σύνταξη και ψήφιση κανονισμού λειτουργίας από
αυτήν (Πράξη 18/13-12-2018). Η ΔΑΕ ΣΙΝΤΙΚΗ ορίζεται ως ο επίσημος φορέας
λειτουργίας και συντήρησης της πράξης και ως υπεύθυνη για την κατάρτιση του
κανονισμού λειτουργίας. Ο εργαζόμενος που δεν
μπορεί πλέον με βάση τη νομοθεσία να αμείβεται από την ΑΠΟΔΡΑΣΙ θα
υπαχθεί μελλοντικά στη Σιντική ΔΑΕ. Γίνεται συμβιβασμός σε διαμάχη του Δήμου με
την ΑΝΕΣΕΡ, πληρώνονται οι οφειλές του και παραλαμβάνονται 4 μελέτες, μία από
τις οποίες είναι αυτή του 2012 που αφορά το Ενυδρείο Βυρώνειας. Όλα αυτά
αποτελούν μέρος της προετοιμασίας για την υποβολή πρότασης για έγκριση
χρηματοδότησης ύψους 410.000 ευρώ από το Leader. Για να ολοκληρωθεί η υποβολή
πρότασης, αποφασίζεται η έγκριση της μελέτης που συντάχθηκε από την ΑΝΕΣΕΡ στα
πλαίσια της ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΕΡΚΙΝΗΣ.
2019: Εντάσσεται η προμελέτη της ΑΝΕΣΕΡ στο πρόγραμμα
Leader προκειμένου να προ-εγκριθεί ένα ποσό για το Ενυδρείο.
2020: Ιανουάριος. Με βάση την ειδησεογραφία το Ενυδρείο
Βυρώνειας φαίνεται να απεντάσσεται από το Leader εξαιτίας προβλημάτων στον
φάκελο που υποβλήθηκε. Ωστόσο μετά τον θόρυβο στο Δημοτικό Συμβούλιο και στα
Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης το έργο τελικά συμπεριλαμβάνεται στο νέο Leader.
2020, 17 Μαρτίου: Με απόφαση Περιφερειάρχη εγκρίνεται με
βάση την υποβληθείσα προ-μελέτη ποσό 410.000 ευρώ για το Ενυδρείο Βυρώνειας από
το πρόγραμμα LEADER, αν και το έργο βαθμολογείται με χαμηλό βαθμό ετοιμότητας.
Μετά από αυτή την ένταξη απαιτείται να γίνουν προετοιμασίες και να κατατεθεί η
τελική μελέτη Εφαρμογής για να δοθεί η χρηματοδότηση. Αυτό πρέπει να γίνει από
τον Δήμο Σιντικής και να ανταποκρίνεται σε όλα τα κριτήρια και τις απαιτήσεις
του προγράμματος, ώστε να εγκριθεί το τελικό ποσό που, σύμφωνα με την ΑΝΕΣΕΡ,
μπορεί να φτάνει έως και τις 600.000 ευρώ.
2020, Οκτώβριος, νέα καθυστέρηση: επτά μήνες μετά την
επίσημη αρχική έγκριση, είδηση στην εφημερίδα Ψίθυροι της Σιντικής αναφέρει ότι
ο Δήμαρχος Σιντικής ζητά παράταση για την προθεσμία υποβολής οριστικής μελέτης
για το Ενυδρείο επειδή ακόμη μέρος του κτιρίου της ΓΑΙΑΟΣΕ φαίνεται πως
ενοικιάζεται από ιδιώτη. Καταλαβαίνουμε ότι η προμελέτη είχε υποβληθεί χωρίς ο
Δήμος να έχει προνοήσει για την επίλυση του
ιδιοκτησιακού του κτιρίου που στεγάζεται το Ενυδρείο, κάτι που είναι
προϋπόθεση για την ένταξη του έργου στο πρόγραμμα χρηματοδότησης.
2021, Οκτώβριος: Έναν χρόνο μετά κι ενώ δεν έχει
προχωρήσει το ζήτημα της κατάθεσης της Μελέτης Εφαρμογής, η λειτουργία του
Ενυδρείου διακόπτεται μέχρι νεοτέρας, γιατί ο εργαζόμενος δεν πληρώνεται εδώ
και χρόνια. Τα πραγματικά προβλήματα είναι περισσότερα: η επισκεψιμότητα λόγω
κορωνοϊού είναι κοντά στο μηδέν, δεν υπάρχουν έσοδα εισιτηρίων με τα οποία
προφανώς καλύπτονταν οι τροφές ψαριών και ερπετών, ο ήδη εδώ και τρία χρόνια μη
αμειβόμενος εργαζόμενος έπρεπε να κάνει τακτικά rapid test, ενώ είναι βέβαιο
ότι υπάρχει σημαντική φθορά στα φίλτρα των ενυδρείων. Όλα αυτά οδηγούν το
Ενυδρείο τελικά στο λουκέτο.
2021, Νοέμβριος. Δημοσίευμα του μέλους της Πρωτοβουλίας
Ηλία Τσακιρίδη στους Ψιθύρους Σιντικής για το κλείσιμο του Ενυδρείου πυροδοτεί
συζητήσεις στο Δημοτικό Συμβούλιο και στα ΜΜΕ για την αποκατάσταση με κάποιο
τρόπο του εργαζόμενου ώστε να λειτουργήσει και πάλι το Ενυδρείο, αλλά αυτή δεν
καρποφορεί. Ο Δήμος Σιντικής δε βρίσκει κανέναν τρόπο να καλύψει τις αποδοχές
του εργαζόμενου, ώστε αυτός να προσφέρει και πάλι τις υπηρεσίες του.
2022, 2 Οκτώβρη: με απολύτως δικαιολογημένες ανησυχίες,
έναν χρόνο μετά από την εξαφάνιση του ζητήματος από την επικαιρότητα και έναν
χρόνο πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023, συστήνεται επισήμως η ομάδα
Πρωτοβουλία για την Επαναλειτουργία του Ενυδρείου Βυρώνειας.
2022, Νοέμβριος: Τον Νοέμβριο πραγματοποιείται συνάντηση
των μελών της Πρωτοβουλίας με τη διοίκηση της ΑΝΕΣΕΡ. Επιβεβαιώνεται ότι
τέσσερα χρόνια μετά τη δική του υποβολή πρότασης στο Leader ο Δήμος Σιντικής
δεν έχει επιλύσει οριστικά το ιδιοκτησιακό, δεν έχει υποβληθεί η κατάλληλη
τελική μελέτη εφαρμογής και ότι χρειάζονται συμπληρωματικές μελέτες
(ηλεκτρολογική, υδραυλική). Εδώ θα πρέπει να πούμε ότι παρά τις προσπάθειες των
μελών της Πρωτοβουλίας το έγγραφο της ΑΝΕΣΕΡ στο οποίο διατυπώνονται ρητά οι
απαιτήσεις που πρέπει να καλύψει ο Δήμος Σιντικής για να δοθεί η χρηματοδότηση,
δεν μας έχει δοθεί. Κάθε απορία για την καθυστέρηση είναι πλέον εύλογη, καθώς
στο ίδιο διάστημα του κορωνοϊού γειτονικοί Δήμοι ανέγειραν σχολεία. Στις 2
Νοεμβρίου, έναν μήνα μετά τη σύσταση της Πρωτοβουλίας και τον θόρυβο που
προκαλεί, αποστέλλεται από τον Δήμο Σιντικής έγγραφο προς την ΓΑΙΟΣΕ για την
οριστική επίλυση του ιδιοκτησιακού, ώστε να ενοικιαστεί και ο εξωτερικός χώρος,
προϋπόθεση για να εκδοθεί η άδεια διέλευσης. Γνωρίζουμε ότι η διαδικασία δεν
έχει ολοκληρωθεί τουλάχιστον μέχρι τις αρχές Γενάρη 2023, γιατί αν αυτό είχε
γίνει, ο Δήμος, προφανώς, θα έσπευδε να μας παρουσιάσει το έγγραφο απαντώντας
στο σχετικό μας αίτημα. Όλα αυτά, συμβαίνουν, υπενθυμίζω, 5 μήνες πριν την
εκπνοή της προθεσμίας.
2022, 29 Δεκέμβρη: Η διευθύντρια της ΑΝΕΣΕΡ βρίσκεται στο
Δημοτικό Συμβούλιο Σιντικής για την παρουσίαση του νέου Leader. Με την ευκαιρία
γίνεται ενημέρωση για την πορεία του ζητήματος του Ενυδρείου. Η διευθύντρια
ανακοινώνει τις προθεσμίες, τονίζει ότι υπάρχουν απαιτήσεις και δηλώνει ότι το
έργο μπορεί να γίνει υπό την προϋπόθεση ότι θα καλυφθούν έγκαιρα όλες οι
ελλείψεις. Ο Δήμαρχος Σιντικής δεσμεύεται γενικόλογα ότι το έργο θα γίνει,
χωρίς κάποιες άλλες διευκρινίσεις. Στη συνέχεια δόθηκε ο λόγος από το Δημοτικό
Συμβούλιο στην Πρωτοβουλία. Δηλώσαμε τότε ότι θα απαντήσουμε οργανωμένα για όλα
τα ζητήματα και εννοούσαμε φυσικά τη σημερινή εκδήλωση.
2023, 18 Ιανουαρίου: μέλος της Πρωτοβουλίας μιλά
τηλεφωνικά στην εκπομπή της κ Μωραίτη στο TV Επιλογές Σερρών. Παρεμβαίνει
αντιδήμαρχος του Δήμου Σιντικής και δηλώνει ότι το Ενυδρείο θα λειτουργήσει το
καλοκαίρι και χωρίς άλλες διευκρινίσεις μας αποχαιρέτησε. Επίσης, ο Δήμαρχος
Σιντικής σε συνέντευξή του στον Στέφανο Τζαβέα (έμμισθο ειδικό συνεργάτη του
Δήμου) που δημοσιεύεται στους Ψιθύρους Σιντικής Ιανουαρίου δηλώνει τα εξής:
«Καταβάλλαμε υπεράνθρωπες προσπάθειες για το Ενυδρείο της Βυρώνειας και τελικά
σε συνεργασία με τη ΓΑΙΑΟΣΕ καταφέραμε να βρεθεί λύση στο ιδιοκτησιακό. Σε
συνεργασία με την ΑΝΕΣΕΡ προχωρούμε σε μελέτη και για την προμήθεια των ενυδρείων
του Ενυδρείου, προκειμένου το Ενυδρείο μας να αναβαθμιστεί ριζικά και ως κτήριο
και ως Ενυδρείο.»
Παρά τις πιέσεις της Πρωτοβουλίας και τον θόρυβο που έχει
δημιουργηθεί ειδικά για το ζήτημα του Ενυδρείου, η δήλωση αυτή –όπως και του
αντιδημάρχου- δεν παρέχει καμιά άλλη διευκρινιστική λεπτομέρεια ούτε
συνοδεύεται από τη δημοσίευση κάποιου πειστικού εγγράφου-τεκμηρίου. Μετά από
αλλεπάλληλες παρατάσεις 3 ετών και μόλις 5 μήνες πριν την εκπνοή της τελευταίας
προθεσμίας για την κατάθεση της τελικής μελέτης, οι δηλώσεις της δημοτικής
αρχής –δυστυχώς- δεν διαφέρουν από το επίπεδο της προεκλογικής αναγγελίας.
Δ. Συμπεράσματα που εξάγονται από το ιστορικό – ποια
προβλήματα καθυστερούν τη λήψη της χρηματοδότησης
1ο συμπέρασμα: Εξαιτίας της δημοτικής διαχείρισης το
Ενυδρείο διαχρονικά συσσωρεύει προβλήματα
α) Από την ίδρυση του Ενυδρείου το 1998 δεν έγινε καμιά
ουσιαστική παρέμβαση-βελτίωση του τρόπου λειτουργίας και συντήρησης από τις
Δημοτικές Αρχές εκτός από την προσθήκη Ενυδρείων και ξύλινων πλαισίων στην θητεία
της Δημάρχου Πετριτσίου κ. Μαυρίδου.
β) η Δημοτική Αρχή εκπονεί και πληρώνει για το ίδιο
αντικείμενο δύο διαφορετικές μελέτες, η πρώτη του 2008, η οποία περιλαμβάνει
επέκταση και διαμόρφωση του Ενυδρείου και του περιβάλλοντοςχώρου και η
τελευταία του 2012, από την ΑΝΕΣΕΡ, στην οποία στηρίζεται η χρηματοδότηση,
χωρίς ωστόσο να έχουμε αναβάθμιση.
γ) δεν επιδιώχθηκε συνεργασία με το απαραίτητο
επιστημονικό προσωπικό που θα βοηθούσε στη σωστή διαχείριση και καλύτερη
προβολή των Ενυδρείων. Έτσι τα ενυδρεία με την πάροδο του χρόνου συσσωρεύουν
προβλήματα, ενώ σταδιακά γίνονται προτεραιότητα τα ερπετά των τροπικών χωρών.
δ) Δεν υπήρχε διαφήμιση στον βαθμό που θα έπρεπε και,
επίσης, απολύτως καμία συνεργασία με τις τοπικές Διεθύνσεις Πρωτοβάθμιας και
Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ή και το ΚΕΠΕΑ Πορροϊων για την σύνταξη
εκπαιδευτικών προγραμμάτων που θα εξύψωνε το κύρος του Ενυδρείου στην
πανελλήνια εκπαιδευτική κοινότητα.
ε) Ως λειτουργικό πρόβλημα θα πρέπει να αναφερθεί και η
ασάφεια ως προς την ιδιοκτησία των ζώων του Ερπεταρίου. Ανήκαν στον Δήμο ή σε
ιδιώτη; Υπάρχουν σχετικά παραστατικά τα οποία, π.χ. να αποδεικνύουν ότι έχει
γίνει κάποια δωρεά ή συμβαίνει το παράδοξο να φιλοξενούνται ζώα ατομικής
ιδιοκτησίας σε δημοτικό χώρο;
στ) Το Ενυδρείο από την υπαγωγή του στον Δήμο Σιντικής
δεν είναι ενταγμένο σε κάποιο νομικό πρόσωπο που να επιφορτίζεται και να
λογοδοτεί για τη λειτουργία του. Λειτουργεί χωρίς λογοδοσία. Δεν έχει
εργαζόμενους με σταθερή εργασιακή σχέση, δεν τηρεί Βιβλίο Εσόδων Εξόδων, δεν
συντάσσει προϋπολογισμό και ισολογισμό, δεν είναι γενικά σύννομο ως προς το
σύνολο του κύκλου εργασιών και της οικονομικής του λειτουργίας.
Δεύτερο συμπέρασμα: Τέσσερα και πλέον χρόνια μετά την
ανακοίνωσή της η προσπάθεια αναβάθμισης συναντά ακόμη προβλήματα στη λήψη της
χρηματοδότησης Leader
α) Όπως αναφέραμε το ιδιοκτησιακό του κτιρίου της ΓΑΙΑΟΣΕ
δεν έχει λυθεί οριστικά. Στη φάση που διανύουμε ο περιβάλλων χώρος ΔΕΝ έχει
περιέλθει στον Δήμο. Αναφέραμε ήδη ότι η επίλυση του ιδιοκτησιακού είναι
προϋπόθεση για τη λήψη της χρηματοδότησης. Αν ο Δήμαρχος όπως διατείνεται
τελευταία το έχει λύσει, να μας παρουσιάσει τα σχετικά έγγραφα, ώστε να
τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς του και να μας καθησυχάσει. Το οφείλει μετά από 4
χρόνια ασάφειας.
β) Όμως ακόμη και να έχει λυθεί το ιδιοκτησιακό, δεν έχει
υποβληθεί ακόμη η τελική Μελέτη Εφαρμογής, όπως αποκαλείται, η οποία θα
οδηγήσει στην τελική έγκριση για τη λήψη της χρηματοδότησης και στη μετάβαση
στο επόμενο, στο δεύτερο στάδιο, αυτό της δημοπράτησης. Οι παρατάσεις επί
παρατάσεων που έχουν δοθεί έχουν καταληκτική ημερομηνία την 1η Ιουλίου 2023. Ο
φάκελος τότε θα κλείσει. Συνεπώς η λήψη της χρηματοδότησης κινδυνεύει.
γ) Το Ενυδρείο Βυρώνειας είναι το μοναδικό από τα 12
προγράμματα που περιλαμβάνει η απόφαση της 17-03-2020 για το Leader της
Περιφερειακής Ενότητας Σερρών για το οποίο δεν έχει κατατεθεί η οριστική Μελέτη
Εφαρμογής. Όλα τα υπόλοιπα έργα έχουν προχωρήσει.
Τώρα, γιατί υπήρξαν αυτές οι καθυστερήσεις το αφήνουμε
στην κρίση σας. Αναρωτιόμαστε: τι θα συνέβαινε αν η Περιφέρεια δεν ήταν τόσο
ανεκτική; Το Ενυδρείο θα έκλεινε για άλλα 3 χρόνια, μέχρι να αναγγελθεί το
επόμενο Leader, δηλαδή ουσιαστικά θα έκλεινε για πάντα; Σήμερα όμως είμαστε εδώ
για την επίλυση του προβλήματος. Γι’ αυτό και θα προχωρήσουμε άμεσα στις
προτάσεις μας.
Ε. Τα δεδομένα του προβλήματος και ποια είναι η λύση που προτείνει η Πρωτοβουλία
Για την κατάθεση της τελικής μας πρότασης θα πρέπει
αρχικά να αναφερθούμε στα τεχνικά δεδομένα του προβλήματος. Κάποια έχουν ήδη
περιγραφεί, εδώ θα τα συγκεντρώσουμε και θα τα συνοψίσουμε. Το πρόβλημα είναι
σύνθετο, υπάρχουν πολλές παράμετροι, ειδικά για κάποιον/α που το αντιμετωπίζει
για πρώτη φορά. Δεν μπορούμε όμως να προσπεράσουμε αυτή τη διαδικασία. Η
κατάρτιση οποιασδήποτε σοβαρής πρότασης περνά αναγκαστικά από αυτήν. Τα
δεδομένα λοιπόν είναι τα εξής:
α) Το όριο της χρηματοδότησης που μπορεί να πάρει ο Δήμος
είναι οι 600.000 ευρώ. Η κατάθεση μελέτης με πρόβλεψη για μεγαλύτερο ποσό
προϋποθέτει κάλυψη της οικονομικής διαφοράς από τον Δήμο. Η τελική μελέτη
οφείλει να πληροί όλες τις απαιτήσεις που θέτει η ΑΝΕΣΕΡ εξαιτίας του Leader
χωρίς να υπερβαίνει τα 600.000 ευρώ.
β) Κτίριο και περιβάλλων χώρος θα πρέπει να διαμορφωθούν
έτσι ώστε να εκδοθεί άδεια διέλευσης και άδεια συγκέντρωσης κοινού, ενώ η
οικονομική λειτουργία θα πρέπει να είναι σύμφωνη με τον Κανονισμό Λειτουργίας
που ψήφισε η Σιντική ΔΑΕ στις 13-12-2008.
γ) ως κτίριο έχει επιλεγεί η αποθήκη της ΓΑΙΟΣΕ, αλλά
μπορεί να φανεί χρήσιμο να έχουμε στη μνήμη μας το ανολοκλήρωτο κτίριο του
Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και το κτίριο της Λέσχης Αξιωματικών Βυρώνειας.
δ) οι αίθουσες της Αποθήκης της ΓΑΙΑΟΣΕ είναι τέσσερις. Θα
χρησιμοποιηθούν τελικά όλες; Το κρίνουμε απαραίτητο σε πρώτη φάση; Μήπως αν
ανακαινιστούν σε πρώτη φάση μόνο οι τρεις εξοικονομούνται χρήματα για την αγορά
νέων Ενυδρείων;
ε) να ληφθεί υπόψη η δυνατότητα ότι η αναβάθμιση μπορεί
να γίνει σε δύο φάσεις, με άμεση λήψη της υπάρχουσας χρηματοδότησης αλλά και
ένταξη συμπληρωματικής πρότασης για το Ενυδρείο στο επόμενο Leader
στ) ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να λειτουργήσει άμεσα το
Ενυδρείο, ώστε να μη βγει εκτός επικαιρότητας, να μη χάσει τη φήμη στο κοινό
του, αλλά και για οικονομικούς λόγους
ζ) οι προθεσμίες -όπως χειριστήκαμε το θέμα ως Δήμος- που
υπάρχουν πλέον είναι ασφυκτικές: 1η Ιουνίου 2023 πρέπει να κατατεθεί η τελική
Μελέτη, έξι μήνες μετά να ολοκληρωθεί η δημοπράτηση και να έχουν εξεταστεί οι
τυχόν ενστάσεις, Ιούλιο του 2025 να έχει παραδοθεί το έργο ώστε να μην
απορριφθεί η χρηματοδότηση. Κάθε χρονοτριβή σε οποιοδήποτε στάδιο μπορεί να
αποβεί μοιραία.
η) στη μελέτη της ΑΝΕΣΕΡ έχουμε αλλαγή του αρχιτεκτονικού
σχεδίου, δηλαδή παρέμβαση που σημαίνει διακοπή λειτουργίας του Ενυδρείου έως
την ολοκλήρωση του έργου. Επίσης, προβλέπεται ένταξη στο νέο Leader για
συμπληρωματική χρηματοδότηση προκειμένου
να εγκατασταθούν Ενυδρεία μεγαλύτερου όγκου. Αυτό σημαίνει
επαναλειτουργία του Ενυδρείου στην καλύτερη περίπτωση το 2025-26, πιθανόν και
αργότερα.
θ) Αν και υποβάλλαμε αίτημα για να πάρουμε τη μελέτη στα
χέρια μας, δεν πήραμε απάντηση. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι η μελέτη της ΑΝΕΣΕΡ δεν
προβλέπει ερπετάριο αλλά μόνο Ενυδρεία. Εμείς ως Πρωτοβουλία συμφωνούμε απόλυτα
με αυτή την επιλογή.
ι) Η μελέτη του 2008 (Γοργίας) καταλήγει σε πολύ λιγότερο
εντυπωσιακό αποτέλεσμα από αυτή της ΑΝΕΣΕΡ, η οποία π.χ. περιλαμβάνει ένα πολύ
μεγάλο Ενυδρείο στο σχήμα της λίμνης Κερκίνης που καλύπτει μια ολόκληρη
αίθουσα. Ωστόσο, η μελέτη του 2008 πλεονεκτεί γιατί προτείνει λιγότερο ριζικές
αλλαγές δίνοντας τη δυνατότητα
λειτουργίας του Ενυδρείου πολύ ταχύτερα.
Όλα τα παραπάνω είναι δεδομένα που πρέπει να ληφθούν
υπόψη και να τηρηθούν, αν δε θέλουμε να μείνουμε στα λόγια.
Με βάση λοιπόν τα παραπάνω η πρόταση της Πρωτοβουλίας
διαμορφώνεται ως εξής:
1) Κτίριο
στέγασης: Σε ό,τι αφορά το κτίριο στέγασης του Ενυδρείου η μόνη εμπρόθεσμη για
τη χρηματοδότηση λύση είναι οι Αποθήκες του ΟΣΕ. Ωστόσο, αν το ιδοκτησιακό δεν
έχει ακόμη λυθεί, προϋπόθεση για την επίλυσή του είναι η άμεση μετάβαση και
παράσταση του δημάρχου η αντικαταστάτη του με
το επιτελείο του στην έδρα της ΓΑΙΑΟΣΕ ώστε να κερδηθεί χρόνος.
2) Με βάση
τα δεδομένα που καταγράψαμε, αν υπάρχει αυτή η δυνατότητα χωρίς να χαθεί η
χρηματοδότηση, δική μας πρόταση είναι να υποβληθεί ως Μελέτη Εφαρμογής η μελέτη
του 2008. Κοστολογεί το έργο στα 360.000 ευρώ για εκείνη την εποχή, κάτι που
σημαίνει ότι με την αναπροσαρμογή των τιμών λογικά δεν θα ξεπεράσει το όριο των
600.000, ειδικά αν η τέταρτη αίθουσα δεν χρησιμοποιηθεί σ’ αυτή τη φάση και
τοποθετηθούν μόνο Ενυδρεία και όχι ερπετάρια, όπως άλλωστε ισχύει και στη
μελέτη της ΑΝΕΣΕΡ. Το πλεονέκτημά με αυτή την επιλογή είναι ότι το Ενυδρείο θα
λειτουργήσει πολύ συντομότερα σε σχέση με τη δεύτερη μελέτη που, όπως είπαμε,
ολοκληρώνει το έργο σε δύο φάσεις μετά το 2025-26.
3) Αν τελικά
επιλεγεί η μελέτη της ΑΝΕΣΕΡ, προκειμένου να μη διακοπεί η λειτουργία του
Ενυδρείου για το μεγάλο χρονικό διάστημα που απαιτείται για να ολοκληρωθεί η
εκτεταμένη παρέμβαση που έχει σχεδιαστεί στις αποθήκες της ΓΑΙΟΣΕ, προτείνουμε
την προσωρινή μεταφορά και λειτουργία του Ενυδρείου στο κτίριο της Λέσχης
Αξιωματικών Βυρώνειας που βέβαια θα χρειαστεί επίσης μια στοιχειώδη ανακαίνιση.
4) Να
ορισθεί επιστημονικός συνεργάτης που θα αναλάβει εξ’ ολοκλήρου τη διαμεσολάβηση
για την άμεση διεκπεραίωση των εγγράφων μεταξύ Δήμου Σιντικής και ΑΝΕΣΕΡ που
απαιτούνται για τη χρηματοδότηση: μπορεί να είναι υπεύθυνος μηχανικός του Δήμου
από την τεχνική υπηρεσία ή αν ο Δήμος δεν βρίσκει από την ΑΝΕΣΕΡ, όποια λύση
και αν επιλεγεί και να έχει αυτή την αποστολή ως κύρια ή αποκλειστική αρμοδιότητα.
5) Να
λειτουργήσει από τώρα το Ενυδρείο με βάση τον Κανονισμό που έχει ψηφίσει η
Σιντική ΔΑΕ, τουλάχιστον σε όσα είναι αυτό εφικτό. Είναι πληρέστατος και
προβλέπει τη σύννομη λειτουργία του Ενυδρείου αναφορικά με όλα τα ζητήματα:
εργασιακό, οικονομικό, επιστημονική υποστήριξη.
6) Να
αναλάβει άμεσα ο/η Αντιδήμαρχος Παιδείας ή άλλος αιρετός την έναρξη διαρκούς
συνεργασίας του Ενυδρείου με τις Διευθύνσεις της Πρωτοβάθμιας και
Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Νομού και το ΚΕΠΕΑ Ποροίων για την εκπόνηση και
υλοποίηση εκπαιδ/κών προγραμμάτων σχετικών με το Ενυδρείο, για μαθητές/τριες
όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων. Στο σημείο αυτό θετική μπορεί να αποβεί και
κάποια μορφή συνεργασίας με τους επαγγελματίες τουρισμού της περιοχής.
7) Να
οριστεί άμεσα ημερομηνία ειδικής συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Σιντικής
ώστε να παρθούν όλες οι οι παραπάνω σχετικές αποφάσεις και να αναλάβει το
Δημοτικό Συμβούλιο με απόφασή του όλα τα έξοδα παράστασης των ανωτέρω
προκειμένου να καλυφθεί ο χαμένος χρόνος.
Τέλος πρέπει να απαντήσουμε και σ’ αυτό. Ακούστηκε
από αντιδήμαρχο στην τηλεόραση η
βεβαιότητα ότι το καλοκαίρι το Ενυδρείο θα ανοίξει. Οφείλουμε να εκφράσουμε την
άποψή μας και σ’ αυτό το ενδεχόμενο είτε πρόκειται για πολιτικό πυροτέχνημα
είτε όχι.
Εμείς, ως Πρωτοβουλία για την επαναλειτουργία του
Ενυδρείου, δεν μπορούμε να αρνηθούμε το ενδεχόμενο άμεσης λειτουργίας του, αλλά
πρέπει να ληφθούν υπόψη τα εξής:
1) Πώς θα λειτουργήσει το Ενυδρείο στο ίδιο κτίριο που η
μελέτη της ΑΝΕΣΕΡ προβλέπει ριζικό ανασχεδιασμό; Προφανώς, αν λειτουργήσει το
Ενυδρείο το καλοκαίρι, αυτό δε θα συμβεί με τη χρηματοδότηση του Leader. Μήπως
σκεπτόμαστε να εγκαταλείψουμε τη χρηματοδότηση και να εξαφανίσουμε τα ίχνη της
επικοινωνιακά; Και κατόπιν να ανοίξουμε το Ενυδρείο προσωρινά, να αποφύγουμε το
πολιτικό κόστος στις εκλογές, αδιάφοροι για το αν κλείσει στη συνέχεια πνιγμένο
από τους νομικούς περιορισμούς;
2) Η κατάσταση του Ενυδρείου αυτή τη στιγμή είναι η εξής:
το κτίριο είναι εγκαταλειμμένο εδώ και χρόνια, άβαφο, τα 25ετή Ενυδρεία έχουν
φθορές, δεν υπάρχουν φίλτρα οξυγόνου, κοντολογίς απαιτείται ένα ποσό
τουλάχιστον 8.000 ευρώ. Αν ανοίξει το
καλοκαίρι, τα έξοδα ανακαίνισης θα πρέπει να τα αναλάβει ο Δήμος. Από πού θα
καλυφθούν; Υπάρχει κάπου πρόβλεψη για τέτοια δαπάνη; Πρέπει να μας δοθούν
εξηγήσεις.
3) Όπως είπαμε πριν λίγο, για το Ενυδρείο έχει ψηφιστεί
Κανονισμός από τη Σιντική ΔΑΕ για τις απαραίτητες άδειες λειτουργίας, τους
εργαζόμενους, τα οικονομικά, την επιστημονική επίβλεψη. Σκεφτόμαστε να
ανοίξουμε το Ενυδρείο αψηφώντας τον; Ποιος θα αναλάβει τις ευθύνες σε περίπτωση
που συμβεί κάτι κακό ή παράνομο;
4) Και, αν τελικά να βρεθεί τρόπος να ανοίξει το
καλοκαίρι το Ενυδρείο, θα μας εξηγήσει κάποιος γιατί παρέμεινε κλειστό για 2 ολόκληρα χρόνια;
5). Επίσης, αναρωτιόμαστε: τελικά ο Δήμος Σιντικής είναι
ανίκανος να λαμβάνει χρηματοδοτήσεις από τα απαιτητικά προγράμματα ΕΣΠΑ; Η
ανάπτυξη που οραματίζεται θα βασίζεται στα ψίχουλα των κρατικών επιχορηγήσεων;
Τα έργα υποδομών θα στηρίζονται σε μακρόπνοο σχεδιασμό ή θα εξυπηρετούν απλώς
προεκλογικά πολιτικά παιχνίδια;
Σε όλα αυτά απαιτείται σαφής απάντηση, γιατί αυτές οι
παλινδρομήσεις στο ζήτημα του Ενυδρείου
αποδεικνύουν ότι ο Δήμος Σιντικής δεν έχει κανέναν απολύτως στρατηγικό
σχεδιασμό. Είναι ένα καράβι που πελαγοδρομεί στην τυχαιότητα.
Πρακτικά; Ναι, φυσικά, να ανοίξει το Ενυδρείο. Εμείς θα
το εμποδίσουμε; Αλλά πρώτα να απαντηθούν τα ερωτήματα που θέσαμε. Να μας πουν
γιατί έκλεισε για 2 χρόνια, γιατί λιγόστεψαν οι επισκέπτες στην περιοχή και
χάθηκαν τόσα χρήματα και αν τελικά θα χαθούν και τα χρήματα του Leader.
Εμείς επιμένουμε: το κρίσιμο ζήτημα για τη διατήρηση του
Ενυδρείου είναι η αναβάθμιση, άρα οι άμεσες ενέργειες για τη λήψη της
χρηματοδότησης. Για να το καταφέρει αυτό, ο Δήμος οφείλει να ενεργήσει με βάση
τις προτάσεις που καταθέσαμε προηγουμένως.
Και τώρα, μετά τις προτάσεις, για να διασφαλίσουμε όσο
μπορούμε τον σκοπό της διατήρησης και αναβάθμισης του Ενυδρείου, θα περάσουμε
και στις δεσμεύσεις που πρέπει να γίνουν από όλα τα εμπλεκόμενα πρόσωπα,
θεσμικούς και υποψήφιους. Αυτό θα είναι και το τελευταίο κεφάλαιο της σημερινής
μας παρέμβασης.
ΣΤ. Ποιες δεσμεύσεις απαιτούμε από Δ.Σ. και υποψηφίους
Ολοκληρώνουμε, λοιπόν, με τις δεσμεύσεις που πρέπει να
αναλάβουν όλοι οι εμπλεκόμενοι για την επίλυση του προβλήματος όπως το
περιγράψαμε
- να υιοθετήσει ο Δήμος τη πρόταση της Πρωτοβουλίας όπως
διατυπώθηκε στο κεφάλαιο Ε ή άλλη απολύτως υλοποιήσιμη, ώστε να μη χαθεί η ήδη
εγκεκριμένη χρηματοδότηση των 410.000 ευρώ, στις δοσμένες προθεσμίες και να
λειτουργήσει το συντομότερο δυνατό αλλά με σύννομο τρόπο το Ενυδρείο, με
εκπληρωμένες όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις και άδειες.
-να υπάρξει σύνδεση της μελέτης εφαρμογής και κατάλληλη
προετοιμασία για νέα αναβάθμιση στη συνέχεια, αν χρειαστεί, με νέα ένταξη στο επόμενο Leader
-να δοθεί άμεση προτεραιότητα στην υλοποίηση της
λειτουργίας και αναβάθμισης του Ενυδρείου
-να γίνει σε ειδική συνεδρίαση ψήφισμα του Δημοτικού
Συμβουλίου με ονομαστική δέσμευση των Συμβούλων και των Υποψηφίων Δημάρχων και
Προέδρων Τοπικής Κοινότητας για τη μετεκλογική περίοδο ως ελάχιστη ηθική
δέσμευση για την ολοκλήρωση του έργου και που θα καταγραφεί στα Πρακτικά.
Εμείς, ως μέλη της Πρωτοβουλίας, δεσμευόμαστε να
καταθέσουμε τις προτάσεις αυτής της εισήγησης μαζί με τις 1.100 υπογραφές
συνδημοτών και συνδημοτισσών μας στην επόμενη Συνεδρίαση του Δημοτικού
Συμβουλίου Σιντικής. Θεωρούμε ότι με αυτή την κίνηση εκπληρώνουμε στο ακέραιο
την αποστολή που ορίσαμε για τους εαυτούς μας, στην υπηρεσία της τοπικής
κοινωνίας. Αυτό δε σημαίνει ότι εγκαταλείπουμε τον αγώνα. Αντιθέτως, ως ενεργοί
πολίτες με όραμα θα είμαστε συνεχώς κοντά, σε όλα τα στάδια της υλοποίησης του
Έργου Ενυδρείο Βυρώνειας, αλλά και σε άλλα ζητήματα της περιοχής με τα οποία έχουμε την πρόθεση να ασχοληθούμε
και να αναδείξουμε στο άμεσο μέλλον.
Σας ευχαριστούμε θερμά για την παρουσία σας.
(Το κείμενο της Πρωτοβουλίας εκφωνήθηκε στην εκδήλωση
«Ενυδρείο Βυρώνειας: Η ιστορική πορεία και σημασία του έως και τη διακοπή
λειτουργίας του. Οι προτάσεις της Πρωτοβουλίας για τη σύννομη επαναλειτουργία
του», την Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2023, στο Ξενοδοχείο Αγνάντιο, στο
Σιδηρόκαστρο.)