Αποζημίωση από την κυβέρνηση της Δανίας για το κρατικό έγκλημα που διέπραξε τη 10ετία του ’60 σε χιλιάδες γυναίκες και κορίτσια στην Γροιλανδία, τοποθετώντας ενδομήτρια σπιράλ δίχως να ερωτηθούν ή να είναι σε γνώση καν, απαιτούν σήμερα 67 γυναίκες.
Το
δανικό κράτος τοποθέτησε σπιράλ σε τουλάχιστον 4.500 γυναίκες, έφηβες και
ενήλικες, με στόχο τον περιορισμό των γεννήσεων μεταξύ των αυτοχθόνων –
Εσκιμώων Ινουίτ – της Γροιλανδίας.
Για
την υπόθεση ξεκίνησε έρευνα, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2025, όπως
αναφέρει σχετικό δημοσίευμα του BBC.
Η
Γροιλανδία, που σήμερα αποτελεί ημι-κυριαρχικό έδαφος της Δανίας, ήταν αποικία
της μέχρι το 1953. Η κλίμακα της εκστρατείας αποκαλύφθηκε πέρυσι σε ένα podcast
που δημοσίευσε η δημόσια ραδιοτηλεόραση DR. Από τα εθνικά αρχεία προέκυψε ότι,
από το 1966 έως και 1970, ενδομήτριες συσκευές (IUDs) τοποθετήθηκαν σε δεκάδες
γυναίκες, μερικές από τις οποίες ήταν μόλις 13 ετών, χωρίς να το γνωρίζουν
ή/και χωρίς να έχουν συναινέσει σε αυτό. Η κυβέρνηση της Γροιλανδίας εκτιμά
ότι, μέχρι το τέλος του 1969, στο 35% των γυναικών της επικράτειας που θα
μπορούσαν δυνητικά να γεννήσουν παιδιά είχαν τοποθετηθεί σπιράλ.
«Δεν
θέλουμε να περιμένουμε τα αποτελέσματα της έρευνας», δήλωσε η ψυχολόγος Naja
Lyberth. «Γερνάμε. Οι μεγαλύτερες από εμάς, στις οποίες τοποθετήθηκαν ενδομήτρια
σπιράλ τη δεκαετία του 1960, γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1940 και πλησιάζουν
πλέον τα 80. Θέλουμε να δράσουμε τώρα», πρόσθεσε.
Η
κ. Lyberth δήλωσε ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι συσκευές που είχαν
τοποθετηθεί ήταν πολύ μεγάλες για τα σώματα των κοριτσιών, προκαλώντας σοβαρές
επιπλοκές στην υγεία ή ακόμη και στειρότητα, ενώ σε άλλες περιπτώσεις οι
γυναίκες δεν γνώριζαν τις συσκευές μέχρι που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα από
γυναικολόγους. «Είναι ήδη 100% σαφές ότι η κυβέρνηση έχει παραβιάσει το νόμο
παραβιάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματά μας και προκαλώντας μας σοβαρή βλάβη»,
υποστηρίζει.
Ο
Mads Pramming, ο δικηγόρος που εκπροσωπεί τις γυναίκες, απέστειλε τη Δευτέρα
στο γραφείο του πρωθυπουργού Mette Frederiksen αίτηση εκ μέρους τους. Η κ.
Lyberth δήλωσε ότι αναμένει η κυβέρνηση να αρνηθεί το αίτημα εν αναμονή των
αποτελεσμάτων της επιτροπής και ότι αν το κάνει, η ομάδα θα προσφύγει στο
δικαστήριο.
Πέρυσι,
η Δανία ζήτησε συγγνώμη και πλήρωσε αποζημίωση σε έξι ιθαγενείς Inuit που
αφαιρέθηκαν από τις οικογένειές τους τη δεκαετία του 1950 ως μέρος μιας
προσπάθειας να οικοδομηθεί μια δανόφωνη ελίτ στη Γροιλανδία. Η Γροιλανδία έχει
πληθυσμό μόλις 57.000 και είναι ταυτόχρονα το μεγαλύτερο νησί και η βορειότερη
περιοχή γης στον κόσμο. Η υπουργός Υγείας της Γροιλανδίας είπε πέρυσι στο BBC
ότι αγνοούσε ότι η αντισύλληψη εξακολουθούσε να χορηγείται σε γυναίκες χωρίς τη
συγκατάθεσή τους, και κατά παράβαση του νόμου και της ηθικής περίθαλψης.