Από την Πύλη του Βρανδεμβούργου στη Γερμανία μέχρι τις λεωφόρους του Παρισιού, οι αγρότες κατακλύζουν τις ευρωπαϊκές πόλεις για να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους για μια σειρά από ζητήματα.
Οι αγρότες σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση υπογραμμίζουν
την κοινή απογοήτευση για τον πληθωρισμό, τους φόρους στα προϊόντα τους, τις
κλιμακούμενες περιβαλλοντικές απαιτήσεις, το αυξανόμενο κόστος παραγωγής, την
αντιληπτή έλλειψη κοινωνικής εκτίμησης και την απόφαση των Βρυξελλών να
ανασταλούν οι δασμοί στα ουκρανικά προϊόντα. Κοινή συνισταμένη των αντιδράσεων
είναι επίσης η αντίθεση στις φιλοδοξίες της ΕΕ για την Πράσινη Συμφωνία και τη
στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιρούνι».
Ο φόβος ότι οι αγροτικές κινητοποιήσεις εργαλειοποιούνται
από την ακροδεξιά και τον ευρωσκεπτικισμό, που ήδη καταγράφουν πρωτοφανή άνοδο
και αναμένεται να διεισδύσουν περαιτέρω στην κυρίαρχη πολιτική σκηνή ενόψει των
ευρωεκλογών του Ιουνίου, διατυπώνεται χωρίς περιστροφές τόσο από τις
φιλελεύθερες όσο και από τις αριστερές φωνές στην ΕΕ.
Εισαγωγές, κόστος και γραφειοκρατία
Η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον
Φεβρουάριο του 2022 απέκλεισε σχεδόν όλους τους εμπορικούς δρόμους στη Μαύρη
Θάλασσα. Η ΕΕ παρενέβη αίροντας προσωρινά τους περιορισμούς στις εισαγωγές από
την Ουκρανία – επιτρέποντας στα προϊόντα της να κατακλύσουν τις ευρωπαϊκές
αγορές. Οι όροι ανταγωνισμού δεν θα ήταν ποτέ ισότιμοι: μια μέση ουκρανική
βιολογική εκμετάλλευση είναι περίπου 10.000 στρέμματα, ενώ οι αντίστοιχες
ευρωπαϊκές εκμεταλλεύσεις είναι κατά μέσο όρο μόνο 410 στρέμματα.
Οι τιμές σε γειτονικές χώρες όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία
και η Ρουμανία πιέστηκαν ξαφνικά προς τα κάτω και οι ντόπιοι αγρότες δεν
μπορούσαν να πουλήσουν τις σοδειές τους. Μέχρι την άνοιξη του 2023, τα τρακτέρ
μπλόκαραν τους ίδιους πολωνικούς δρόμους που ένα χρόνο νωρίτερα ήταν γεμάτοι
εθελοντές που υποδέχονταν Ουκρανούς πρόσφυγες.
Οι μεγάλες εισαγωγές από την Ουκρανία, για τις οποίες η
ΕΕ έχει καταργήσει τις ποσοστώσεις και τους δασμούς μετά τη ρωσική εισβολή, και
οι ανανεωμένες διαπραγματεύσεις για τη σύναψη εμπορικής συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ
και του νοτιοαμερικανικού μπλοκ Mercosur για τις βιομηχανικές εξαγωγές της ΕΕ
και τις αγροτικές εξαγωγές της Νότιας Αμερικής, έχουν πυροδοτήσει τη
δυσαρέσκεια για τον αθέμιτο ανταγωνισμό στη ζάχαρη, τα σιτηρά και το κρέας.
Επίσης, οι εισαγωγές δεν πληρούν τα περιβαλλοντικά πρότυπα που έχουν επιβληθεί
στους αγρότες της ΕΕ.
Οι περικοπές επιδοτήσεων, οι καθυστερήσεις στις πληρωμές
των επιδοτήσεων, οι «πράσινες» πολιτικές και οι πιέσεις για μείωση του
πληθωρισμού των τροφίμων έχει αφήσει πολλούς παραγωγούς να μην μπορούν να
καλύψουν το υψηλό κόστος ενέργειας, λιπασμάτων και μεταφορών.
«Ντόμινο» κινητοποιήσεων
Στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ, οι αγρότες
βρίσκονται στους δρόμους εδώ και περίπου ενάμισι μήνα. Ο κυβερνητικός
συνασπισμός του ΌλαφΣολτς υπαναχώρησε από τα αρχικά σχέδια να καταργήσει το
αφορολόγητο των αγροτικών οχημάτων και ανέβαλε για τρία χρόνια την κατάργηση
του επιδόματος για το αγροτικό πετρέλαιο κίνησης. Τη Δευτέρα (29/1) κατέκλυσαν
το Αμβούργο απέκλεισαν σημεία πρόσβασης στο λιμάνι με βασικό αίτημα να
παραμένει η απόσυρση της απόφασης για κατάργηση της επιδότησης του αγροτικού
πετρελαίου.
Στην Ιρλανδία, οργισμένοι γαλακτοπαραγωγοί για τους
περιορισμούς στο άζωτο διαδήλωσαν με τις αγελάδες τους στα γραφεία τριών
υπουργών της κυβέρνησης τον περασμένο μήνα.
Οι αγρότες της Γαλλίας, του μεγαλύτερου παραγωγού
γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ, λένε ότι δεν πληρώνονται αρκετά και ότι τους
πνίγουν οι υπερβολικοί κανονισμοί για την προστασία του περιβάλλοντος.
Τη Δευτέρα (29/1), τα τρακτέρ απέκλεισαν τους οκτώ
οδικούς άξονες γύρω από το Παρίσι υπό την ισχυρή παρουσία αστυνομικών δυνάμεων
ενώ σήμερα, Τρίτη (30/1), οι αγρότες έβαλαν φωτιά σε μπάλες σανού για να
αποκλείσουν εν μέρει την πρόσβαση στο αεροδρόμιο της Τουλούζης. Ο Γάλλος
πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, προσπάθησε να κατευνάσει τις αντιδράσεις καλώντας
την Ευρωπαϊκή Ένωση να ρυθμίσει τις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων από την
Ουκρανία και να χαλαρώσει τους γεωργικούς κανόνες. Ο πρωθυπουργός Γκαμπριέλ
Ατάλ καθυστέρησε προωθούμενη, νέα νομοθεσία έως τις 24 Φεβρουαρίου, προκειμένου
να αντιμετωπίσει ορισμένα από τα αιτήματα των αγροτών, όπως η απλούστευση
διοικητικών διαδικασιών.
Τα τρία μεγαλύτερα συνδικάτα αγροτών στην Ισπανία
ανακοίνωσαν ότι θα ενωθούν με το κίνημα οργής των ευρωπαίων αγροτών, με μία
σειρά «κινητοποιήσεων» στο σύνολο της χώρας τις «προσεχείς εβδομάδες».
«Ο αγροτικός τομέας στην Ευρώπη και στην Ισπανία
αντιμετωπίζει μια αυξανόμενη ματαίωση και δυσφορία», λόγω κυρίως «της
ασφυκτικής γραφειοκρατίας που δημιουργείται από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς»,
εξήγησαν σε κοινή ανακοίνωση οι ενώσεις, Asaja, UPA και Coag. Οι τρεις
οργανώσεις, που δεν ανακοίνωσαν τις ακριβείς ημερομηνίες των κινητοποιήσεών
τους, δήλωσαν πως θέλουν έναν «μετριασμό» και «απλούστευση» της κοινής
αγροτικής πολιτικής, καθώς και ένα «φιλόδοξο σχέδιο δράσης σε επίπεδο ΕΕ,
Ισπανίας και ισπανικών περιφερειών».
Στην Ιταλία, οι αγρότες έχουν πραγματοποιήσει διαδηλώσεις
μικρής κλίμακας τις τελευταίες ημέρες για να καταγγείλουν τις πολιτικές της ΕΕ
για τα συνθετικά τρόφιμα, τα έντομα που έχουν εγκριθεί ως τροφή, αλλά και για
την ισχή αντίδραση της κυβέρνησης στα αυξημένα κόστη παραγωγής.