Άννα Βίγκα
Με την καταμέτρηση των ψήφων να έχει ολοκληρωθεί σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πλην της Ιρλανδίας, τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών είναι πλέον δεδομένα. Οι φιλελεύθεροι, οι Πράσινοι, οι σοσιαλδημοκράτες και η Αριστερά έχασαν έδαφος, ενώ οι συντηρητικοί, οι δεξιοί λαϊκιστές και η ακροδεξιά έχουν κερδίσει. Η ισορροπία δυνάμεων στο Στρασβούργο έχει μετατοπιστεί σαφώς προς τα δεξιά. Η συζήτηση που, ήδη, έχει ξεκινήσει. Το Eurotopics συγκέντρωσε σχόλια στον ευρωπαϊκό Τύπο που δείχνουν πόσο διαφορετικές είναι οι απόψεις για το πόσο σημαντική είναι αυτή η μετατόπιση και ποιες θα είναι οι επιπτώσεις.
Δεν ανησυχούν πολλοί για τη ρωσική επιρροή
Η εβδομαδιαία εφημερίδα Verslo žinios επικρίνει το υψηλό ποσοστό αποχής στη Λιθουανία:
“Η άνοδος της εξτρεμιστικής δεξιάς είναι ανησυχητική τόσο για τους φιλοευρωπαίους πολιτικούς όσο και για τις κοινωνίες που υποστηρίζουν τις ευρωπαϊκές αξίες. Η Ρωσία προσπαθεί να διεισδύσει όλο και πιο βαθιά στην ευρωπαϊκή συνείδηση – δεν είναι μυστικό ότι ένας μεγάλος αριθμός Ευρωπαίων εξτρεμιστών επιβιώνει με ρωσικά χρήματα. Οι παθητικοί, αδιάφοροι ψηφοφόροι είναι γι’ αυτούς πραγματική ευλογία. Είναι συγκλονιστικό το γεγονός ότι σχεδόν τα δύο τρίτα των Λιθουανών πολιτών, που έχουν το δικαίωμα (και το καθήκον) να ψηφίζουν, δεν το σκέφτηκαν αυτό”.
Ρουμανία: Ισχυρό κέντρο χάρη σε έξυπνες τακτικές
Στη Ρουμανία, η πολυσυζητημένη εκλογική συμμαχία μεταξύ των κυβερνητικών κομμάτων Σοσιαλιστικό Δημοκρατικό Κόμμα (PSD) και Εθνικό Λαϊκό Κόμμα (PNL) συνέβαλε στο να διασφαλιστεί ότι το δεξιό λαϊκιστικό κόμμα AUR δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες, επισημαίνει το RFI România:
“Ο ταυτόχρονος προγραμματισμός των τοπικών και των ευρωπαϊκών εκλογών καθώς και το κοινό ψηφοδέλτιο του PSD και του PNL κινητοποίησαν σημαντικό αριθμό ψηφοφόρων και οδήγησαν σε συντριπτική πλειοψηφία υπέρ των φιλοευρωπαϊκών κομμάτων – το 80% των ψήφων πήγε σε αυτά. … Η απόφαση να διεξαχθούν οι δύο εκλογές ταυτόχρονα και να τοποθετηθούν τα δύο κόμματα στην ίδια λίστα επικρίθηκε έντονα και χρεώθηκε στον πρόεδρο Iohannis, αλλά αποδείχθηκε καρποφόρα, τουλάχιστον σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η θητεία του Iohannis ως προέδρου λήγει στο τέλος του έτους, αλλά ελπίζει σε ένα υψηλόβαθμο ευρωπαϊκό αξίωμα. Τα αποτελέσματα των εκλογών μιλούν υπέρ του”.
Καλό για την οικονομία, κακό για τη δημοκρατία
Το Yetkin Report σχολιάζει τον αντίκτυπο των ευρωεκλογών στην Τουρκία:
“Το νέο πολιτικό τοπίο στην Ευρώπη παρουσιάζει τόσο προκλήσεις όσο και ευκαιρίες για την Τουρκία. Όσον αφορά την αρνητική πλευρά, η άνοδος των εθνικιστικών, ξενοφοβικών και ισλαμοφοβικών αισθημάτων που πλησιάζουν τώρα την αποδοχή της πλειοψηφίας θα μπορούσε να επιβαρύνει τις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ, οι οποίες βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής εδώ και δεκαετίες. Αυτό μπορεί να πλήξει περαιτέρω τις προσπάθειες για τη βελτίωση των δημοκρατικών προτύπων στην Τουρκία. Ο αυξημένος ανταγωνισμός μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών στους οικονομικούς και εμπορικούς τομείς θα μπορούσε να ωφελήσει την Τουρκία. Η στρατηγική της εγγύτητα με τη Ρωσία, τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία θα μπορούσε να ανοίξει νέες ευκαιρίες”.
Σοκ για όλους τους φιλοευρωπαίους
Δεν θα μπορούν να ξεπεραστούν οι κρίσεις στην Ευρώπη με την ακροδεξιά, προειδοποιεί η Die Presse:
“Η νίκη του FPÖ στην Αυστρία, η ηχηρή νίκη της Rassemblement National στη Γαλλία, οι σαφείς δεξιές εθνικιστικές πλειοψηφίες στην Ιταλία και την Ουγγαρία, ένα ενισχυμένο AfD στη Γερμανία: σε κάθε χώρα και σε διαφορετικό βαθμό όλα αυτά αποτελούν ένα σοκ για όλους τους φιλοευρωπαίους που αναζητούν κοινές λύσεις. Διότι καμία από τις μεγάλες κρίσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη δεν μπορεί να ξεπεραστεί με αυτά τα κόμματα. Απορρίπτουν κάθε είδους εσωτερική αλληλεγγύη στην ΕΕ – είτε πρόκειται για μια κοινή στάση απέναντι στη Ρωσία, είτε για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, είτε για τη μετανάστευση, είτε για τους αναδυόμενους εμπορικούς πολέμους με την Κίνα και τις ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ”.
Το κέντρο παραμένει
Η άνοδος της Δεξιάς γίνεται πολύ μεγάλη, λέει η Daily Telegraph:
“Στο κοινοβούλιο του Στρασβούργου οι φιλοευρωπαϊστές κεντρώοι, οι Πράσινοι και οι σοσιαλιστές θα διατηρήσουν την πλειοψηφία των εδρών, ενισχύοντας τις πιθανότητες η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι σοσιαλιστές κέρδισαν το μεγαλύτερο ποσοστό των ψήφων στη Μάλτα, τη Ρουμανία και τη Σουηδία, βοηθώντας την κεντροαριστερά να διατηρήσει τη θέση της ως η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα του κοινοβουλίου, αν και πολύ πιο αδύναμη σε σχέση με τη δεκαετία του 1990. Ενώ το αφήγημα είναι ένα φιλοδεξιό κύμα σε όλη την Ευρώπη, η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη”.
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα πρέπει να δείξει τα πραγματικά του χρώματα
Η Tageblatt από το Λουξεμβούργο τονίζει:
“Το ΕΛΚ ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την κανονικοποίηση της ακροδεξιάς και τις σημερινές εκλογικές της επιτυχίες. Υιοθέτησε ακροδεξιές πολιτικές ιδέες και αναζήτησε κοινό έδαφος. Τα αποτελέσματα είναι πλέον ξεκάθαρα για όλους. Αντί να πανηγυρίζουν για την πρώτη τους θέση, οι συντηρητικοί θα πρέπει να σκύψουν το κεφάλι από ντροπή που βοήθησαν την ακροδεξιά να γίνει κοινωνικά αποδεκτή. Και πάνω απ’ όλα, θα πρέπει να σκεφτούν σε ποια πλευρά της ιστορίας θέλουν να βρίσκονται – σε αυτή που προάγει την Ευρώπη ή σε αυτή που προπαγανδίζει τον εθνικισμό και άρα το ακριβώς αντίθετο της ευρωπαϊκής ιδέας. … Οι Χριστιανοδημοκράτες του ΕΛΚ πρέπει τώρα να δείξουν το πραγματικό τους χρώμα”.
Ρήξη με την αλαζονεία των Βρυξελλών
Η στροφή προς τα δεξιά θα πρέπει να αντανακλάται και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τονίζει η ολλανδική De Telegraaf:
“Τα πρώτα περιγράμματα της συνεργασίας γίνονται ορατά στις Βρυξέλλες. Οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Φιλελεύθεροι έχουν χάσει, αλλά δεν χαμηλώνουν τους στόχους τους. Στην πραγματικότητα αυξάνουν την πίεση στο μεγαλύτερο κόμμα, το ΕΛΚ, απειλώντας ότι θα αποσύρουν τη στήριξή τους εάν συνεργαστεί με ακροδεξιά μπλοκ. Αυτή είναι η περιβόητη αλαζονεία των φιλοευρωπαίων των Βρυξελλών, οι οποίοι κωφεύουν στη δημοκρατική φωνή των πολιτών τους. Η μπάλα είναι τώρα στο γήπεδο των κυβερνήσεων των κρατών μελών που θα αποφασίσουν τη σύνθεση της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτό το όργανο θα πρέπει επίσης να μετατοπιστεί προς τα δεξιά για λόγους καλύτερης εκπροσώπησης”.
Η ρητορική δεν γίνεται εύκολα πραγματικότητα
Οι νικητές των ακροδεξιών κομμάτων θα δυσκολευτούν να εφαρμόσουν τα σχέδιά τους, γράφει η βρετανική New Statesman:
“Για τη Νέα Δεξιά, η νίκη μπορεί να θεωρηθεί το εύκολο μέρος… Αν θέλουν να αλλάξουν την κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Μελόνι και η Λεπέν θα πρέπει να αντιμετωπίσουν κατά μέτωπο τις Βρυξέλλες. … Διατηρούν, όπως δήλωσε η Μελόνι σε συνέδριο στη Μαδρίτη τον περασμένο μήνα, την πρόθεση να σταματήσουν την περαιτέρω ολοκλήρωση της ΕΕ και να επιβάλουν την επιστροφή των εξουσιών στα εθνικά κοινοβούλια. Είναι ένας υπέρμετρος στόχος για αυτή τη νέα γαλλο-ιταλική μηχανή που έχει θέσει στον εαυτό της. Και ελλείψει του ισχυρού εσωτερικού υπόβαθρου που επέτρεψε στη Γαλλία και τη Γερμανία να οικοδομήσουν την ΕΕ εξ αρχής, μένει να δούμε αν μπορούν να μετατρέψουν τη ρητορική σε πραγματικότητα”.
Η Αριστερά στερείται αξιοπιστίας
Η El País σχολιάζει την κατάρρευση της Αριστεράς:
“Η πτώση της Σοσιαλδημοκρατίας, της ριζοσπαστικής Αριστεράς και των Πρασίνων δείχνει ότι το πρόβλημα δεν είναι ότι η Σοσιαλδημοκρατία ήταν πολύ χλιαρή και κομφορμιστική, ούτε ότι η ριζοσπαστική Αριστερά ήταν πολύ επιθετική. Δεν χρειάζεται να προσαρμόσουν το πρόγραμμά τους, αλλά να ανακτήσουν την αξιοπιστία τους για να μπορέσουν να προσφέρουν στους πολίτες καλύτερες μέρες. Εν ολίγοις, το πρόβλημα δεν είναι ότι οι πολίτες δεν είναι υπέρ της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά ότι οι πολίτες δεν εμπιστεύονται τα αριστερά κόμματα για την επίτευξη αυτών των στόχων – κάποια από αυτά επειδή είναι πολύ περιχαρακωμένα στην ιδεολογία τους και άλλα επειδή είναι πολύ εγκλωβισμένα στο σύστημα, και όλα μαζί επειδή ο άνεμος της ιστορίας πνέει εναντίον τους”.