Άννα Βίγκα
Είμαστε πλέον για τα καλά στο καλοκαίρι και αυτό που οι περισσότεροι έχουμε στο μυαλό μας είναι οι διακοπές. Για κάποιους έχουν, ήδη, ξεκινήσει. Για άλλους αποτελούν αντικείμενο ονειροπόλησης και σχεδιασμού: ταξίδια, παιχνίδια στη θάλασσα, περπάτημα στο βουνό, χαλάρωση σε κάποιο εξοχικό σπίτι…
Πέρα από τις ακρογιαλιές και τις βουνοκορφές, όμως, τα
παιχνίδια στον ήλιο κρύβουν κινδύνους που μπορούν να επηρεάσουν την υγεία την
υγεία των ματιών μας και να καταστρέψουν τις ημέρες ξεκούρασης, αν δεν
ακολουθήσουμε κάποιες βασικές προφυλάξεις επισημαίνει η Sara Bueno Fernández,
επίκουρη καθηγήτρια Οπτικής και Οπτομετρίας, στο Πανεπιστήμιο CEU San Pablo σε
άρθρο της στο The Conversation.
Ηλιακή ακτινοβολία: πώς να επιλέξετε τα κατάλληλα γυαλιά
ηλίου
Ότι πλέον πρέπει να προστατεύουμε το δέρμα μας από την
ηλιακή ακτινοβολία με το κατάλληλο αντηλιακό είναι πέραν πάσης αμφιβολίας.
Ειδικά το καλοκαίρι που υπάρχει περισσότερη ηλιοφάνεια και με μεγαλύτερη διάρκεια,
έχουμε μάθει να φροντίζουμε για την απαραίτητη προστασία του δέρματός μας.
Ωστόσο, δεν δίνουμε πάντα την ίδια προσοχή στην όρασή μας.
Τα γυαλιά ηλίου, είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα
μοδάτο αξεσουάρ. Πάνω απ’ όλα είναι προστασία για τα μάτια μας. Αλλά δεν είναι
μόνο αυτό. Με αυτά προστατεύουμε και το δέρμα γύρω από τα μάτια, το λεπτότερο
και πιο ευαίσθητο δέρμα σε όλο το ανθρώπινο σώμα.
Πέρα από το αισθητικό αποτέλεσμα, όταν επιλέγουμε γυαλιά
ηλίου είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τρία χαρακτηριστικά που αυτά πρέπει να
διαθέτουν.
Να είναι
εγκεκριμένα και έχουν περάσει όλα τα συστατικά τους από τους κατάλληλους
ποιοτικούς ελέγχους, κάτι που υποδηλώνει η σήμανση CE.
Να φιλτράρουν
σωστά το φως που “δεν βλέπουμε”: την υπεριώδη ακτινοβολία (UV), που είναι και η
πιο βλαβερή. Η σήμανση γίνεται με ένα ακρωνύμιο ακολουθούμενο από έναν αριθμό,
για παράδειγμα UV400. Αυτό σημαίνει ότι φιλτράρει όλη την ακτινοβολία που
μπορεί να προκαλέσει προβλήματα όπως φωτοκερατίτιδα ή φωτοεπιπεφυκίτιδα.
Να μην μας τυφλώνει
το φως του ήλιου όταν τα φοράμε. Με άλλα λόγια, οι φακοί τους να είναι αρκετά
σκούροι. Ένας αύξων αριθμός, από το 1 έως το 4, υποδεικνύει όχι μόνο τη
σκοτεινότητα του φίλτρου, αλλά και τη δραστηριότητα για την οποία ενδείκνυται.
Και οι τρεις αυτοί παράγοντες θα πρέπει πάντα να
αναγράφονται σωστά στα γυαλιά ηλίου… αν είναι υψηλής ποιότητας. Αυτός είναι ο
λόγος που θα πρέπει να αγοράζουμε τα γυαλιά μας σε καταστήματα που μπορούν να
δώσουν αυτή την εγγύηση και διαθέτουν εξειδικευμένο προσωπικό που να είναι σε
θέση να υποδείξει το κατάλληλο φίλτρο για τις ανάγκες μας: τα καταστήματα
οπτικών υγείας.
Δεν χρειάζεστε τον ίδιο τύπο προστασίας αν πάτε μια βόλτα
στην εξοχή με μια ολόκληρη μέρα που θα περάσετε στην παραλία ή κάνοντας
θαλάσσια σπορ. Τέλος, να θυμάστε ότι τα μάτια των παιδιών είναι πιο ευαίσθητα
από των ενηλίκων και πρέπει να τα προστατεύουμε όχι μόνο με καπέλα ή γείσα,
αλλά και με γυαλιά ηλίου που έχουν το κατάλληλο φίλτρο και μέγεθος.
Ζέστη έξω, δροσιά μέσα και η καταπολέμηση της
ξηροφθαλμίας
Για να αντιμετωπίσουμε τις υψηλές θερμοκρασίες του
καλοκαιριού, αναζητούμε χώρους – στο σπίτι, στο αυτοκίνητο, στο εστιατόριο… που
διαθέτουν κλιματισμό ή ανεμιστήρες. Τα δροσερά ρεύματα αέρα που απολαμβάνουμε,
όμως μπορεί να ξηράνουν την ατμόσφαιρα και επομένως την επιφάνεια των ματιών
μας.
Για να βλέπουμε καλά και να μην υποφέρουμε από δυσφορία,
πρέπει η επιφάνεια των ματιών να είναι πάντα υγρή. Μια καλή λύση είναι να
στεκόμαστε μακριά ή, τουλάχιστον, να μην εκθέτουμε τον εαυτό μας απευθείας στον
ψυχρό αέρα που απελευθερώνεται από τα μηχανήματα αυτά. Με τον τρόπο αυτό θα
αποφύγουμε την αίσθηση δυσφορίας, τη φαγούρα που προκαλεί ξηροφθαλμία και το
κοκκίνισμα των ματιών. Η κατάσταση αυτή μπορεί να είναι ιδιαίτερα ενοχλητική
εάν φοράτε φακούς επαφής.
Την ίδια δυσάρεστη αίσθηση μπορεί να προκαλέσουν οι
υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού και σε εξωτερικούς χώρους, ιδιαίτερα αν ο
αέρας είναι ξηρός.
Κάτι που μπορεί να μας προσφέρει ανακούφιση είναι τα
λεγόμενα τεχνητά δάκρυα. Ενυδατικά και λιπαντικά, δεν μοιάζουν πολύ με τα
φυσικά δάκρυα, αλλά θα σας βοηθήσουν να μετριάσετε τη δυσφορία. Τα συστατικά
τους, όπως το υαλουρονικό οξύ, δημιουργούν ένα λεπτό στρώμα υγρασίας που
παραμένει για κάποιο χρονικό διάστημα στην επιφάνεια του ματιού.
Μπορούμε να τα φοράμε “κατά περίπτωση”, ωστόσο είναι
σημαντικό να επιλέγουμε προϊόντα χωρίς συντηρητικά. Κάτι πολύ σημαντικό: αν
φοράμε φακούς επαφής, θα πρέπει να βεβαιωθούμε ότι τα τεχνητά δάκρυα είναι
συμβατά με το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένοι οι φακοί, ώστε να μην λεκιάζουν
ή να μην χρωματίζονται. Σε κάθε περίπτωση, ο οφθαλμίατρος, ο οπτομέτρης ή ο
φαρμακοποιός σας είναι σε θέση να σας συστήσει τα καταλληλότερα για κάθε
περίπτωση.
Αλάτι, μικρόβια, χλώριο: κίνδυνοι κάτω από το νερό
Το νερό της θάλασσας, των ποταμιών ή αυτό της πισίνας
παρουσιάζει σημαντικό κίνδυνο ερεθισμού ή μόλυνσης αν μπει στα μάτια. Το αλάτι
και το χλώριο μπορεί να προκαλέσουν κνησμό, κάψιμο ή ερυθρότητα. Οι
μικροοργανισμοί που υπάρχουν στο νερό είναι πιθανό να ανοίξουν τον δρόμο για
επικίνδυνες λοιμώξεις, όπως η κερατίτιδα ή ιογενής και βακτηριακή
επιπεφυκίτιδα.
Ένας τρόπος για να το αποφύγετε είναι να μην βάζετε το
κεφάλι σας ή να μην ανοίγετε τα μάτια σας κάτω από το νερό. Αν παρ’ όλα αυτά
σας αρέσουν οι βουτιές είναι καλό να χρησιμοποιείτε γυαλιά κολύμβησης ή
κατάδυσης, τα οποία να είναι κατάλληλα για τη δραστηριότητα που πρόκειται να
κάνετε.
Τι γίνεται αν φοράω φακούς επαφής;
Οι φακοί επαφής ενέχουν έναν πρόσθετο κίνδυνο το
καλοκαίρι: δεν πρέπει ποτέ να κολυμπάτε με αυτούς σε ποτάμι, πισίνα ή θάλασσα.
Στην πραγματικότητα, η χρήση τους αντενδείκνυται σε οποιαδήποτε δραστηριότητα
κατά την οποία μπορεί να μπει νερό στο μάτι, ακόμη και στο ντους.
Οι ερεθιστικές ουσίες όπως είναι το χλώριο ή το αλάτι και
οι μικροοργανισμοί που υπάρχουν στο νερό μπορούν να παγιδευτούν στον φακό ή
μεταξύ φακού και ματιού, προκαλώντας μεγαλύτερη ή μεγαλύτερης διάρκειας
δυσφορία και αυξάνοντας επίσης τον κίνδυνο μόλυνσης.
Ένας από τους πιο επικίνδυνους παθογόνους
μικροοργανισμούς που βρίσκεται συχνά στο νερό είναι το πρωτόζωο Acanthamoeba.
Το 90% των λοιμώξεων που προκαλούν, ευτυχώς λίγες, αφορούν άτομα που φορούν
φακούς επαφής, ιδίως μαλακούς, χωρίς να ακολουθούν τις κατάλληλες συμβουλές
υγιεινής και χρήσης.
Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να πηγαίνουμε στην
παραλία ή στην πισίνα χωρίς φακούς επαφής, αλλά φορώντας τα κατάλληλα γυαλιά,
είτε για να μας προστατεύουν από τις ακτίνες του ήλιου, είτε για το κολύμπι, αν
θέλουμε να βλέπουμε καλά κάτω από το νερό. Τα μάτια μας είναι ένα ευαίσθητο
όργανο και η ασφάλεια τους πρέπει να αποτελεί πάντα προτεραιότητα, ειδικά το
καλοκαίρι.
Πηγή: The Conversation