Μετά από αρκετή αβεβαιότητα και καθυστερήσεις, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες τη νέα σύνθεση της Κομισιόν.
Η Ελλάδα ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο Μεταφορών και Τουρισμού,
με τον Απόστολο Τζιτζικώστα να είναι ο νέος Επίτροπος της χώρας.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, μετά τη συνάντησή της
με τους προέδρους των πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Ούρσουλα
φον ντερ Λάιεν ανέφερε συγκεκριμένα:
«O Απόστολος Τζιτζικώστας θα είναι υπεύθυνος για τις
βιώσιμες μεταφορές και τον τουρισμό. Θα είναι επίσης υπεύθυνος για την
κινητικότητα των αγαθών και των ατόμων. Υπάρχουν επίσης βασικοί τομείς για την
ανταγωνιστικότητα αλλά και για μεταβάσεις για τη σύνδεση των ανθρώπων και την
προώθηση των τοπικών οικονομιών».
Απόστολος Τζιτζικώστας: Η πρόσκληση στη Χρυσή Αυγή και η
άρνηση βελτίωσης των συνθηκών για τους πρόσφυγες
Η ομάδα έρευνας του Corporate Europe Observatory ωστόσο,
εξέτασε τα βιογραφικά των νέων Επιτρόπων, διαπιστώνοντας πως υπάρχουν
περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων, με το φαινόμενο των «περιστρεφόμενων
πορτών» αλλά και συνδέσεις με την ακροδεξιά που προκαλούν ανησυχία.
Όσον αφορά τον Απόστολο Τζιτζικώστα, το μέσο υπενθυμίζει
πως μετά την εκλογή του το 2013 στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας,
προσκάλεσε εκπροσώπους του νεοναζιστικού κόμματος Χρυσή Αυγή σε παρέλαση, ενώ
συνέκρινε το φασιστικό κόμμα με το σοσιαλιστικό ΠΑΣΟΚ. Επίσης, το 2016, δεν
προχώρησε στην υπογραφή συμφωνίας μεταξύ της Θεσσαλονίκης και της Ύπατης
Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες για τη βελτίωση των συνθηκών για τους
αιτούντες άσυλο.
Σύμφωνα με την ελληνική κυβέρνηση, η επιλογή του
Τζιτζικώστα «αναδεικνύει τη σημασία της Μακεδονίας και της βόρειας Ελλάδας για
την Ευρώπη, ως περιοχή με στρατηγική θέση, διασυνδεσιμότητα και γεωπολιτική
σημασία τόσο για τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, όσο και ως το
βορειοανατολικό άκρο της Μεσογείου».
Ο Τζιτζικώστας έχει εκλεγεί τρεις φορές περιφερειάρχης
Κεντρικής Μακεδονίας με ποσοστό άνω του 50% των ψήφων και είναι μέλος της
Επιτροπής Περιφερειών της ΕΕ από το 2015, κατέχοντας τη θέση του αντιπροέδρου
και στη συνέχεια του προέδρου από το 2020 έως το 2022. Έχει πτυχίο στα
Οικονομικά και τη Δημόσια Πολιτική από το University College του Λονδίνου, ενώ
το ιστορικό του περιλαμβάνει εργασία για την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της
Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, ενώ φοιτούσε στο Πανεπιστήμιο Georgetown, και
την ίδρυση μιας εταιρείας βιολογικών γαλακτοκομικών προϊόντων στην Ελλάδα.
Το δημοσίευμα υπενθυμίζει πως μετά την πρώτη του εκλογή
το 2013, η πρόσκληση του Τζιτζικώστα σε εκπροσώπους του κόμματος της Χρυσής
Αυγής στην ετήσια παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου για την επέτειο του «ΟΧΙ» έγινε
αντικείμενο κριτικής σε εθνικό επίπεδο, μεταξύ άλλων και από το ίδιο του το
κόμμα, ενώ η ακόλουθη σύγκριση του φασιστικού κόμματος με το σοσιαλιστικό ΠΑΣΟΚ
προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερη οργή.
Όπως προαναφέρθηκε, το 2016, στο αποκορύφωμα της
μεταναστευτικής κρίσης στην Ευρώπη, ο Τζιτζικώστας απείχε από την τελετή
υπογραφής μιας συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ της Θεσσαλονίκης και της Ύπατης
Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες για τη βελτίωση των συνθηκών για τους
αιτούντες άσυλο.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη και οι κατηγορίες
Το δημοσίευμα υπογραμμίζει πως γενικότερα η κυβέρνηση του
Κυριάκου Μητσοτάκη έχει αντιμετωπίσει αυξανόμενες επικρίσεις από ομάδες για την
ελευθερία του Τύπου και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε θέματα κράτους δικαίου, κάτι
που η κυβέρνηση απορρίπτει κάνοντας λόγο για «συκοφαντίες».
Μάλιστα, επικαλούμενη την πρόσφατη υιοθέτηση από την
Ελλάδα της νομοθεσίας για τον γάμο μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου και τα σχέδια
για την καθιέρωση επιστολικής ψήφου, η κυβέρνηση παρουσιάζει τα παραπάνω «ως
απόδειξη της βελτίωσης του ιστορικού της χώρας».
Τέλος, ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του
Φεβρουαρίου 2024 άσκησε έντονη κριτικήτην ελληνική κυβέρνηση για την ελευθερία
των μέσων ενημέρωσης, το λογισμικό κατασκοπείας, την αστυνομική βία, την
κακομεταχείριση των μεταναστών, τις επιθέσεις κατά της κοινωνίας των πολιτών
και την διαφθορά.
Οι επίτροποι και τα «αγκάθια»
Όπως προαναφέρθηκε, το Corporate Europe Observatory,
ερεύνησε τα βιογραφικά των ατόμων που ορίστηκαν Επίτροποι, έτσι ώστε να
διαπιστώσει εάν υπάρχουν προβλήματα.
Ακολουθούν τα κυριότερα ευρήματα:
Μαρία Αλμπουκέρκι (Πορτογαλία). Ορίστηκε Επίτροπος για
θέματα οικονομικής πολιτικής. Αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων της ως
υπουργού Οικονομικών, πήδηξε στο άρμα της βρετανικής εταιρείας είσπραξης χρεών
Arrow Global, η οποία διαχειριζόταν 300 εκατ. ευρώ επισφαλών χρεών (του
πορτογαλικού ομίλου χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών Bani).
Τζόζεφ Σίκελα (Τσεχία). Ορίστηκε Επίτροπος για διεθνείς
συμπράξεις. Στην Erste Group, έναν από τους μεγαλύτερους παρόχους
χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, ήταν υπεύθυνος
για τις επενδύσεις στον τραπεζικό τομέα, τις συγχωνεύσεις και εξαγορές, τη
χρηματοδότηση ακινήτων, τη χρηματοδότηση του εμπορίου, τις χρηματοπιστωτικές
αγορές και τη μακροοικονομική ανάλυση.
Βόπκε Χέκστρα (Ολλανδία). Ορίστηκε Επίτροπος για το Κλίμα
και την Κλιματική Ανάπτυξη. Έγινε αντικείμενο έρευνας το 2023, επειδή φέρεται
να προώθησε την έρευνα για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στις Κάτω Χώρες για
προσωπικό οικονομικό όφελος. Η σταδιοδρομία του σημαδεύτηκε από συγκρούσεις
συμφερόντων, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου του ως Ολλανδού γερουσιαστή ενώ
συνεργαζόταν με την McKinsey, και κατονομάστηκε στα Pandora Papers για
υπεράκτιες συναλλαγές. Η αντίθεσή του σε πολιτικές για οικονομική στήριξη κατά
τη διάρκεια του COVID-19 επιβάρυνε επίσης τις σχέσεις του με πολιτικούς της
Νότιας Ευρώπης.
Εκατερίνα Ζαχαρίεβα (Βουλγαρία). Ορίστηκε Επίτροπος για
νεοφυείς επιχειρήσεις, έρευνα και καινοτομία. Το 2018, κατηγορήθηκε από έναν
πρώην υπάλληλο ότι οργάνωσε μια απάτη, πουλώντας διαβατήρια σε αλλοδαπούς και
χορηγώντας τους ταξίδια χωρίς βίζα σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μάρτα Κος (Σλοβενία). Ορίστηκε Επίτροπος για θέματα
διεύρυνσης. Έχει εργαστεί ως ανώτερη σύμβουλος στην Kreab, μία από τις
μεγαλύτερες εταιρείες συμβούλων μεγάλων επιχειρήσεων για θέματα lobbying. Στους
εταιρικούς πελάτες της Kreab περιλαμβάνονται η Amazon, η Google και η BP, καθώς
και τράπεζες και κατασκευαστές χημικών προϊόντων.
Ραφαέλ Φίττο (Ιταλία). Ορίστηκε εκτελεστικός αντιπρόεδρος
για την συνοχή και τις μεταρρυθμίσεις. Με την πάροδο των ετών ο Φίττο άλλαξε
κόμματα (κινούμενος όλο και πιο δεξιά), καταλήγοντας στους ακροδεξιούς Αδελφούς
της Ιταλίας (FdI) της Μελόνι. Έχει εμπλακεί σε αρκετές δίκες για δωροδοκία και
διαφθορά. Καταδικάστηκε σε πενταετή έκπτωση από το δημόσιο αξίωμα και φυλάκιση
ενός έτους, αλλά αργότερα αθωώθηκε από όλες τις κατηγορίες. Όσο ήταν πρόεδρος
της περιφέρειας της Απουλίας, κατηγορήθηκε επίσης για συνωμοσία με σκοπό την
πώληση της εμπορικής εταιρείας Cedis, αλλά αργότερα αθωώθηκε.
Όλιβερ Βαρχέλι (Ουγγαρία). Ορίστηκε εκτελεστικός
αντιπρόεδρος για την υγεία και την ευημερία των ζώων. Πρόκειται για
αμφιλεγόμενη προσωπικότητα στις Βρυξέλλες, ιδίως για τις θέσεις του σχετικά με
το Ισραήλ/Παλαιστίνη, τη Σερβία και τη Γεωργία, ενώ θεωρείται «άνθρωπος του
Όρμπαν».