Γιάννης Μυλόπουλος
Κυβέρνηση και πρωθυπουργός πανηγύριζαν και αλληλοσυγχαίρονταν πριν λίγες μέρες για τη μεγάλη επιτυχία της χώρας απέναντι στις φυσικές καταστροφές της κλιματικής αλλαγής. Αφού σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό Κικίλια, το 2024, λέει, μειώθηκαν κατά 76,45% οι καμένες δασικές εκτάσεις σε σχέση με τον μέσο όρο των τελευταίων 20 ετών.
Όπως το συνηθίζουν, δεν είπαν όλη την αλήθεια. Ή για να
είμαστε πιο ακριβείς, έκρυψαν εκείνες τις αλήθειες που δεν βόλευαν το
διθυραμβικό τους αφήγημα.
Δεν αποκάλυψαν, πρώτα από όλα, ότι την αμέσως προηγούμενη
χρονιά, το 2023, πήραμε το χρυσό μετάλλιο της καμένης γης στη Μεσόγειο.
Καταταχτήκαμε πρώτοι σε καμένες δασικές εκτάσεις και
μάλιστα με απόσταση, ανάμεσα σε 20 μεσογειακές χώρες που μοιράζονται τα ίδια
ακραία καιρικά φαινόμενα με εμάς.
Με 1,7 εκατομμύρια καμένα στρέμματα δάσους να είναι ο
απολογισμός του 2023. Με τη δεύτερη μετά από εμάς, την Ισπανία, παρότι
μεγαλύτερης έκτασης χώρα, να έχει μόνο τις μισές καμένες εκτάσεις σε σχέση με
την Ελλάδα. Και την τρίτη κατά σειρά Ιταλία, να έχει σχεδόν το 1/3 των δικών
μας καμένων εκτάσεων.
Το δεύτερο ζήτημα – φωτιά που παρέλειψαν, όλως τυχαίως,
να αναφέρουν κατά τη διάρκεια των πανηγυρισμών για την… άκρως επιτυχημένη
πολιτική τους, είναι τα συγκεντρωτικά στοιχεία από τον μέχρι σήμερα απολογισμό
της χώρας σε καμένη γη.
Με την περιφέρεια της Αττικής να έχει χάσει τα τελευταία
8 χρόνια το 37% της έκτασής της σε δασικές πυρκαγιές.
Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο για να αγνοηθεί κατά τη
διάρκεια ενός απολογισμού των συνεπειών της κλιματικής κρίσης. Συγχρόνως, όμως,
και ένα ιδιαίτερα απογοητευτικό σημάδι για τις επιδόσεις μιας κυβέρνησης που
θριαμβολογεί ότι όλα τα κατάφερε πολύ καλά…
Τρίτο επιβαρυντικό για τη χώρα μας στοιχείο που επίσης
δεν αναφέρθηκε γιατί θα χαλούσε τους πανηγυρισμούς, είναι η αναφορά στα
αποτελέσματα της αποκατάστασης των καμένων δασικών εκτάσεων τα τελευταία
χρόνια.
Σε αυτόν ειδικά τον τομέα αποσιωπάται οποιοδήποτε επίσημο
στοιχείο. Πολλά λέγονται, άλλωστε, για ανεμογεννήτριες που φύτρωσαν στη θέση
των καμένων δασών της Εύβοιας και άλλων περιοχών, αμέσως μετά τις πυρκαγιές…
Υπάρχει όμως και ένα τέταρτο, εξαιρετικά επιβαρυντικό
στοιχείο για τις επιδόσεις της χώρας μας που παρέλειψαν, εντελώς συμπτωματικά
και πάλι, να αναφέρουν στην πρόσφατη πανηγυρική εκδήλωση.
Πρόκειται για τις εκτεταμένες και πρωτοφανούς έκτασης
καταστροφές από τις πλημμύρες του Ιανού το 2020 και του Daniel το 2023 που
έπληξαν την περιφέρεια της Θεσσαλίας. Η οποία βρέθηκε απολύτως ανοχύρωτη σε
έναν προαναγγελθέντα κίνδυνο.
Για όποιον αρέσκεται στις συγκρίσεις με άλλες, παρόμοιες
καταστροφές στη Μεσόγειο, όπως αυτές στην πρόσφατα στην Ισπανία υπάρχουν μια –
δυο χρήσιμες πληροφορίες που δείχνουν ότι η σύγκριση γίνεται μεταξύ ανόμοιων
πραγμάτων.
Πρώτα γιατί η Βαλένθια που καταστράφηκε πρόσφατα από
πλημμύρα ήταν μόνο μια πόλη. Σε αντίθεση με τη δική μας Θεσσαλία που ήταν μια
ολόκληρη περιφέρεια με πολλές πόλεις και χωριά και με τεράστιες αγροτικές
εκτάσεις να έχουν καταστραφεί.
Μια ακόμη πληροφορία που δείχνει το ασύγκριτα μεγάλο
μέγεθος των δικών μας καταστροφών σε σχέση
με αυτές στην Ισπανία, είναι ότι το ακραίο φαινόμενο της καταιγίδας που
προκάλεσε την πλημμύρα της Βαλένθια ήταν πολύ μεγαλύτερης έντασης, σε σχέση με
αυτά που έπνιξαν τη Θεσσαλία.
Καθώς στην Ισπανία είχαμε 480 χιλιοστά ύψος βροχής μέσα
σε 4 μόλις ώρες, ενώ στη Θεσσαλία είχαμε 850 χιλιοστά βροχής, σε 4 ολόκληρες,
όμως, ημέρες.
Στην Ελλάδα, δηλαδή, καταστράφηκε μια ολόκληρη διοικητική
περιφέρεια με μια μικρότερης έντασης βροχόπτωση σε σχέση με την πρόσφατη στην
Ισπανία. Μια διαπίστωση που δείχνει τόσο την ασύγκριτα μεγαλύτερη έκταση της
εδώ καταστροφής, όσο και το ασύγκριτα μεγαλύτερο μέγεθος της δικής μας απουσίας
οποιασδήποτε αντιπλημμυρικής θωράκισης και προετοιμασίας.
Τέλος, ιδιαίτερη εντύπωση έκανε το γεγονός ότι, σε μια
εκδήλωση απολογισμού για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών που φέρνει η
κλιματική αλλαγή, δεν υπήρξε η παραμικρή αναφορά στα κονδύλια που επενδύθηκαν
στην πρόληψη των φυσικών καταστροφών, πυρκαγιών και πλημμυρών, κατά τα
τελευταία χρόνια.
Με τα επίσημα στοιχεία να αναφέρουν ότι από τα 30 δις του
Ταμείου Ανάκαμψης, ενός Ταμείου που μας δόθηκε ακριβώς για να ενισχύσουμε την
άμυνα της χώρας απέναντι σε ό,τι την εμποδίζει να… ανακάμψει, διατέθηκαν για
την πολιτική προστασία και την κλιματική κρίση, μόλις 556 εκατομμύρια ευρώ.
Για να αντιμετωπιστεί, δηλαδή, ο κατά κοινή ομολογία όλων
μεγαλύτερος κίνδυνος της εποχής και συγχρόνως και ο σοβαρότερος περιοριστικός
παράγοντας για την ανάπτυξη της χώρας, οι φυσικές καταστροφές, δηλαδή, που
φέρνει η κλιματική αλλαγή, η κυβέρνηση από ένα Ταμείο των 30 δις που δόθηκε
ακριβώς γι’ αυτόν τον σκοπό, διέθεσε μόλις το 1,85%.
Με τη μερίδα του λέοντος του Ταμείου Ανασυγκρότησης να
κατευθύνεται στην ενίσχυση των μεγάλων επιχειρήσεων και των ολιγοπωλίων που
κερδοσκοπούν σε βάρος του Έλληνα τα τελευταία χρόνια.
Αλλά, ακόμη χειρότερα, από αυτά τα ελάχιστα 556
εκατομμύρια ευρώ που διατέθηκαν για την πολιτική προστασία και την κλιματική
κρίση, είχε απορροφηθεί μέχρι το καλοκαίρι του 2024 ένα ποσοστό μόλις 1%.
Με τα έργα πρόληψης των φυσικών καταστροφών να
αντιστοιχούν σε ένα ισχνό 16% της συνολικής επένδυσης. Αφού το 84% των ελάχιστων
κονδυλίων που διατέθηκαν για την πολιτική προστασία, αφορούσε στην εκ των
υστέρων επέμβαση και καταστολή των πυρκαγιών.
Την ώρα, δηλαδή, που η Ελλάδα καίγεται τα καλοκαίρια από
τα πυρκαγιές και πνίγεται τις υπόλοιπες εποχές από τις πλημμύρες, η κυβέρνηση
αντί να ενισχύει την άμυνα της χώρας, επενδύοντας στην πρόληψη των φυσικών
καταστροφών, μοιράζει τα ευρωπαϊκά κονδύλια που μας δόθηκαν γι’ αυτόν ακριβώς
τον σκοπό σε φιλικά της επιχειρηματικά συμφέροντα.
Και επιπλέον πανηγυρίζει το κατόρθωμά της, να είμαστε η
πρώτη χώρα στην ευρύτερη μεσογειακή περιοχή σε καταστροφές του φυσικού μας
πλούτου, εξ αιτίας ακριβώς αυτής της οικονομικά ευνοιοκρατικής, κοινωνικά
ανάλγητης και περιβαλλοντικά καταστροφικής πολιτικής της.
Καθηγητής
Πολυτεχνικής Σχολής, πρώην Πρύτανης ΑΠΘ ,Επικεφαλής παράταξης «ΑΛΛΑΓΗ στην
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας»