Οι τελευταίες λέξεις που θα έρχονταν στο μυαλό ενός μέσου δυτικού ανθρώπου για να συμπληρώσει μια φράση η οποία να εμπεριέχει την λέξη «Αφγανιστάν», θα ήταν «αγορά πολυτελών ακινήτων».
Κι όμως, σήμερα, αυτή η φράση είναι εντελώς αληθινή.
«Χάρη στην ειρήνη, δύο απροσδόκητες λέξεις αντηχούν σε όλη την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν: πολυτελείς κατοικίες» διαπιστώνει, με εμφανή έκπληξη, σχετικό ρεπορτάζ του Associated Press.
Ο Ομιντουλάχ είναι κτηματομεσίτης στην Καμπούλ και πουλά μια λευκόχρυση βίλα, με εννέα υπνοδωμάτια και εννέα μπάνια, στην πρωτεύουσα του Αφγανιστάν.
Στο αέτωμα της οροφής, η αστραφτερή αραβική γραφή δελεάζει αγοραστές και μεσίτες με τη λέξη «mashallah» («Με το θέλημα του Θεού»).
Η βίλα κοστίζει 450.000 δολάρια, ποσό που προκαλεί έκπληξη σε μια χώρα όπου περισσότερο από το ήμισυ του πληθυσμού βασίζεται σε ανθρωπιστική βοήθεια για να επιβιώσει, οι περισσότεροι Αφγανοί δεν έχουν τραπεζικούς λογαριασμούς και οι υποθήκες είναι σπάνιες.
Ωστόσο, οι προσφορές καταφτάνουν συνεχώς.
«Υπάρχουν σπίτια εδώ αξίας εκατομμυρίων δολαρίων»
«Είναι μύθος ότι οι Αφγανοί δεν έχουν χρήματα», λέει ο Ομιντουλάχ, αν και προφανώς δεν αναφέρεται στην συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου.
«Έχουμε πολύ μεγάλους επιχειρηματίες που έχουν μεγάλες επιχειρήσεις στο εξωτερικό. Υπάρχουν σπίτια εδώ αξίας εκατομμυρίων δολαρίων».
Στην Καμπούλ, αυτό που τροφοδοτεί την αγορά ακινήτων υψηλής ποιότητας είναι… η ειρήνη, η οποία «ευθύνεται» και για την αύξηση στις τιμές τους.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, άνθρωποι που πέρασαν χρόνια ζώντας και δουλεύοντας στο εξωτερικό, επιστρέφουν στην πατρίδα τους, επιθυμώντας να επωφεληθούν από την «πολύ βελτιωμένη ασφάλεια και σταθερότητα της χώρας μετά από δεκαετίες πολέμου, καταστροφής και διάλυσης των υποδομών».
Πρόκειται, επί το πλείστον, για Αφγανούς που «δραπετεύουν» από τα «πογκρόμ» απέλασης εναντίον τους στο Ιράν και το Πακιστάν, παίρνοντας μαζί τους τα μετρητά τους.
Τα στεγαστικά δάνεια στο Αφγανιστάν είναι σπάνια επειδή οι τράπεζες δεν έχουν ικανά κεφάλαια για δανεισμό. Οι Αφγανοί αγοράζουν μετρητά ή χρησιμοποιούν την πρακτική «geerawi», όπου ο πελάτης καταβάλλει ένα σταθερό ποσό στον ιδιοκτήτη, με αντάλλαγμα να μένει στο ακίνητο του τελευταίου, έως ότου ο ιδιοκτήτης επιστρέψει τα χρήματα.
Ο κόσμος φοβόταν να επενδύσει στην Καμπούλ πριν από την έλευση των Ταλιμπάν στην εξουσία, σύμφωνα με έναν άλλο κτηματομεσίτη, τον Ghulam Mohammed Haqdoost. Αλλά πλέον, σήμερα, έχουν δημιουργηθεί καλύτερες συνθήκες για την αγορά ακινήτων.
Η πόλη είναι λιγότερο βίαιη, αν και τεθωρακισμένα οχήματα, σημεία ελέγχου και στρατός παραμένουν σε κοινή θέα.
Οι Ταλιμπάν, «μανιακοί» γραφειοκράτες, έχουν δεσμευτεί να εξαλείψουν τη διαφθορά και να ρυθμίσουν τα νομικά και εμπορικά ζητήματα.
Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με το δημοσίευμα, ότι δεν υπάρχει πλέον καμία συναλλαγή με πολέμαρχους, διαφθορά και δωροδοκία τοπικών αξιωματούχων για αγορές γης ή κατασκευαστικά έργα.
Ο Haqdoost είναι ευχαριστημένος με το πόσο εύκολα και γρήγορα γίνονται τα πράγματα υπό τη νέα διοίκηση.
«Οι τιμές των κατοικιών έχουν αυξηθεί σχεδόν κατά 40%,» είπε. «Τα τελευταία τρία χρόνια έχουμε πουλήσει σχεδόν 400 ακίνητα. Δεν ήταν έτσι πριν».
Για τις κατασκευαστικές – οικοδομικές, «οι καιροί είναι καλοί»
Οι δουλειές πάνε μια χαρά για τον Haqdoost, ο οποίος απασχολεί 200 άτομα στη διοίκηση, συμπεριλαμβανομένων γυναικών που ασχολούνται αποκλειστικά με γυναίκες πελάτες, και περίπου 1.000 στον κατασκευαστικό κλάδο της εταιρείας του.
Είπε ότι οι περισσότεροι πελάτες φέρνουν μαζί τις γυναίκες τους στις παρουσιάσεις. «Η δύναμη και η εξουσία του σπιτιού είναι στα χέρια των γυναικών», είπε ο Haqdoost. «Αποφασίζουν αν θα αγοράσουν το σπίτι ή όχι».
Οι δύο κτηματομεσίτες λένε στο Associated Press ότι οι πελάτες τους θέλουν κήπο, γυμναστήριο, σάουνα, πισίνα, χώρους φιλοξενίας και τουλάχιστον μία κουζίνα.
Η φιλοξενία είναι ένα σημαντικό μέρος της αφγανικής κουλτούρας και αυτή η παράδοση είναι ενσωματωμένη στη στέγαση. Οι Αφγανοί συνήθως φιλοξενούν τους επισκέπτες τους στα σπίτια τους και όχι σε ξενοδοχεία.
Η βάση πελατών του Haqdoost είναι κυρίως στο εξωτερικό και οι προτιμήσεις τους επηρεάζουν τους εσωτερικούς χώρους. Θέλουν καινοτομίες όπως τραπεζαρίες και κρεβάτια. Στο Αφγανιστάν, είναι ο κανόνας για τους ανθρώπους να κοιμούνται και να τρώνε στο πάτωμα. Είναι επίσης η αφγανική διασπορά που αναζητά ειδικά κατασκευασμένες πολυκατοικίες που προσφέρουν ανέσεις όπως κεντρική θέρμανση, παράθυρα με διπλά τζάμια και ανελκυστήρες.
Για να γίνει η πόλη πιο ελκυστική και βιώσιμη, η δημοτική αρχή ασχολείται με την κατασκευή και την επισκευή δρόμων, την εγκατάσταση φωτισμού, τη φύτευση δέντρων και την απομάκρυνση των σκουπιδιών. Επίσης, αναπτύσσει σχέδια για την προώθηση της οικονομικά προσιτής στέγασης και την ενθάρρυνση της ιδιοκατοίκησης.
«Όαση» έξω από την αφγανική πρωτεύουσα
Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα κατευθύνονται λίγο έξω από την πόλη. Εκεί, στην άκρη του φράγματος Qargha, βρίσκονται μερικά από τα πιο περίτεχνα και ακριβά σπίτια της Καμπούλ.
Κάποιο μοιάζει με περίτεχνο τζαμί. Ένα άλλο παραπέμπει στη φωλιά ενός «κακού» του Μποντ με το έντονο σχέδιο και το πώς προεξέχει από τους λόφους.
Οι ντόπιοι λένε ότι ανήκει σε έναν πλούσιο Τούρκο μεγιστάνα που πηγαινοέρχεται. Δεν δίνουν το όνομά του.
Αυτό το σύμπλεγμα από όμορφα διαμορφωμένους κήπους και διακοσμητικές βεράντες έχει θέα στη λίμνη, ένα από τα πιο αγαπημένα σημεία ομορφιάς της πρωτεύουσας. Από τότε που ήρθαν στην εξουσία οι Ταλιμπάν, είναι κυρίως μια περιοχή μόνο για άνδρες. Οι γυναίκες ακολουθούν τις οικογένειές τους, αλλά δεν παραμένουν για ώρα επειδή αξιωματούχοι του Υπουργείου Αρετής στελεχώνουν ένα από τα σημεία ελέγχου που περικυκλώνουν την λίμνη.
Ο Arash Asad προσπαθεί να πουλήσει την περιουσία του θείου του, η οποία βρίσκεται σε περίπου 4.000 τετραγωνικά μέτρα γης. Έχει ανεμπόδιστη θέα σε όλη τη λίμνη και στα βουνά Paghman στους πρόποδες του Hindu Kush Himalaya. Ζητούμενη τιμή: 800.000 δολάρια.
Υπάρχουν βοηθητικά κτίρια στη μία πλευρά και καθιστικό στο κέντρο του οικοπέδου με φωτεινή μπλε οροφή. Το ακίνητο είναι ως επί το πλείστον σειρές από λουλούδια και κερασιές.
«Οι κήποι είναι πολύ σημαντικοί για τους Αφγανούς», λέει ο Άσαντ. «Πολλοί από αυτούς προέρχονται από χωριά. Όταν μετακομίζουν σε πόλεις, θέλουν να έχουν αυτή την αίσθηση του τόπου καταγωγής τους γιατί τους μένει».
Η οικογένεια του Άσαντ θα προτιμούσε να μετατρέψει το ακίνητο σε επιχείρηση αντί να το πουλήσει. Αλλά ο μεσίτης στέλνει πολλές κλήσεις και μηνύματα, καθώς οι φωτογραφίες του ακινήτου στα social media έχουν προκαλέσει μεγάλο ενδιαφέρον.
«Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι αυτή η χώρα δεν έχει θέσεις εργασίας και οικονομία», είπε ο Άσαντ. «Αλλά οι Αφγανοί έβγαλαν χρήματα, παράνομα ή νόμιμα, όλα αυτά τα χρόνια. Δεν θα το πίστευες».