Κωνσταντίνος Σαββόπουλος
Ο νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης, με αιχμή του δόρατος την αλλαγή του εκλογικού νόμου, φέρνει πιο κοντά τις προοδευτικές δυνάμεις που επιδιώκουν συνεργασίες και συγκλίσεις.
Ενώ τα κόμματα της Κεντροαριστεράς αδυνατούν να βρουν κοινό πολιτικό βηματισμό στην κεντρική σκηνή ώστε να συγκροτήσουν ένα πειστικό μέτωπο απέναντι στην κυβέρνηση, οι παρατάξεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (Τ.Α.) που βρίσκονται κοντά στο ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ – Νέα Αριστερά, παραμένουν σε εγρήγορση και διαρκή επαφή.
Η εκτίμηση ότι τα οικονομικά και οι αρμοδιότητες των Δήμων εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται με τη λογική της «πεπατημένης» – που καθιστά την Αυτοδιοίκηση εξαρτημένη και συχνά «επαίτη» απέναντι στην εκάστοτε κυβέρνηση – αποτελεί τον κοινό παρονομαστή των προοδευτικών δυνάμεων στην Τ.Α.
Η κυβέρνηση, μάλιστα, επικρίνεται για το γεγονός ότι, ενώ καταδικάζει την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε διαρκή υποχρηματοδότηση, επιδιώκει παράλληλα να αποτρέψει συμμαχίες με κεντροαριστερό πρόσημο μέσω της αλλαγής του εκλογικού νόμου.
Κατάργηση του πρώτου γύρου στις εκλογές
Το σχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών προβλέπει ότι οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές θα κρίνονται από τον πρώτο γύρο, χωρίς να προβλέπεται επαναληπτική ψηφοφορία.
Η κυβέρνηση επικαλείται δύο βασικούς λόγους γι’ αυτή την επιλογή: το υψηλό οικονομικό κόστος και τη μεγάλη αποχή που σημειώθηκε τη δεύτερη Κυριακή των τελευταίων αυτοδιοικητικών εκλογών (φτάνοντας έως και το 75% στην Αθήνα). Στην πραγματικότητα, ωστόσο, η αποχή στέρησε από τη Νέα Δημοκρατία αρκετούς Δήμους, παρότι οι υποψήφιοι που είχαν τη στήριξη της κυβερνητικής παράταξης προηγούνταν στον πρώτο γύρο.
Οι πρώτες έντονες αντιδράσεις καταγράφηκαν στην πρωτεύουσα, η οποία αποτέλεσε – στον β’ γύρο των εκλογών του 2023 – ένα επιτυχημένο πείραμα σύμπλευσης των προοδευτικών δυνάμεων.
Οι αντιδράσεις των Δούκα – Ζαχαριάδη
Ο δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, προερχόμενος από το ΠΑΣΟΚ, απορρίπτει συνολικά τις κυβερνητικές προτάσεις, τις οποίες χαρακτηρίζει «απογοητευτικές» και «μακριά από τις σύγχρονες ανάγκες».
Ο Κώστας Ζαχαριάδης, υπεύθυνος Αυτοδιοίκησης του ΣΥΡΙΖΑ και επικεφαλής της «Ανοιχτής Πόλης» στην Αθήνα, κάνει λόγο για «εκλογικό νόμο – Φρανκενστάϊν» που καταργεί τη δημοκρατική νομιμοποίηση των αιρετών. Και οι δύο επισημαίνουν ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να διασφαλίσει πως το παράδειγμα της Αθήνας του 2023 δεν θα επαναληφθεί.
Αυτές οι εξελίξεις φαίνεται να κινητοποιούν ευρύτερες δυνάμεις στον προοδευτικό χώρο. Η παράταξη «Αυτοδιοίκηση Τώρα», με επικεφαλής τον Χάρη Δούκα, συγκεντρώνει τη στήριξη 100 δημάρχων και πολλών εκλεγμένων σε όργανα της ΚΕΔΕ και των Περιφερειακών Ενώσεων.
Η προοπτική μιας μετωπικής αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση στο πεδίο της Αυτοδιοίκησης λειτουργεί ως καταλύτης για τη σύγκλιση δυνάμεων στον ευρύτερο κεντροαριστερό χώρο.
Στελέχη της Ν.Δ. με διορατικότητα προειδοποιούν για τις διεργασίες που συντελούνται και ενδέχεται να ξεπεράσουν την ακινησία πολιτικών φορέων ή ηγετικών στελεχών της Κεντροαριστεράς σε κεντρικό επίπεδο.
Ανησυχία, μάλιστα, προκάλεσαν στο Μέγαρο Μαξίμου και οι τοποθετήσεις κορυφαίων «γαλάζιων» αυτοδιοικητικών στο πρόσφατο συνέδριο της ΚΕΔΕ.
ΣΥΡΙΖΑ /
Το στοίχημα της ανάκαμψης και οι πληγές που επιμένουν
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυρίζογλου, δήλωσε ότι «η αλλαγή του εκλογικού νόμου μπορεί να περιμένει», τονίζοντας πως προτεραιότητα έχουν η επαρκής χρηματοδότηση των Δήμων, η ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και η αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων και ευθυνών.
Στο ίδιο πνεύμα, ο περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης, υποστήριξε πως ο εκλογικός νόμος είναι δευτερεύον θέμα, τονίζοντας ότι σημασία έχει «ο εκλεγμένος περιφερειάρχης ή δήμαρχος να μπορεί να κάνει καλά τη δουλειά του».
Τσακαλώτος: Διάλογος με Πλεύση, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ
Σε ό,τι αφορά τη «μεγάλη εικόνα» του ευρύτερου αριστερού χώρου, η πρόταση του Ευκλείδη Τσακαλώτου να ξεκινήσει διάλογος με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, το ΠΑΣΟΚ, τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΜέΡΑ25 ώστε να διαπιστωθούν πιθανές συγκλίσεις σε βασικά ζητήματα, συγκέντρωσε το ενδιαφέρον.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς υπεραμύνθηκε της στάσης του κόμματος στην πρόσφατη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής, λέγοντας ότι «η πλειοψηφία δεν θεώρησε ότι μια ταχεία προσέγγιση με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι βήμα προς ένα πραγματικό Λαϊκό Μέτωπο».
Συμφώνησε μάλιστα με τη θέση του Γαβριήλ Σακελλαρίδη, ότι μια εκλογική συμμαχία μόνο με τον ΣΥΡΙΖΑ θα αποτελούσε «καρικατούρα» του Λαϊκού Μετώπου.
Στελέχη της Κουμουνδούρου, σε συνομιλίες τους με το TVXS, σχολίαζαν ότι η σημερινή πλειοψηφία της Νέας Αριστεράς – όταν ακόμη βρισκόταν στον ΣΥΡΙΖΑ – εξέφραζε ισχυρές ενστάσεις για κάθε ενδεχόμενο συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ, αναρωτώμενοι «τί έχει αλλάξει από τότε».
Παράλληλα, διερωτώνται αν τα ίδια στελέχη της Νέας Αριστεράς λαμβάνουν υπόψη τις θέσεις της Ζωής Κωνσταντοπούλου για τη Συμφωνία των Πρεσπών ή αν θεωρούν την «ούτε Αριστερά – ούτε Δεξιά» Πλεύση Ελευθερίας κομμάτι των προοδευτικών δυνάμεων.
ΠΑΣΟΚ: Καταθέτει δικό του αίτημα για Προανακριτική
Σε κάθε περίπτωση, το ΠΑΣΟΚ δεν επιθυμεί συνεννοήσεις με το κόμμα της κ. Κωνσταντοπούλου, ενόψει των νέων κοινοβουλευτικών πρωτοβουλιών που αφορούν το έγκλημα των Τεμπών.
Η αξιωματική αντιπολίτευση σκοπεύει να καταθέσει δικό της αίτημα για προανακριτική επιτροπή, εφόσον προκύψουν στοιχεία για τον Κώστα Καραμανλή και τον Χρήστο Σπίρτζη, μετά τη δικογραφία που κατατέθηκε στη Βουλή. Το ΠΑΣΟΚ, εξάλλου, διαθέτει πλέον άνω των τριάντα βουλευτών που απαιτούνται για την υποβολή σχετικής πρότασης.
Στενοί συνεργάτες του Νίκου Ανδρουλάκη εκτιμούν ότι η προηγούμενη κοινοβουλευτική σύμπλευση με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου και τον ΣΥΡΙΖΑ – στο πλαίσιο της πρότασης δυσπιστίας – κόστισε στο κόμμα δημοσκοπικά και προκάλεσε εσωκομματικές τριβές.