Τουρισμός και Πανδημία: Μια καταστροφική σχέση

 Γιώργος Στάμκος

Τα απόνερα του πρώτου κύματος της πανδημίας της COVID-19 έχουν πλήξει ήδη τους περισσότερους τομείς της παγκόσμιας οικονομίας.

Ωστόσο το μεγάλο πλήγμα αναμένεται στους επόμενους μήνες και θα το υποστεί κυρίως ο τουρισμός. Ο τουριστικός τομέας θα είναι αναμφισβήτητα ο μεγάλος χαμένος του 2020, όσο σχέδια κι αν εκπονούν οι κυβερνήσεις των τουριστικών χωρών, όπως η Ελλάδα, προκειμένου να περισώσουν μια ουσιαστικά χαμένη τουριστική σεζόν.

Τουρισμός: από “πυλώνας” έγινε “μεγάλος ασθενής” της ελληνικής οικονομίας

Να ετοιμαζόμαστε λοιπόν για τον πρώτο Ιούνιο χωρίς ξένους τουρίστες και για το πρώτο ¨κουτσουρεμένο” καλοκαίρι με σχεδόν άδειες παραλίες; Αν και ακούγεται παρατραβηγμένο δεν αποτελεί και σενάριο επιστημονικής φαντασίας, καθώς οι πιθανότητες να δούμε σχεδόν άδειες παραλίες, ακόμη και στη “φουλ σεζόν”, είναι εξαιρετικά αυξημένες. Θα είναι μάλιστα η πρώτη χρονιά από το 1949, που θα συμβεί στην Ελλάδα κάτι τέτοιο. Πέρυσι επισκέφθηκαν τη χώρα μας 33 εκατομμύρια τουρίστες, δηλαδή 3 τουρίστες ανά κάτοικο της Ελλάδας. Φέτος θα θεωρηθεί επιτυχία αν έρθουν τελικά οι μισοί. Ο τουρισμός συνεισφέρει περίπου το 20% του ελληνικού ΑΕΠ, εξασφαλίζοντας ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας. Ωστόσο το 2020 ο τουριστικός τομέας θα υποστεί τρομακτική καθίζηση, συμπαρασύροντας προς τα κάτω το σύνολο της ελληνικής οικονομίας, ενώ μία στις τρεις τουριστικές επιχειρήσεις φοβάται πως δε θα επιβιώσει ως το φθινόπωρο.

Η επένδυση αποκλειστικά στην τουριστική μονοκαλλιέργεια, αυτή τη χρονιά τουλάχιστον, αποδεικνύεται μπούμερανγκ. Τα στρατηγικά λάθη που έγιναν κατά τη δεκαετία του 1980, την  επαύριο της εισόδου της χώρας μας στην τότε ΕΟΚ, πληρώθηκαν και θα συνεχίσουν να πληρώνονται ακριβά: αποβιομηχάνιση, αποδόμηση του παραγωγικού ιστού της χώρας, μείωση των εξαγωγών και αύξηση των εισαγωγών, έμφαση στην κατανάλωση και λιγότερο στην παραγωγή και στις καινοτομίες, αποκλειστική στροφή στην οικονομία των υπηρεσιών, όπως ο τουρισμός, παρά τον κίνδυνο, που είχε επισημάνει από τότε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ότι “θα γίνουμε τα γκαρσόνια της Ευρώπης”. Τέσσερις δεκαετίες αργότερα, και με καταλύτη τη νέα οικονομική κρίση λόγω της COVID-19, θα διαπιστώσουμε πως είναι τραγικό λάθος να τα “ποντάρουμε όλα σε ένα μόνο χαρτί”. Ο τουρισμός από πυλώνας και βαριά βιομηχανία, θα αποδειχθεί φέτος ως ο “μεγάλος ασθενής” της ελληνικής οικονομίας.

Γερμανική κυβέρνηση: “μη ταξιδεύετε εξωτερικό”

Το 2020 το ραντεβού της COVID-19 με την τουριστική σεζόν θα αφήσει πίσω της χρεοκοπημένες επιχειρήσεις και εκατομμύρια ανέργους, ειδικά στις ευάλωτες χώρες της νότιας Ευρώπης. Η παρατεταμένη καραντίνα ωθεί τις ευρωπαϊκές χώρες να παροτρύνουν τους πολίτες τους ώστε να περιορίσουν, ακόμη και να εγκαταλείψουν τις φετινές θερινές διακοπές τους.

Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικε Μαάς, της μεγαλύτερης χώρας προέλευσης τουριστών της Ευρώπης, προειδοποίησε τους συμπολίτες του ότι φέτος δεν θα είναι συνετό να έχουν μια κανονική σεζόν διακοπών και καλοκαιρινών ταξιδιών. Με άλλα λόγια να αποφεύγουν τα ταξίδια στο εξωτερικό για τον κίνδυνο μόλυνσης από το νέο κορωνοϊό, διότι σε αυτή την περίπτωση δε θα τους επιτραπεί να επιστρέψουν άμεσα στη Γερμανία. Καλύτερα λοιπόν να μείνουν το καλοκαίρι σπίτια τους και να επιλέξουν προορισμούς εντός Γερμανίας. Από την πλευρά της η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ επέκτεινε τον περιορισμό των ταξιδιών των Γερμανών  προς το εξωτερικό μέχρι τα μέσα Ιουνίου. Η 1η Ιουλίου είναι μια πιθανή ημερομηνία να ξεκινήσουν αυτά τα ταξίδια, αλλά προβλέπονται αισθητά περιορισμένα σε σχέση με πέρυσι.

Νότια Ευρώπη: Αγωνία για επιβίωση

Αποτελεί ειρωνεία της τύχης: οι κάτοικοι των τουριστικών πόλεων της νότιας Ευρώπης,  όπως η Βενετία και η Βαρκελώνη, οι οποίοι μέχρι πέρυσι υπέφεραν από το φαινόμενο του υπερτουρισμού και κρεμούσαν πανό που έγραφαν “Tourists Go Home”, φέτος θα παρακαλούν τους τουρίστες να έρθουν. Το θέαμα είναι αποκαρδιωτικό. Κενά ξενοδοχεία και ακυρωμένες πτήσεις. Οι γόνδολες έδεσαν στην έρημη Βενετία. Το Λούβρο στη Γαλλία είναι χωρίς επισκέπτες. Η Ακρόπολη είναι άδεια, ενώ στην Πλάκα κυκλοφορούν μόνο ντόπιοι.

Περισσότερα από 200 φεστιβάλ κλασικής μουσικής έχουν ακυρωθεί στη Γερμανία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αποτίουν φόρο τιμής στους Μπαχ και Μπετόβεν. Το περίφημο Oktoberfest του Μονάχου ακυρώθηκε. Στην Ιαπωνία, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο αναβλήθηκαν.

Από το Αλγκάρβε στην Πορτογαλία έως τα πανέμορφα ελληνικά νησιά, από τα κομψά καλοκαιρινά θέρετρα της ιταλικής ακτής της Αμάλφι μέχρι τα φασαριόζικα κλαμπ στις Βαλεαρίδες νήσους και ακτές της Ισπανίας, κανείς δεν ξέρει ακόμη αν και πόσοι τουρίστες θα έρθουν φέτος από την υπόλοιπη Ευρώπη. Και όλοι τους αγωνιούν για το πως θα επιβιώσουν αν δεν έρθουν οι τουρίστες.

Καθηλωμένο στα αεροδρόμια το 2/3 του παγκόσμιου αεροπορικού στόλου

Τα κάποτε πολύβουα διεθνή αεροδρόμια με δεκάδες χιλιάδες επιβάτες να πηγαινοέρχονται καθημερινά, μοιάζουν πλέον με φαντάσματα: έρημες αίθουσες αναμονής, άδειοι χώροι στάθμευσης και ως επί το πλείστον κενές οθόνες που δείχνουν αφίξεις και αναχωρήσεις, παρουσιάζουν μια  τρομακτική εικόνα. Περίπου 17.000 επιβατικά αεροπλάνα είναι σήμερα μόνιμα σταθμευμένα σε αεροδρόμια σε όλο τον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας περίπου τα 2/3 του παγκόσμιου αεροπορικού στόλου. Ως αποτέλεσμα οι μεγαλύτερες αεροπορικές εταιρείες, όπως η British Airways, την EasyJet, η American Airlines, η Airbus, τη Boeing, η Ryanair, να έχουν ανακοινώσει ήδη μειώσεις του προσωπικού τους είτε με πρόωρη συνταξιοδότηση, είτε με υποχρεωτικές άδειες άνευ αποδοχών, ακόμη και με απολύσεις.

Η Lufthansa χρησιμοποιεί ήδη υπηρεσίες στις οποίες τα μεσαία καθίσματα των αεροσκαφών της παραμένουν κενά για να επιτρέπουν έναν ορισμένο βαθμό κοινωνικής αποστασιοποίησης. Η EasyJet λέει ότι θα κάνει το ίδιο όταν συνεχίσει να πετά. Ο διευθύνων σύμβουλος της Ryanair, Michael O'Leary, περιέγραψε τη συγκεκριμένη ιδέα ως "ηλίθια". Εάν τα μεσαία καθίσματα παραμείνουν άδεια, οι αερομεταφορείς χαμηλού κόστους, οι οποίοι συνήθως πετούν με περισσότερο από το 90% των καθισμάτων τους γεμάτα επιβάτες, θα πρέπει να πετάξουν με μόνο το 65%, καθιστώντας τις πτήσεις ασύμφορες, εκτός αν ακριβύνουν αντίστοιχα τα αεροπορικά εισιτήρια. Η Ryanair παραπονιέται επίσης ότι θα δεχθεί “αθέμιτο ανταγωνισμό” από τις λεγόμενες ναυαρχίδες των αεροπορικών εταιρειών που “θα λάβουν πάνω από 30 δισεκατομμύρια ευρώ σε παράνομη κρατική ενίσχυση, παραβιάζοντας έτσι τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις και τον ανταγωνισμό στην αγορά" (ως γνωστόν η Lufthansa ανήκει στο γερμανικό Δημόσιο, η Alitalia εθνικοποιήθηκε, ενώ η Quantas απολαμβάνει κρατική υποστήριξη κ.λ.π.).

Η νέα παγκόσμια ύφεση, η ακύρωση μεγάλων εμπορικών εκθέσεων και άλλων δαπανηρών εκδηλώσεων, ακόμη και η νέα τάση των εταιρειών να χρησιμοποιούν εργαλεία του διαδικτύου ως υποκατάστατο των προσωπικών συναντήσεων, θα μπορούσαν να καθυστερήσουν την ανάκαμψη των αεροπορικών ταξιδιών.  Ο ΟΟΣΑ προβλέπει για το 2020 πτώση 40 έως 70% στα διεθνή ταξίδια στα 36 από τα μέλη του.

"Σκοτώστε τον ιό. Όχι τη δουλειά μας"

Παρόμοια μοίρα με τα αεροσκάφη μοιράζονται και τα κρουαζιερόπλοια, που μοιάζουν με στοιχειωμένα. Περίπου 100.000 μέλη των πληρωμάτων των κρουαζιερόπλοιων παρέμειναν κατά τη διάρκεια της πανδημίας σε πλοία τα οποία δεν μπορούσαν να “δέσουν” σε λιμάνια ή να επιστρέψουν στις χώρες τους. Οι περισσότεροι από αυτούς τους εγκλωβισμένους εργαζόμενους προέρχονται από αναπτυσσόμενες χώρες, όπως οι Φιλιππίνες, η Ινδονησία και η Ινδία, και συνήθως κερδίζουν μεταξύ 1.000 και 2.000 δολάρια το μήνα, εργαζόμενοι επτά ημέρες την εβδομάδα.

Το περιοδικό Politico επισημαίνει πως οι περιορισμοί των διεθνών κινήσεων, που επηρεάζουν ιδιαίτερα τον τουρισμό φέτος, γίνονται ένα υπαρξιακό ζήτημα για εκατομμύρια επαγγελματίες κι εργαζόμενους. Υπήρξαν διαδηλώσεις στη Γερμανία, όπως το "Hygiene Protest" μπροστά από το θέατρο Volksbin στο Βερολίνο, τη Στουτγάρδη, το Μαγδεμβούργο και αλλού. Ο ιδιοκτήτης ενός εστιατορίου στο Αμβούργο, ο Jerg Meyer, για παράδειγμα, εξέφρασε μια κραυγή αγωνίας στο Facebook γράφοντας: "Σκοτώστε τον ιό. Όχι τη δουλειά μας".

Δραματική μείωση των τουριστών και των εσόδων

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού αναμένει ότι ο αριθμός των τουριστών στον κόσμο αντί για 1,4 δισεκατομμύρια πέρυσι, θα μειωθούν φέτος στο ένα δισεκατομμύριο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι τα έσοδα από ξενοδοχεία και εστιατόρια, ταξιδιωτικά γραφεία κλπ. θα είναι φέτος χαμηλότερα έως και 70%. Μέχρι 50 εκατομμύρια θέσεις εργασίας μπορούν να χαθούν στον τουριστικό τομέα σε όλο τον κόσμο. Μόνο στην Ε.Ε. αναμένεται να χαθούν επτά εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Στην Ε.Ε. ο τουριστικός τομέας απασχολεί 22,6 εκατομμύρια άτομα (το 11,2% των εργαζομένων) σε σχεδόν τρία εκατομμύρια εταιρείες, αντιπροσωπεύοντας το 9,5% της οικονομίας της Ένωσης. Σε ορισμένες μάλιστα χώρες, όπως η Ελλάδα και η Μάλτα, το μερίδιο της τουριστικής βιομηχανίας ανέρχεται στο 20-25% του ΑΕΠ. Στην Ισπανία αντιστοιχεί στο 14% και στην Ιταλία στο 13%. Στην Ελλάδα το 65% των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων δηλώνει ότι απειλείται με χρεοκοπίες, ενώ το 18% κινδυνεύει πολύ.

Η Ιταλική Ένωση Μικρών Επιχειρήσεων αναμένει περίπου 25 εκατομμύρια λιγότερους ξένους επισκέπτες μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου, κατά τη λεγόμενη “φουλ σεζόν”.  Η Σικελία, ένας από τους κορυφαίους προορισμούς για τον καλοκαιρινό τουρισμό, αναφέρει ήδη ένα 65% ακυρωμένων κρατήσεων. Ο ιταλικός οργανισμός τουρισμό προβλέπει μείωση εσόδων 20 δισεκατομμυρίων Ευρώ σε σύγκριση με το 2019. Από την πλευρά του ο τουριστικός τομέας της Ισπανίας, της χώρας που δέχεται τους περισσότερους θερινούς τουρίστες στην Ευρώπη (η Γαλλία δέχεται τους περισσότερους τουρίστες, αλλά όλη τη διάρκεια του χρόνου), φοβάται μια μείωση των τουριστικών εσόδων κατά 80%, σε σύγκριση με τα 145 δισεκατομμύρια ευρώ που ήταν τα έσοδα του το 2019. Μια τέτοια μείωση θα ήταν επώδυνη για την ισπανική οικονομία, όπου ο τουρισμός προσφέρει το 13% θέσεων εργασίας.

Προτίμηση προς τους “ασφαλείς” γείτονες

Ο Γκάρι Κάπελι, ο υπουργός Τουρισμού της Κροατίας, η οποία κατέχει αυτό το εξάμηνο την προεδρία της Ε.Ε., καλεί τους Βορειοευρωπαίους να ταξιδέψουν νότια και, παρά την πανδημία, να επιδείξουν “ευρωπαϊκή αλληλεγγύη” κατά τη θερινή περίοδο. Η Τσεχία και η Σλοβακία φαίνεται να υποστηρίζουν κάτι τέτοιο, προτείνοντας έναν «ευρωπαϊκό οδικό χάρτη», σύμφωνα με τον οποίο οι κυκλοφοριακοί περιορισμοί θα αμβλυνθούν πρώτα μεταξύ περιοχών όπου έχει καταγραφεί μια σχετικά χαμηλότερη διάδοση του κορωνοϊού, η οποία θα ανοίξει έτσι έναν χερσαίο διάδρομο προς τις ακτές της Αδριατικής.

Η Αυστρία θα ανοίξει ξανά τα ξενοδοχεία της στις 29 Μαΐου, αλλά μόνο για επισκέπτες από γειτονικές χώρες, ειδικά "εάν οι χώρες διαχειρίζονται την κατάσταση καλά, όπως η Γερμανία", όπως δήλωσε η υπουργός Τουρισμού Ελίζαμπεθ Κέσινγκερ. Η Γερμανία, από την άλλη πλευρά, δεν βιάζεται να ανταποκριθεί σε αυτό το αυστριακό κάλεσμα, ίσως επειδή το χιονοδρομικό κέντρο της Αυστρίας Ischgl ήταν το σημείο από το οποίο η επιδημία εξαπλώθηκε γρήγορα προς την υπόλοιπη Ευρώπη. Ο Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς παρότρυνε στους συμπολίτες του να περάσουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές στη χώρα τους (υπόψιν οι περισσότεροι Αυστριακοί που ταξιδεύουν εξωτερικό επιλέγουν την  Ελλάδα). Και στο Βέλγιο ο Υπουργός Τουρισμού πρότεινε διακοπές στο εσωτερικό της χώρας.

Ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε δήλωσε επίσης πως οι Ιταλοί θα πρέπει να κάνουν διακοπές στην Ιταλία. Ο Γάλλος πρωθυπουργός Έντουαρντ Φίλιπ είπε ότι δεν θα ήταν λογικό να φανταστούμε μεγάλα ταξίδια στο εξωτερικό στο άμεσο μέλλον. Μέχρι τότε, όλοι οι μη πολίτες που καταφθάνουν στη Γαλλία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από κράτη μέλη της Ε.Ε., θα πρέπει να δηλώσουν σημαντικό επαγγελματικό ή οικογενειακό λόγο για το ταξίδι τους, ή αλλιώς θα επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Το ταξίδι των Γάλλων πολιτών, παρεμπιπτόντως, θα περιορίζεται σε ακτίνα εκατό χιλιομέτρων από τα σπίτια τους από τις 11 Μαΐου και μετά.

 

Ελλάδα: ο “Big Looser” της φετινής τουριστικής σεζόν;

Αν οι παροτρύνσεις των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων προς τους πολίτες τους για στροφή προς τον “εσωτερικό τουρισμό” έχουν μαζική ανταπόκριση, τότε η Ελλάδα θα είναι ο μεγάλος χαμένος για τη φετινή τουριστική σεζόν. Η χώρα μας εξαρτάται περισσότερο από όλες τις άλλες από τον εισαγόμενο τουρισμό, κυρίως από την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, ενώ οι Έλληνες δεν έχουν αρκετά χρήματα για να ξοδέψουν στον εσωτερικό τουρισμό. Το 2019 επισκέφθηκαν την Ελλάδα 33 εκατομμύρια τουρίστες (τρεις κατά κεφαλήν), οι οποίοι έφεραν 18,2 δισεκατομμυρίων ευρώ άμεσα έσοδα και βοήθησαν σημαντικά στην ανάκαμψη της χώρας μετά από τη μακροχρόνια κρίση. Ωστόσο για φέτος ο Έλληνας υπουργός Τουρισμού προβλέπει τουριστικά έσοδα 8 δισεκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή 10 δισεκατομμύρια λιγότερα ή 5% του ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει πως μόνο η φετινή “χασούρα” στον τουρισμό θα μειώσει το ελληνικό ΑΕΠ κατά 5%.

Η Ελλάδα ελπίζει η έως τώρα επιτυχία στην καταπολέμηση του κορωνοϊού, με το σχετικά μικρό αριθμό των θυμάτων, θα τη βοηθήσει ώστε να "προσελκύσει περισσότερο από μια μικρότερη πίτα".

Το ότι πολλά διεθνή μέσα διαφημίζουν την Ελλάδα ως “ασφαλή προορισμό” για το φετινό καλοκαίρι, καθώς και οι προβλέψεις για ένα από τα θερμότερα καλοκαίρια των τελευταίων πολλών ετών που ίσως οδηγήσει σε διεύρυνση της τουριστικής περιόδου προς το φθινόπωρο, δημιουργούν ελπίδες (ή ψευδαισθήσεις) για άμβλυνση των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας στον ελληνικό τουρισμό. Η φετινή χρονιά θα είναι τραγική, αλλά όχι και εντελώς καταστροφική.

Για τον σκοπό αυτό η Αθήνα εξετάζει επίσης ένα είδος “τουριστικού διαδρόμου” από τη Δυτική Ευρώπη, ενώ εκτιμά πως η μείωση του αριθμού των τουριστών λόγω πιθανών περιορισμών στην εναέρια κυκλοφορία θα αντισταθμιστεί εν μέρει από την άφιξη τουριστών με ιδιωτικά αυτοκίνητα από γειτονικές χώρες (Ρουμανία, Βουλγαρία, Σερβία και Βόρεια Μακεδονία), όπου ζουν περίπου 40 εκατομμύρια άνθρωποι. Αυτό όμως θα ευνοήσει περισσότερο τη βόρεια και την ηπειρωτική Ελλάδα και λιγότερο τη νησιωτική, που εξαρτάται περισσότερο από την αεροπορική κίνηση.

“COVID PASSPORTS” και νέοι κανόνες του παιχνιδιού

Τα σύνορα της Ε.Ε. θα παραμείνουν κλειστά πιθανότατα μέχρι τα τέλη Μαΐου και στη συνέχεια, σύμφωνα με ορισμένες υποθέσεις, το άνοιγμα τους θα μπορούσε να συνοδεύεται από ένα κοινό "διαβατήριο COVID-19", το οποίο θα αποδεικνύει την υγεία του ιδιοκτήτη του πριν από το ταξίδι στο εξωτερικό. Στο Ηνωμένο Βασίλειο η κυβέρνηση σκέφτεται να αναγκάσει όλους τους ταξιδιώτες που έρχονται στη χώρα να περάσουν δύο εβδομάδες σε καραντίνα. Το αεροδρόμιο Schwechat στη Βιέννη ανακοίνωσε ότι με κόστος 190 ευρώ όλοι οι υποψήφιοι ταξιδιώτες θα πρέπει να πραγματοποιούν προηγουμένως τεστ για τον COVID-19 και, αν βγει αρνητικό, τότε μόνο μπορούν να ταξιδέψουν στο εξωτερικό ή να επιστρέψουν.

Οι τουρίστες που θα έχουν αυτό το “πιστοποιητικό” ότι είναι ελεύθεροι από την COVID-19  θα φτάνουν με ειδικά αεροπλάνα και θα κατευθύνονται σε ελεγμένα τουριστικά θέρετρα όπου αποδεδειγμένα δεν υπάρχει κρούσμα κορωνοϊού. Άρα, σύμφωνα με τον Έλληνα Υπουργό Τουρισμού Χάρη Θεοχάρης, θα υπάρχουν νέοι κανόνες παντού:  νέοι κανόνες για ξενοδοχεία, νέοι κανόνες για παραλίες, νέοι κανόνες για πισίνες, νέοι κανόνες για πρωινό σε μπουφέ, νέοι κανόνες για τουριστικά λεωφορεία...

Τα νέα υγειονομικά πρωτόκολλα σε Ελλάδα και Ευρώπη

Για την ώρα τα υγειονομικά πρωτόκολλα για ξενοδοχεία και αεροπορικές πτήσεις από το εξωτερικό που θα τεθούν σε ισχύ από τον Ιούνιο, δεν έχουν ακόμη καθοριστεί εντελώς σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ωστόσο το απόγευμα της Παρασκευής 8 Μαίου ο υπουργός τουρισμού Χάρης Θεοχάρης αποκάλυψε ότι:

 * Για να επιβιβαστεί ένας επιβάτης από το εξωτερικό σε πτήση που έχει προορισμό την Ελλάδα, θα πρέπει το αργότερο, εντός των τελευταίων 72 ωρών, να έχει λάβει πιστοποιητικό υγειονομικού χαρακτήρα ότι δεν είναι φορέας του κοροναϊού. Δίχως αυτό δεν θα γίνεται επιβίβαση.

* Αντίστοιχα και οι Έλληνες τουρίστες, βάσει διακρατικών συμφωνιών, που θα θέλουν να ταξιδέψουν στο εξωτερικό θα πρέπει να έχουν ελεγχθεί 72 ώρες πριν από το ταξίδι τους.

* Στις πτήσεις από, προς και εντός της Ελλάδας δεν θα υπάρχουν κενές θέσεις, δηλαδή η χωρητικότητά τους θα είναι πλήρης προκειμένου  να είναι οικονομικά βιώσιμες οι αερομεταφορές.

* Για πτήσεις ορισμένης διάρκειας (έως τεσσάρων ωρών, είπε ο υπουργός) προκρίνεται να μην σερβίρεται φαγητό στους επιβάτες, αλλά μόνο συσκευασμένα σνακς.

*  Οι τουρίστες θα αναχωρούν από τη χώρα χωρίς κανέναν έλεγχο, προκειμένου να μην έχουμε τον κίνδυνο εγκλωβισμού τους και παραμονής σε καραντίνα στην Ελλάδα, κάτι το οποίο θα αποτελούσε αντικίνητρο για την επιλογή της χώρας μας ως τόπου διακοπών.

* Σε κάθε τουριστική περιοχή της χώρας το υπουργείο Τουρισμού θα μισθώσει ένα τουριστικό κατάλυμα το οποίο θα λειτουργεί ως «ξενοδοχείο καραντίνας», στο οποίο θα μεταφέρονται τουρίστες που διαπιστώνεται ότι είναι φορείς του κοροναϊού.

* Κάθε ξενοδοχείο και τουριστικό κατάλυμα θα υποχρεωθεί να συμβληθεί με γιατρό, ο οποίος είτε διά ζώσης είτε με τηλεϊατρική θα διαπιστώνει εάν ένας τουρίστας πρέπει να υποβληθεί σε τεστ για κοροναϊό. Τα τεστ για κοροναϊό θα έχουν αποτέλεσμα το αργότερο εντός 6 ωρών, προκειμένου όποιος διαπιστώνεται θετικός να μεταφέρεται σε «ξενοδοχεία καραντίνας».

* Θα γίνει ειδική εκπαίδευση του προσωπικού κάθε ξενοδοχείου σε ειδικούς κανόνες υγιεινής.  Δεν θα υπάρχουν μπουφέδες στα ξενοδοχεία, αλλά μόνο σερβίρισμα, πλην ίσως των πολύ μικρών ξενοδοχείων.

* Οι ξαπλώστρες θα είναι αραιωμένες και θα έχουν κάλυμμα μιας χρήσης για κάθε λουόμενο.

Το μόνο που δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη είναι εάν οι μάσκες θα πρέπει να φορεθούν κι από τους λουόμενους στις παραλίες...

Ευρωπαϊκό «Σχέδιο Μάρσαλ» για το τουρισμό και ο φόβος του δεύτερου κύματος

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά την έγκριση ενός «Σχεδίου Μάρσαλ» για τη διάσωση της τουριστικής βιομηχανίας, χρησιμοποιώντας χρήματα από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. και το Ταμείο Ανάκαμψης. Τους θερινούς μήνες που πλησιάζουν χώρες της Ε.Ε., όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Ιταλία και η Μάλτα, ελπίζουν για πιο βραχυπρόθεσμα μέτρα, ώστε να μπορούν να αντισταθμίσουν ορισμένες από τις απώλειές τους.

Το κύριο πρόβλημα έγκειται στο ότι κανείς δεν μπορεί ακόμη να προβλέψει την πραγματική έκβαση της κρίσης, η οποία εξαρτάται από τη διάρκεια και το πιθανό δεύτερο κύμα της πανδημίας. Πιθανότατα βρισκόμαστε στο τέλος της αρχής και όχι στην αρχή του τέλους.  Το χειρότερο θα ήταν εάν η τρέχουσα κατάσταση συνεχιζόταν, ή αν τα περιοριστικά μέτρα αρθούν εν μέρει και στη συνέχεια επανεισαχθούν λόγω ενός άλλου κύματος κοροναϊού. Αυτό θα δημιουργήσει χάος και παράλυση και θα ήταν η ταφόπλακα για την τουριστική βιομηχανία της Ευρώπης και ειδικά της Ελλάδας. Σε κάθε περίπτωση φέτος το ελληνικό τουριστικό μπαλόνι θα χάσει αρκετά από το "ήλιο" του...