Στέλιος Κούλογλου
Eπιχειρηματολογώντας υπέρ της αστυνομικής παρουσίας στα Πανεπιστήμια, ο υφυπουργός Παιδείας επικαλέστηκε ένα λαμπρό προηγούμενο: την παρουσία αστυνομικού τμήματος στις Πανεπιστημιουπόλεις το 1969. Aπό όσους ρώτησα και έχοντας ερευνήσει εξονυχιστικά τη μαύρη χουντική περίοδο, κανείς δεν το θυμάται. Αλλά για να το λέει ο κ. Συρίγος κάτι θα ξέρει.
Με την ευκαιρία σκέφτηκα να παρουσιάσω και την
επιτυχημένη δράση ενός άλλου αστυνομικού σώματος την εποχή της χούντας, από το
οποίο η σημερινή κυβέρνηση και ο αρμόδιος υπουργός Κ.Χρυσοχοϊδης θα μπορούσαν
να εμπνευστούν: το σπουδαστικό της Ασφάλειας. Ιδού λοιπόν ορισμένες μαρτυρίες
από τη διαβόητη υπηρεσία, που υπήρχε επί δεξιάς και πριν τη δικτατορία.
«Στις αρχές της δεκαετίας του 60, υπήρχε το σπουδαστικό
της ασφάλειας. Που κατόπτευε και παρακολουθούσε συνεχώς τους φοιτητές, υπήρχαν
τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων. Χωρίς αυτά δεν μπορούσε ένας πολίτης
της χώρας να σπουδάσει και να μπει στο Πανεπιστήμιο».
Μιχάλης Περιστεράκης, ηγετικό στέλεχος του κινήματος για
την Ειρήνη πριν τη δικτατορία
«Υπήρχε
απροκάλυπτη αστυνόμευση των Πανεπιστημιακών χώρων. Υπήρχε ειδικό τμήμα στην
Ασφάλεια το αποκαλούμενο «Σπουδαστικό», στελεχωμένο με πολλούς αξιωματικούς και
αστυφύλακες, οι οποίοι ο καθένας τους είχε χρεωθεί και από μια Πανεπιστημιακή
Σχολή. Έμπαιναν μέσα τους Πανεπιστημιακούς χώρους. Παρακολουθούσαν τα μαθήματα.
Κάθονταν στα αμφιθέατρα μαζί μας. Φακέλωναν συστηματικά. Παρακολουθούσαν ακόμα
και τις σχέσεις σε καθαρά προσωπικό επίπεδο...
Αργότερα, όσοι κατορθώσαμε να έχουμε πρόσβαση στο φάκελό
μας, επιβεβαιώσαμε ότι μας είχανε κατά πόδας. Έγραφαν: ¨στις 12 Οκτωβρίου του
΄62 εθεάθη στην ταβέρνα Ο Νώντας, στην οδό Χαριλάου Τρικούπη, να συντρώγει με
τους τάδε και τους τάδε γνωστών αντεθνικών φρονημάτων και εν συνεχεία
τραγουδούσαν το τραγούδι του Θεοδωράκη, ¨Στην Δραπετσώνα δεν έχουμε ζωή¨».
Γιάννης Τζανετάκος, ηγετικός στέλεχος του προδικτατορικού
φοιτητικού κινήματος
Με το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου, το σπουδαστικό
επεκτείνει τις δραστηριότητές του και στους βασανισμούς.
Ήταν ο Καραπαναγιώτης που ήταν ο επικεφαλής του
σπουδαστικού τμήματος της Ασφάλειας, ο Μάλιος και ο Μπάμπαλης.. Όταν με
συνέλαβαν με πήγαν στη οδό Μπουμπουλίνας, στον Καραπαναγιώτη και το πρώτο που
του είπα ότι θέλω το Δικηγόρο μου.
Δικηγόρο; ήταν το έναυσμα για να
αρχίσει το ξύλο,η φάλαγγα και όλα τα βασανιστήρια».
Νίκος Κιάος, στέλεχος του «Ρήγα Φεραίου»
Η παρακάτω διήγηση είναι απίστευτη, αλλά αληθινή. Στο
Πολυτεχνείο της Αθήνας, οι φοιτητές καλούνται να σχεδιάσουν τον σιδηροδρομικό
σταθμό μιας μικρής επαρχιακής πόλης.
«Οι περισσότεροι συμφοιτητές μου, είχαν σχεδιάσει
αίθουσες αναμονής για πρώτη και τη δεύτερη θέση. Εγώ είχα μία ενιαία. Με ρωτάει ο καθηγητής, λέω ότι επειδή είναι μικρή η επαρχιακή πόλη
δε χρειάζεται τόση πολυτέλεια γιατί θα έχει και υπερβολικό κόστος και δε θα τη
χρησιμοποιεί κανείς. Έχεις μου λέει μάλλον δίκιο, είναι σωστή η σκέψη, δεν το
είχα σκεφτεί.
..την άλλη μέρα που εμφανίστηκα στο Πολυτεχνείο με
βούτηξαν κυριολεκτικά, με επικεφαλής τον αρχιασφαλίτη του σπουδαστικού του πολυτεχνείου, ήταν ο περίφημος Ανδρέας
Βασιλακόπουλος, με πήγαν κατευθείαν στην Μπουμπουλίνας, όπου με παρέλαβαν
αμέσως Κραβαρίτης και οι διάφοροι οι οποίοι πραγματικά μου δώσανε το ξύλο της
ζωής μου, ..ήταν πάρα πολύ θυμωμένοι για το θράσος μου, όπως λέγανε, να θέλω να
εγκαταστήσω Σοβιέτ στην Ελλάδα καταργώντας την πρώτη και τη δεύτερη θέση στους
σιδηροδρομικούς σταθμούς».
Φώτης Προβατάς ηγετικό στέλεχος της παράνομης οργάνωσης
«Ρήγας Φεραίος»
Η ασφάλεια ήταν μέσα στα γραφεία των καθηγητών,
παντού.Θυμάμαι ήμουν σε κάποιο εργαστήριο στην αρχή. Δίπλα μου ήταν ένας με
άσπρη μπλούζα, δεν είχα προσέξει, και του λέω
συνάδελφε ρίξε μια ματιά. ¨Τι συνάδελφε ρε μου λέει» και ήταν ο
Μαρκονίκος της ασφάλειας και φορούσε την μπλούζα.
.. Άλλη μια φορά μπήκαμε στο ασανσέρ του χημείου μαζί με
τον(συμφοιτητή) Γαβριήλ. Και ήρθε και ένας κύριος μέσα. Εγώ δεν ήξερα ότι ήταν
ο Κανούσης. Της ασφαλείας. Ο Γαβριήλ τον ήξερε. Αλλά για να μου δώσει να
καταλάβω ποιος είναι κάνοντας δήθεν χιούμορ λέει: «Καλά το όπλο ποιος το έχει
τώρα;» τρελό. Και γυρίζει ο Κανούσης και του λέει. Το έχω εγώ».
Διονύσης Μαυρογένης, ηγετικό στέλεχος του φοιτητικού
κινήματος
«Εφτιαχναν τους φακέλους των φοιτητών, κάποιους από
αυτούς που θεωρούσαν ότι είναι πιο δραστήριοι τους καλούσαν και τους έκαναν
παρατηρήσεις ή τους απειλούσαν, σε κάποιους ρίχνανε και καμιά φάπα. Αυτή ήταν η
πρώτη περίοδος των αψιμαχιών με την Ασφάλεια».
Χρήστος Λάζος, μέλος Συντονιστικής Πολυτεχνείου
Για να είμαστε ειλικρινείς, οι ασφαλίτες είχαν και
καλλιτεχνικές ανησυχίες, έφεση που θα πρέπει να αξιοποιήσει και η κυρία
Κεραμέως στα σχέδια της για τα σημερινά Πανεπιστήμια. Η διήγηση του ηθοποιού
που ακολουθεί, είναι από μια παράσταση στο Ελεύθερο Θέατρο.
«Τίγκα, φάτσες γνωστές που τις βλέπαμε. Μας κυνηγούσαν
στις διαδηλώσεις. Ήταν γνωστές μούρες. Και ανεβαίνω στον εξώστη, ο ένας αποδώ,
ο άλλος από εκεί μου δίνουν μια σπρωξιά..
.
¨Σας παρακαλώ πιο αριστερά¨. Πήγαινε από εδώ! Μου λέει
ένας, γυρνάω και ποιος ήταν; Ο Καραπαναγιώτης. Του σπουδαστικού της ασφάλειας.
Αυτή η κτηνάρα, από τους πιο κυνικούς ασφαλίτες».
Γιώργος Κοτανίδης, ηθοποιός και αντιστασιακός
Σήμερα κλείνει ένας χρόνος από την ημέρα που τον χάσαμε,
άδικα. Από λάθος.
Το σημερινό άρθρο είναι αφιερωμένο στη μνήμη του, όπως
και το βίντεο που ακολουθεί: ο χουντικός υφυπουργός τύπου ανακοινώνει τον
Μάρτιο του 1974 τη σύλληψη 36 μελών της οργάνωσης, την οποία κατηγορεί ότι
οργάνωσε την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Ανάμεσα στους συλληφθέντες ήταν και ο
Γιώργος Κοτανίδης.
Οι μαρτυρίες για την περίοδο της χούντας είναι από το
βιβλίο μου «Μαρτυρίες για την δικτατορία και την αντίσταση»(Εκδόσεις Εστία).