Σόφι και Χανς Σολ, Κρίστοφ Πρόμπστ, Άλεξ Σμόρελ, Βίλι
Γκραφ, Ίνγκε Σολ, Τράουτε Λάφρεντζ, Καταρίνα Σουέντεκοπφ, Λίζελοτ Μπερντλ, Φαλκ
Χάρνακ και Κουρτ Χούμπερ.
Άνθρωποι που θέλησαν να αντισταθούν στο ναζιστικό
καθεστώς. Άνθρωποι που προσπάθησαν να αφυπνίσουν τη Γερμανία. Άνθρωποι που
συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν γι’ αυτό. Οι άνθρωποι του «Λευκού Ρόδου».
Οι επισκέπτες στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου βλέπουν μία
εικόνα που αρχικά φαντάζει παράδοξη. Αυτό που φαίνεται από μακριά σαν χαρτιά
σκορπισμένα στο προαύλιο είναι στην πραγματικότητα κεραμικά πλακίδια. Πλακίδια
που γράφουν τα ίδια συνθήματα που έγραφαν τα μέλη του «Λευκού Ρόδου» στις
προκηρύξεις τους...
...«Ποιος από εμάς μπορεί να φανταστεί την ντροπή που θα
πέσει επάνω μας και επάνω στα παιδιά μας όταν θα βγουν στο φως τα τρομερά
εγκλήματα που ξεπερνούν την ανθρώπινη φαντασία;»
Πρόκειται για ένα φόρο τιμής στους φοιτητές που
εκτελέστηκαν για τη συμμετοχή στην οργάνωση «Λευκό Ρόδο», μια βραχύβια
διαμαρτυρία των φοιτητών κατά του Χίτλερ και του Τρίτου Ράιχ το 1942.
Μέσα στο πανεπιστήμιο, οι ανάγλυφες προκηρύξεις αποτελούν
ένα μικρό μνημείο καθημερινά διακοσμημένο με φρέσκα λουλούδια. Ένα μικρό
μουσείο στο πανεπιστήμιο αφηγείται την ιστορία τους.
Η αντιστασιακή ομάδα «Λευκό Ρόδο» δημιουργήθηκε στο
Μόναχο από φοιτητές του Πανεπιστημίου. Αφορμή για τη δημιουργία του, το κήρυγμα
του Αρχιεπισκόπου του Μίνστερ που καταδίκασε το 1941 την πολιτική ευθανασίας
του Ναζιστικού καθεστώτος. Αφού έλαβαν την άδεια τα μέλη του «Λευκού Ρόδου»
αποφάσισαν να τυπώσουν και να διαδώσουν το μήνυμά του στην πόλη. Αυτή ήταν η
πρώτη πράξη αντίστασης της οργάνωσης.
Τα μέλη της ομάδας, τουλάχιστον εκατό φοιτητές – εκτός
του ηγετικού πυρήνα - και ο καθηγητής φιλοσοφίας και μέντοράς τους Κουρτ
Χούμπερ, επέλεξαν τον δρόμο της αντίστασης μέσω της αφύπνισης των συμπατριωτών
τους.
Φυλλάδια, προκηρύξεις και συνθήματα ήταν τα δικά τους
όπλα. Με αυτά προσπαθούσαν να αφυπνίσουν το γερμανικό λαό προκειμένου να
ορθώσει το ανάστημά του απέναντι στην εξουσία του Χίλτερ.
Αν αυτό ακούγεται λίγο, πρέπει να επισημανθεί πως το
Πανεπιστήμιο του Μονάχου αποτελούσε φρούριο των Ναζί του Χίλτερ, με τη
ναζιστική νεολαία να είναι αρκετά ισχυρή στους κόλπους των φοιτητών.
Σύμφωνα με όσα περιγράφει ο James Parsons, οι φοιτητές του
Πανεπιστημίου προέβαιναν μαζικά στην καύση βιβλίων που οι Ναζί θεωρούσαν
ακατάλληλα, ενώ η πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη είχε «στολιστεί» με ένα σύνθημα που
απαγόρευε την είσοδο των Εβραίων...
«Μετά την κατάκτηση της Πολωνίας, 300.000 Εβραίοι
δολοφονήθηκαν σ’ αυτή τη χώρα με τον πιο κτηνώδη τρόπο. Οι Γερμανοί κοιμούνται
τον ηλίθιο ύπνο τους και ενθαρρύνουν τους φασίστες εγκληματίες» ήταν η απάντηση
των μελών του «Λευκού Ρόδου».
Ως φοιτητές ιατρικής, τα μέλη της ομάδας που είχαν σταλεί
στο μέτωπο, αντιμετώπισαν τη φρίκη. Με τα περιορισμένα μέσα που είχαν στη
διάθεσή τους, αποφάσισαν να αναλάβουν δράση. Οι προκηρύξεις τυπώνονταν διπλές
και με μεγάλη μυστικότητα. Προκειμένου να διατηρηθεί απόρρητο το χαρτί και το
μελάνι αγοράζονταν σε μικρές ποσότητες και από πολλά καταστήματα.
Οι προκηρύξεις δεν τυπωνόντουσαν μόνο στο Μόναχο. Τα μέλη
ταξίδευαν και σε άλλες πόλεις προκειμένου να τις τυπώσουν, ώστε η κίνηση αν
φαίνεται πιο διαδεδομένη και η μυστικότητα της ομάδας πιο προστατευμένη.
Τουλάχιστον μέχρι τις 18 Φεβρουαρίου του 1943.
Στις 18 Φεβρουαρίου 1943, η Σόφι Σολ και ο αδερφός της
Χανς Σολ, αποπειράθηκαν να μοιράσουν τη νέα προκήρυξη της οργάνωσης στο
Πανεπιστήμιο τους. Ο φύλακας Γιάκομπ Σμιντ, μέλος του Ναζιστικού Κόμματος, ήταν
εκείνος που ανακάλυψε ποιοι βρίσκονταν πίσω από την «παράνομη» δραστηριότητα.
Ειδοποίησε τη Γκεστάπο.
Τα δύο αδέρφια και ο Κρίστοφ Πρόμπστ οδηγήθηκαν στο Λαϊκό
Δικαστήριο για μία δίκη που χαρακτηρίστηκε παρωδία, καθώς κράτησε μόλις λίγα
λεπτά. Οι τρεις νέοι κατηγορήθηκαν για ανταρσία και καταδικάστηκαν σε θάνατο
διά απαγχονισμού. Εκτελέστηκαν άμεσα στις 22 Φεβρουαρίου του 1943.
Λίγες μέρες μετά συνελήφθησαν τα υπόλοιπα μέλη της
οικογένειας Σολ και 80 περίπου μέλη της οργάνωσης. Από αυτούς ο Άλεξ Σμόρελ και
ο καθηγητής Χούμπερ εκτελέστηκαν διά απαγχονισμού στις 13 Ιουλίου του 1943 και
ο Βίλι Γκραφ στις 12 Οκτωβρίου του ίδιου έτους. Οι υπόλοιποι φυλακίστηκαν.
Η σύντομη δράση των μελών του «Λευκού Ρόδου» και η
τραγική κατάληξή τους ίσως φάνηκε μάταια σε κάποιους. Η αντίσταση όμως δεν
είναι πράξη μάταια... η τελευταία προκήρυξη της ομάδας – «Ένα γερμανικό
φυλλάδιο - Το μανιφέστο των φοιτητών του Μονάχου» κυκλοφόρησε μετά την εκτέλεση
του ηγετικού της πυρήνα, από τα μέλη που δεν φυλακίστηκαν.
Λέγεται πως αργότερα, οι Σύμμαχοι τύπωσαν την προκήρυξη
σε χιλιάδες αντίτυπα με τα οποία «βομβάρδισαν» από αέρος τις πόλεις της
ναζιστικής Γερμανίας.