Οι επιλογές του Κιέβου σε ό,τι αφορά στον πόλεμο στην Ουκρανία προκύπτουν εξαιρετικά περιορισμένες, με τον χρόνο να κυλά πλέον προς όφελος της Ρωσίας, η οποία εκμεταλλεύεται, με κοινώς ομολογουμένη επιτυχία, τόσο στο πεδίο της μάχης, όσο και σε διπλωματικό επίπεδο, την φανερή, πλέον, απροθυμία της Δύσης να στηρίξει ανεπιφύλακτα τις ουκρανικές απαιτήσεις.
Χαρακτηριστικό του παραπάνω κλίματος που έχει διαμορφωθεί από τις Βρυξέλλες μέχρι την Ουάσιγκτον είναι η ανάλυση των βρετανικών The Times, σχετικά με το περίφημο «σχέδιο νίκης» του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, από την οποία προκύπτει, αντιθέτως, ότι «μια ουκρανική νίκη φαίνεται όλο και πιο απίθανη».
Ο Ουκρανός πρόεδρος κάλεσε τη Δύση να αυξήσει την υποστήριξή της στον πόλεμο κατά της Ρωσίας, επικαλούμενος την πολιτική της «ειρήνης μέσω της βίας» γράφει η εφημερίδα, επικεντρώνοντας στα σχέδια του Ζελένσκι για ένα «μη πυρηνικό» πακέτο στρατηγικής αποτροπής με στόχο την πρόληψη και τον περιορισμό της ρωσικής επιθετικότητας.
Αν και οι λεπτομέρειες του «ολοκληρωμένου» σχεδίου είναι μυστικές, έχουν συζητηθεί με τους ηγέτες των Ηνωμένων Πολιτειών, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Γερμανίας.
Ο Ζελένσκι επιθυμεί το πακέτο να είναι επαρκές για την προστασία της χώρας του από οποιαδήποτε στρατιωτική απειλή.
«Η Ουκρανία προτείνει να αναπτύξει στο έδαφός της ένα ολοκληρωμένο πακέτο μη πυρηνικής στρατηγικής αποτροπής που θα είναι επαρκές για να προστατεύσει την Ουκρανία από οποιαδήποτε στρατιωτική απειλή από τη Ρωσία και θα περιορίσει τις επιλογές της Ρωσίας στις ακόλουθες προοπτικές: είτε να συμμετάσχει σε μια ειλικρινή διπλωματική διαδικασία για ένα δίκαιο τέλος του πολέμου είτε να εγγυηθεί ότι θα χάσει την ευκαιρία να συνεχίσει έναν επιθετικό πόλεμο ως αποτέλεσμα της χρήσης από την Ουκρανία του παρεχόμενου πακέτου αποτροπής σύμφωνα με ορισμένους στρατιωτικούς στόχους», δήλωσε στην «Βερχόβνα Ράντα», το ουκρανικό κοινοβούλιο, την Τετάρτη, καθώς παρουσίασε το πολυαναμενόμενο «σχέδιο νίκης» του.
«Δηλαδή, το πακέτο ανάσχεσης είναι κάτι το οποίο οδηγεί τη Ρωσία είτε στη διπλωματία είτε στην απώλεια της πολεμικής της μηχανής. Ειρήνη μέσω της βίας».
Αναλυτές και στρατιωτικές πηγές πιστεύουν ότι το πακέτο θα μπορούσε να περιλαμβάνει μια ποικιλία μέτρων και όπλων, όπως η ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων, η ενίσχυση των υποδομών του ΝΑΤΟ και η αύξηση των ετοιμοπόλεμων ουκρανικών δυνάμεων.
Η Solomiia Bobrovska, μέλος της επιτροπής άμυνας της Ουκρανίας και αναπληρώτρια επικεφαλής της αντιπροσωπείας της χώρας στο ΝΑΤΟ, δήλωσε:
«Υποθέτω ότι ο κ. Ζελένσκι εννοεί όπλα ακριβείας μεγάλου βεληνεκούς, όπως μη πυρηνικούς βαλλιστικούς πυραύλους και πυραύλους κρουζ και μαχητικά αεροσκάφη με κατευθυνόμενα πυρομαχικά που ρίχνονται από αέρος».
Ποιες είναι οι πραγματικές επιλογές του Ζελένσκι;
►Θέλει να αναπτύξει μια ικανότητα χρήσης βαλλιστικών πυραύλων. Μπορεί;
Μια ουκρανική στρατιωτική πηγή δήλωσε ότι ο Ζελένσκι αναφερόταν στην ανάπτυξη δυνατοτήτων μακράς εμβέλειας, όπως βαλλιστικοί πύραυλοι και μη επανδρωμένα αεροσκάφη που μπορούν να φτάσουν σε στόχους πολύ πιο μακριά.
Αυτές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν περισσότερες δωρεές όπλων από τους συμμάχους της Ουκρανίας, όπως οι πύραυλοι Storm Shadow της Βρετανίας, με βεληνεκές άνω των 155 μιλίων, και τα τακτικά πυραυλικά συστήματα του αμερικανικού στρατού, τα οποία έχουν βεληνεκές έως και 190 μίλια.
Οι Γερμανοί διαθέτουν εκατοντάδες πυραύλους Taurus μεγάλου βεληνεκούς, αλλά μέχρι στιγμής έχουν αρνηθεί να τους δώσουν στην Ουκρανία.
Η πηγή ανέφερε ότι η Ουκρανία ήθελε επίσης υποστήριξη για την παραγωγή όπλων μεγαλύτερου βεληνεκούς στο έδαφός της, ώστε τα όπλα αυτά να μην υπόκεινται σε περιορισμούς που θα επιβάλλει η Δύση.
Η Ουκρανία θέλει να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει τα όπλα μεγάλου βεληνεκούς της Δύσης μέσα στη Ρωσία, ώστε να μπορούν να πλήξουν τις προμήθειες εφοδιασμού και τις αποθήκες πυρομαχικών.
Ωστόσο, ο πρόεδρος Μπάιντεν είναι απίθανο να δώσει στην Ουκρανία το πράσινο φως να χρησιμοποιήσει τα όπλα εντός της Ρωσίας πριν από τις αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου, υπό το φόβο της κλιμάκωσης.
►Θέλει επιστροφή των στρατευμάτων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία. Μπορεί;
Ο Τζάστιν Κραμπ, στρατιωτικός αναλυτής, πρώην αξιωματικός του βρετανικού στρατού και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων πληροφοριών Sibylline, δήλωσε ότι το πακέτο μη πυρηνικής αποτροπής θα περιλάμβανε τη βάση δυτικών δυνάμεων εντός της Ουκρανίας για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η τοποθέτηση συμμαχικών δυνάμεων εκεί θα λειτουργούσε αποτρεπτικά, επειδή η Ρωσία θα προσπαθούσε να αποφύγει να σκοτώσει τα στρατεύματα του ΝΑΤΟ.
«Θα ήταν το νέο σχέδιο της “Δυτικής Γερμανίας” από τον Ψυχρό Πόλεμο, όπου οι Ουκρανοί θα έλεγαν “δώστε μας στρατεύματα”. “Μπορείτε να επενδύσετε στην ενέργεια και τα ορυκτά μας και αν βάλετε στρατεύματα εδώ, αυτό σημαίνει ότι αν μας επιτεθούν στο μέλλον οι Ρώσοι θα στοχεύουν τις βρετανικές δυνάμεις”», είπε.
Επισήμανε ότι πριν από την εισβολή της Ρωσίας, τα εκπαιδευτικά στρατεύματα του ΝΑΤΟ είχαν αποχωρήσει από την Ουκρανία από φόβο ότι θα δεχόντουσαν επίθεση.
Οι Times ανέφεραν την περασμένη εβδομάδα ότι οι επικεφαλής του βρετανικού στρατού εξέταζαν το ενδεχόμενο να στείλουν βρετανικές δυνάμεις πίσω στη δυτική Ουκρανία για να εκπαιδεύσουν στρατεύματα, μετά από αίτημα του ουκρανικού στρατού.
Οι Ουκρανοί πιστεύουν ότι η ύπαρξη νατοϊκής υποδομής στη χώρα θα αποτελούσε «ισχυρό αποτρεπτικό παράγοντα».
Ωστόσο, κανένα τέτοιο σχέδιο δεν έχει συμφωνηθεί μέχρι στιγμής, επειδή το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλα δυτικά κράτη ανησυχούν για τον κίνδυνο που ελλοχεύει για τα στρατεύματά τους στην Ουκρανία.
Το ΝΑΤΟ θα είναι επίσης απρόθυμο να αναπτύξει στρατεύματα σε μια συνεχιζόμενη σύγκρουση. Εάν εξοντωθούν από τις ρωσικές δυνάμεις, χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσαν να παρασυρθούν γρήγορα σε πολεμική κλιμάκωση, ωθώντας πιο κοντά την κατάσταση σε έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο.
►Θέλει «ανάπτυξη των ουκρανικών δυνατοτήτων». Μπορεί;
Άλλοι πιστεύουν ότι ο Ζελένσκι θα επικεντρωθεί στην ανάπτυξη του ουκρανικού στρατού, ώστε να αποτελεί μια τρομερή πολεμική δύναμη που θα αποτρέψει τη Ρωσία από μια μελλοντική εισβολή.
Ο Ben Barry, ανώτερος συνεργάτης για τον χερσαίο πόλεμο στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών, δήλωσε:
«Νομίζω ότι αυτό σημαίνει ότι, μετά το τέλος του πολέμου, πρέπει να υπάρχουν αρκετές ουκρανικές δυνάμεις στην Ουκρανία για να αποτρέψουν οποιαδήποτε ρωσική επίθεση».
Ο Barry είπε ότι αυτό θα ισχύει όχι μόνο για τις χερσαίες δυνάμεις αλλά και για τα ναυτικά στοιχεία και την αεροπορία. Αυτές θα ήταν δυνάμεις που θα είχαν σκληρύνει στη μάχη και θα είχαν ήδη αποκρούσει τα ρωσικά στρατεύματα.
Ωστόσο, ο ουκρανικός στρατός έχει ήδη καταπονηθεί μαζικά και το νέο μέτωπο στο Κουρσκ έχει επιδεινώσει το πρόβλημα.
Ως αποτέλεσμα, η Ουκρανία θα μπορούσε να αποφασίσει να μειώσει την ελάχιστη ηλικία στράτευσης στα 18 έτη, αλλά θα ήταν επίσης πιθανό να ζητήσει περισσότερα δυτικά όπλα, όπως σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη.
Η «μοναξιά» του Κιέβου
Ο Ουκρανός πρόεδρος, σύμφωνα με την εφημερίδα, επιδιώκει να παρουσιάσει τον πόλεμο ως μια ευρύτερη σύγκρουση Ανατολής -Δύσης – με την επιλογή της Κάμαλα Χάρις ή του Ντόναλντ Τραμπ να αποτελεί κλειδί για τον καθορισμό της έκβασης.
Ωστόσο, το ΝΑΤΟ έχει περιοριστεί μέχρι στιγμής να υπόσχεται ότι το Κίεβο θα γίνει μέλος κάποια στιγμή στο μέλλον, χωρίς να προσδιορίζει ακριβές χρονοδιάγραμμα. Ο Λευκός Οίκος παραμένει επιφυλακτικός ως προς το να δώσει το πράσινο φως για πλήγματα βαθιά μέσα στη Ρωσία λόγω φόβων για πυρηνική κλιμάκωση.
Ο δε Ντόναλντ Τραμπ, ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών, έχει δηλώσει ότι αν εκλεγεί θα τερματίσει την αμερικανική εμπλοκή στον πόλεμο. Μιλώντας δίπλα στον Ζελένσκι στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο, ο Τραμπ υπερηφανεύτηκε για την «πολύ καλή σχέση» του με τον Πούτιν.
Ουσιαστικά, μόνο η Κάμαλα Χάρις, η Δημοκρατική αντίπαλος του Τραμπ, έχει δεσμευτεί να διατηρήσει την υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Κίεβο.
Ο Serhiy Leshchenko, σύμβουλος του επικεφαλής του επιτελείου του Ζελένσκι, δήλωσε την Τρίτη ότι τόσο οι Δημοκρατικοί όσο και οι Ρεπουμπλικάνοι πολιτικοί πίεζαν την Ουκρανία να μειώσει το κατώτατο όριο ηλικίας επιστράτευσης, από τα 25 στα 18 έτη.
Είπε ότι είχαν επισημάνει ως παράδειγμα την επιστράτευση των ΗΠΑ για τον πόλεμο του Βιετνάμ, αλλά ο Ζελένσκι είχε αρνηθεί να συμφωνήσει με την ιδέα.
«Ο Ζελένσκι δεν ενέδωσε και συνεχίζει να πείθει πολιτικούς και από τα δύο κόμματα να παρέχουν όπλα χωρίς αλλαγή στην ηλικία στράτευσης», έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ορισμένοι στην Ουκρανία έχουν υποστηρίξει ότι το σχέδιο του Ζελένσκι αποσκοπεί περισσότερο στην προετοιμασία των Ουκρανών για επώδυνες παραχωρήσεις.
Ο Γιούρι Λουτσένκο, πρώην επικεφαλής εισαγγελέας της Ουκρανίας, δήλωσε τον Σεπτέμβριο ότι ο Ζελένσκι ήθελε να λάβει επίσημη απόρριψη του σχεδίου του από τη Δύση πριν ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία.
Ο Λουτσένκο είχε δεσμούς με την κυβέρνηση Τραμπ υπό τον Πέτρο Ποροσένκο, τον προκάτοχο του Ζελένσκι.
Ωστόσο, ο Volodymyr Fesenko, Ουκρανός πολιτικός αναλυτής, δήλωσε ότι οι ισχυρισμοί δεν έχουν καμία βάση.
Ο Ζελένσκι, είπε, ήταν ένας «ρομαντικός» που δεν είχε εγκαταλείψει την ελπίδα της νίκης επί της Ρωσίας.
Ο Ζελένσκι έχει αποκλείσει δημοσίως την παράδοση οποιασδήποτε γης στον Πούτιν.
Πάντως, η εφημερίδα εκτιμά ότι «μια ουκρανική νίκη φαίνεται όλο και πιο απίθανη».
«Παρόλο που οι δυνάμεις της (σσ: της Ουκρανίας) εξακολουθούν να κρατούν τμήματα της ρωσικής περιοχής του Κουρσκ, ο ρωσικός στρατός έχει κερδίσει περισσότερα εδάφη στην περιοχή του Ντονμπάς από οποιαδήποτε άλλη στιγμή από την έναρξη της εισβολής του το 2022.
»Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, το 57% των Ουκρανών θα ήταν πρόθυμο να εγκαταλείψει τις περιοχές του Ντονμπάς που έχουν ήδη καταληφθεί από τη Ρωσία με αντάλλαγμα την ένταξη στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση και την επιστροφή των περιοχών Χερσώνα και Ζαπορίζια.
»Ωστόσο, δεν είναι βέβαιο αν ο Πούτιν θα συμφωνούσε σε μια τέτοια συμφωνία. Πηγές προσκείμενες στο Κρεμλίνο δήλωσαν σε ανεξάρτητο ρωσικό μέσο ενημέρωσης τον Σεπτέμβριο ότι είχε αποφασίσει να “καταστρέψει την ουκρανική κρατική υπόσταση”.
«Οι δυνάμεις της Ουκρανίας εξαντλούνται», δήλωσε η πηγή. «Το Κρεμλίνο μπορεί να συνεχίσει να διεξάγει πόλεμο όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή, για δεκαετίες».