Η νέα ανίχνευση ενός ύποπτου αερίου σε έναν μακρινό πλανήτη φέρνει την ανθρωπότητα πιο κοντά από ποτέ στην απάντηση του μεγαλύτερου ερωτήματος: είμαστε μόνοι στο Σύμπαν;
Από τη στιγμή που ο άνθρωπος σήκωσε το βλέμμα του στον ουρανό, αναρωτήθηκε αν υπάρχει ζωή πέρα από τη Γη. Σήμερα, η απάντηση σε αυτό το θεμελιώδες ερώτημα ενδέχεται να βρίσκεται κοντύτερα από ποτέ. Η πρόσφατη ανακάλυψη ενός αερίου στον πλανήτη K2-18b, εκατοντάδες τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά, έχει προκαλέσει ενθουσιασμό και προβληματισμό στους επιστήμονες.
Ο καθηγητής Nikku Madhusudhan από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, επικεφαλής της ομάδας που έκανε την ανίχνευση, δηλώνει πως βρισκόμαστε «στα πρόθυρα της απάντησης ενός από τα πιο βαθιά ερωτήματα της ανθρωπότητας». Η σημασία δεν έγκειται μόνο στην ίδια την ανακάλυψη, αλλά στον αντίκτυπο που αυτή μπορεί να έχει στην κοινωνία, αναφέρει το BBC.
Η επιστημονική έρευνα για εξωγήινη ζωή είχε εστιαστεί στον Άρη επί δεκαετίες. Όμως, η ανακάλυψη εξωπλανητών, δηλαδή πλανητών έξω από το ηλιακό μας σύστημα, μετά το 1992, άνοιξε νέους ορίζοντες.
Από τότε έχουν εντοπιστεί σχεδόν 6.000 εξωπλανήτες, αρκετοί από τους οποίους βρίσκονται στη λεγόμενη «Κατοικήσιμη Ζώνη», όπου ανιχνεύεται ύπαρξη νερού.
Η ανίχνευση στον K2-18b έγινε με το James Webb Space Telescope, το ισχυρότερο διαστημικό τηλεσκόπιο που έχει κατασκευαστεί. Στόχος των επιστημόνων δεν είναι μόνο να δουν τους πλανήτες, αλλά και να αναλύσουν τη χημική σύσταση των ατμοσφαιρών τους, αναζητώντας βιοϋπογραφές — ενώσεις που, στον πλανήτη μας, παράγονται μόνο από ζωντανούς οργανισμούς.
Όμως η επιστήμη παραμένει επιφυλακτική. Πριν επιβεβαιωθεί οριστικά η ύπαρξη ζωής, πρέπει να αποκλειστούν όλα τα μη βιολογικά ενδεχόμενα. Αυτή η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει χρόνια. Ακόμη και τότε, η ανακάλυψη απλά ζωής σε άλλο πλανήτη, δεν σημαίνει την ύπαρξη «ευφυούς πολιτισμού» ισχυρίζονται οι επιστήμονες.
Παράλληλα, αποστολές συνεχίζονται εντός του ηλιακού μας συστήματος. Η αποστολή ExoMars της ESA και η Tianwen-3 της Κίνας θα επιχειρήσουν να εντοπίσουν ίχνη ζωής στον Άρη και να φέρουν δείγματα πίσω στη Γη. Η NASA και η ESA ετοιμάζουν αποστολές στους παγωμένους δορυφόρους του Δία και του Κρόνου, αναζητώντας υπόγειους ωκεανούς. Το 2034, η αποστολή Dragonfly θα προσγειωθεί στον Τιτάνα, έναν φεγγάρι του Κρόνου, όπου υπάρχουν υγρές λίμνες με οργανικές ενώσεις.
Αν τελικά επιβεβαιωθεί η ύπαρξη ζωής έξω από τη γη, αυτό θα αλλάξει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας και τη θέση μας στο Σύμπαν. «Θα ήταν μια κοσμική αλλαγή στην ανθρώπινη ψυχή», λέει ο Madhusudhan. «Θα βλέπαμε έναν ουρανό γεμάτο ζωή και θα νιώθαμε περισσότερο ενωμένοι ως είδος» δίνοντας έμφαση στην υπαρξιακή διάσταση του θέματος και στο τι αλλαγές μπορεί να επιφέρει η γνώση ότι δεν είμαστε μόνοι.