Δημήτρης Ψαρράς
Το πρώτο θέμα που θα συζητηθεί στην απογευματινή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων είναι το «Ψήφισμα συμπαράστασης και αλληλεγγύης στον δήμαρχο Χιμάρας Φρέντι Μπελέρη». Εισηγητής, ο δήμαρχος Κώστας Μπακογιάννης.
Είναι γεγονός ότι εδώ και αρκετές
μέρες βρίσκεται ανάμεσα στα πρώτα θέματα της πολιτικής επικαιρότητας το ζήτημα
της φυλάκισης από τις αλβανικές αρχές του Φρέντι Μπελέρη και του στενού
συνεργάτη του Παντελή Κοκαβέση. Ειδικά η συνέχιση της κράτησής τους μετά την
εκλογή του Μπελέρη στη θέση του δημάρχου της Χιμάρας μαρτυρά το προβληματικό
επίπεδο των δημοκρατικών θεσμών στη γειτονική χώρα και δικαιώνει όσους θεωρούν
ότι η πολιτική εξουσία στην Αλβανία επηρεάζει δραστικά τις δικαστικές
αποφάσεις, ειδικά μάλιστα σε ζητήματα που αφορούν την ελληνική μειονότητα.
Ωστόσο, δεν πρέπει κι εδώ στην Ελλάδα
να αισθανόμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι για το επίπεδο της ενημέρωσης στα ζητήματα
που συνήθως περιγράφονται ως «εθνικά ευαίσθητα». Παρά τα αλλεπάλληλα
δημοσιεύματα, τις συνεχείς τηλεοπτικές εκπομπές και τα ρεπορτάζ στο διαδίκτυο
για την υπόθεση αυτή, ο πρωταγωνιστής της παραμένει στο ημίφως, λες και κάποιοι
θεωρούν ότι το ελληνικό κοινό δεν χρειάζεται να έχει πλήρη γνώση γι’ αυτά τα
ζητήματα που πρέπει να είναι προσβάσιμα μόνο από τους «ειδικούς».
Τα πράγματα μπλέκουν ακόμα
περισσότερο, αν λάβει κανείς υπόψη του ότι την εκλογή Μπελέρη επιχείρησε να
αποτρέψει ο σημερινός πρωθυπουργός Εντι Ράμα (Σοσιαλιστικό Κόμμα), ενώ ο
βασικός υποστηρικτής του ήταν ο πρώην πρόεδρος και παλιός του διώκτης Σαλί
Μπερίσα (Δημοκρατικό Κόμμα). Πίσω δηλαδή από τις οικονομικές αντιθέσεις που
φέρνουν σε αντίθεση το μειονοτικό στοιχείο στην περιοχή της Χιμάρας με τους
εθνοτικά Αλβανούς με επίδικο αντικείμενο τον έλεγχο της πολύτιμης τουριστικής
εκμετάλλευσης της παραλιακής ζώνης της πόλης υπάρχει και η πολιτική αντίθεση,
την οποία βέβαια ουδέποτε έκρυψε ο κ. Μπελέρης.
Η πρώτη υπόθεση
Αυτό που δεν φαίνεται να θυμούνται οι
ποικίλοι σχολιαστές της σημερινής ελληνοαλβανικής κρίσης είναι η πρώτη υπόθεση
με την οποία έγινε γνωστό το όνομα του σημερινού δημάρχου Χιμάρας.
Ο Φρέντι Μπελέρης ήταν ένας από τους
επτά άνδρες που συνελήφθησαν τη νύχτα της 18ης-19η Μαρτίου 1995 από Ελληνες
συνοροφύλακες κοντά στο Δελβινάκι Ιωαννίνων, σε απόσταση λίγων εκατοντάδων
μέτρων από τα ελληνοαλβανικά σύνορα, επειδή στο πορτμπαγκάζ των δύο αυτοκινήτων
τους μετέφεραν εννιά αυτόματα πολεμικά όπλα Καλάσνικοφ, 2 πιστόλια, ξιφολόγχες,
ασύρματους, φόρμες παραλλαγής και κουκούλες.
Η σύλληψη της ομάδας στην οποία
μετείχε ο Μπελέρης (20.3.1995)
Τα στοιχεία αυτά δημοσιεύτηκαν με
εκτενείς περιγραφές στον Τύπο της εποχής. Παραπέμπω εδώ στο σημαντικό βιβλίο
του γνωστού και βραβευμένου δημοσιογράφου της «Καθημερινής» Σταύρου Τζίμα, το
οποίο κυκλοφόρησε το 2010 με πρόλογο του Αλέξη Παπαχελά («Στον αστερισμό του
εθνικισμού»).
Οπως γράφει ο Τζίμας, μετά τη σύλληψη
της ομάδας θεωρήθηκε ότι υπήρχε κίνδυνος να επαναληφθεί αυτό που είχε γίνει τον
Απρίλιο του 1994, με την επίθεση της οργάνωσης ΜΑΒΗ σε φυλάκιο στην Επισκοπή
και τη δολοφονία δύο Αλβανών στρατιωτικών. Αυτή η επίθεση έγινε αφορμή για ένα
πραγματικό πογκρόμ των αλβανικών αρχών εναντίον της ελληνικής μειονότητας, με
ελέγχους, συλλήψεις και φυλακίσεις.
Σύμφωνα με τον Τζίμα, «δεν υπήρξαν
αμφιβολίες ότι οι συλληφθέντες [του 1995] σχεδίαζαν να επιτεθούν εναντίον
στρατιωτικού στόχου, που ήταν το στρατόπεδο Λόγγου, σε μικρή απόσταση από τα
σύνορα. Αποκαλύφθηκε επίσης ότι ήταν η ίδια ομάδα περίπου, ή τουλάχιστον κάποια
από τα μέλη της, που είχαν χτυπήσει στην Ανω Επισκοπή». Ο τότε πρωθυπουργός
Ανδρέας Παπανδρέου είχε μιλήσει για μια «οργανωμένη και άκρως επικίνδυνη
υπόθεση που από εμάς δεν πρόκειται να κουκουλωθεί» (24.7.1995).
Η αισιόδοξη αυτή πρόβλεψη δεν φαίνεται
να ανταποκρίνεται στη συνέχεια της ιστορίας. Οι κατηγορίες κατά των επτά
μετατράπηκαν από κακουργήματα σε πλημμελήματα, αποφασίστηκε η αποφυλάκισή τους
και τελικά, «στην κατ’ έφεση δίκη που έγινε στον Κορυδαλλό, στις 19.5.1999, το
Εφετείο Αθηνών στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα των γυναικείων φυλακών
Κορυδαλλού και κεκλεισμένων των θυρών για λόγους “εθνικής ασφάλειας” με την υπ.
αριθμ. 752/99 απόφασή του μείωσε τις ποινές στους 18-20 μήνες και έτσι έκλεισε
οριστικά η πολύκροτη υπόθεση».
Το συμπέρασμα του Τζίμα είναι ότι
έμειναν ανοιχτά ερωτήματα: «Τι ήταν τελικά για την ελληνική Δικαιοσύνη αυτοί οι
άνθρωποι; Ηταν πράκτορες των αλβανικών μυστικών υπηρεσιών; Αν ναι, γιατί
αφέθηκαν ελεύθεροι; Ηταν υπερπατριώτες προβοκάτορες; Αν ναι, γιατί τους
χαρίστηκε η ελληνική πολιτεία την οποία ζημίωσαν; Για την κυβέρνηση Παπανδρέου,
σε κάθε περίπτωση, ο στόχος της διάλυσης του παρακρατικού μηχανισμού, που είχε
στηθεί για να “απελευθερώσει” τη Βόρειο Ηπειρο, είχε εν μέρει επιτευχθεί και
προφανώς δεν είχε πλέον νόημα η περαιτέρω “ταλαιπωρία” των μελών της ΜΑΒΗ».
Μπορεί όλα αυτά τα γεγονότα να έχουν
πλέον ξεχαστεί, εφόσον κανείς δεν έχει συμφέρον να τα θυμάται, αλλά ο Φρέντι
Μπελέρης δεν έχει πάψει να εκφράζει δημόσια τις πολιτικές του προτιμήσεις και
να εκπροσωπεί μια σαφή πολιτική τάση στο ζήτημα των ελληνοαλβανικών σχέσεων. Το
θύμισε πριν από λίγες μέρες η «Χρυσή Αυγή» (ναι, υπάρχει ακόμα ο ιστότοπος των
ναζιστών) που σημείωσε με περηφάνια ότι «ο δέσμιος των κατσαπλιάδων
Βορειοηπειρώτης αγωνιστής Μπελέρης, είχε εμφανιστεί προ ετών σε εκπομπή του Ν.
Μιχαλολιάκου (“Οσοι Ζωντανοί”, στο κανάλι “Τηλετώρα”), για να μιλήσει για τα
βάσανα του βορειοηπειρωτικού ελληνισμού».
Ο Καρατζαφέρης
Εκτός βέβαια από τον Μιχαλολιάκο
υπήρχε και ο Καρατζαφέρης. Ο «τομέας βορειοηπειρωτικού αγώνα» της Νεολαίας του
ΛΑΟΣ (ονομαζόταν ΝΕ.Ο.Σ) είχε διοργανώσει ειδική εκδήλωση με ομιλητές τον
Μπελέρη, τον Θάνο Πλεύρη και τον αρχηγό Καρατζαφέρη στις 8.2.2009. Σ’ αυτή την
εκδήλωση ο Μπελέρης, κάτω από χειροκροτήματα, δήλωσε «συγκινημένος», επειδή
«πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδος αρχηγός κόμματος τοποθετείται και
πραγματεύεται το Βορειοηπειρωτικό. […] Το ελληνικό πολιτικό σύστημα, με
εξαίρεση το ΛΑΟΣ, κωφεύει. Δευτέρα αύριο η κυρία Μπακογιάννη θα είναι στα
Τίρανα. Ο Θεός ξέρει τι θα συζητήσουν. Πάντως αποκλείεται να συζητήσουν για τα θέματα
που μας απασχολούν» («Τηλεάστυ», 10.2.2009).
Οπως προκύπτει από το βίντεο της
εκδήλωσης, το σύνθημα που φώναζαν οι οπαδοί του Καρατζαφέρη δεν ήταν άλλο από
το «θα ξαναγυρίσουμε και θα τρέμει η γη». Μ’ άλλα λόγια, το κεντρικό σύνθημα
των νεοναζί σ’ όλη την Ευρώπη που φωνάζουν αυτή τη φράση που υποτίθεται ότι
είναι τα τελευταία λόγια που είπε πριν αυτοκτονήσει ο Γιόζεφ Γκέμπελς.