Την έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών στο κράτος δικαίου, κατά συνέπεια και στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, αποτυπώνει το ευρωβαρόμετρο που έδωσε στην δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Μόνο το 32% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα πιστεύει ότι οι
βασικές αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης – όπως τα θεμελιώδη δικαιώματα, η
δημοκρατία και το κράτος δικαίου – προστατεύονται επαρκώς στη χώρα.
Επιπλέον, η εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στο πλαίσιο
προστασίας και εφαρμογής των βασικών αυτών θεσμών εμφανίζεται ιδιαίτερα
κλονισμένη στη χώρα μας, με την Ελλάδα να συγκεντρώνει το χαμηλότερο ποσοστό
στην ερώτηση αυτή, αφού σχεδόν 7 στους 10 από όλους τους ερωτηθέντες σε 20
χώρες (66%) συμφωνούν ότι οι βασικές αξίες της ΕΕ προστατεύονται επαρκώς στη
χώρα τους.
Στην Ελλάδα λοιπόν μόλις το 32% των ερωτηθέντων συμφωνεί
με αυτή τη δήλωση περί προστασίας των θεσμών, ενώ χαμηλό ποσοστό συγκεντρώνει
και η Βουλγαρία (35%).
Πααράλληλα, σε δέκα χώρες πάνω από το 70% αισθάνεται ότι
οι βασικοί θεσμοί προστατεύονται επαρκώς, με τα υψηλότερα ποσοστά να
καταγράφονται στη Φινλανδία (92%), τη Σουηδία, το Λουξεμβούργο (89%) και τη
Δανία (83%).
Ωστόσο η εικόνα στην Ελλάδα είναι πολύ διαφορετική αφού
μόλις το 32% των ερωτηθέντων συμφωνεί με αυτή τη δήλωση, ενώ χαμηλό ποσοστό
συγκεντρώνει και η Βουλγαρία (35%).
Η συμμετοχή στην πολιτική ζωή παραμένει κινητήριος
δύναμη, με το 67% των πολιτών της ΕΕ να ψηφίζουν σε τοπικές, εθνικές ή
ευρωπαϊκές εκλογές. Σχεδόν ένας στους πέντε ερωτηθέντες (19%) δηλώνει ότι
συμμετέχει σε εθελοντικές δραστηριότητες ή κοινοτικά έργα, ενώ περίπου ένας
στους δέκα πολίτες της ΕΕ δηλώνει ότι συμμετέχει σε ΜΚΟ, οργανώσεις της
κοινωνίας των πολιτών (10%) ή σε συνδικάτα, πολιτικά κινήματα ή κόμματα (9%).
Πάνω από το 60% των ερωτηθέντων αναφέρει ότι γνωρίζει
διάφορα νομοθετήματα της ΕΕ για τη δικαιοσύνη, τα δικαιώματα και τις αξίες, με
το υψηλότερο επίπεδο ενημέρωσης σχετικά με: δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ και
των οικογενειών τους να διαμένουν ελεύθερα οπουδήποτε εντός της ΕΕ (77%), ίση
μεταχείριση στην απασχόληση και το επάγγελμα ανεξαρτήτως θρησκείας ή
πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή σεξουαλικού προσανατολισμού (74%), καθώς και
του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων της ΕΕ – GDPR και απόφαση που
καθιστά ορισμένες μορφές και εκφράσεις ρατσισμού και ξενοφοβίας τιμωρούμενες με
ποινικές κυρώσεις (και οι δύο 72%).
Σύμφωνα πάντα με το ευρωβαρόμετρο, πάνω από τους μισούς
Ευρωπαίους (53%) αισθάνονται καλά ενημερωμένοι για το κράτος δικαίου στη χώρα
τους, ενώ σχεδόν τρεις στους δέκα αισθάνονται καλά ενημερωμένοι για το κράτος
δικαίου σε άλλες χώρες της ΕΕ.
Άλλα ευρήματα
Αν και οι περισσότεροι πολίτες της ΕΕ έχουν ακούσει για
νομοθετικές πράξεις που σχετίζονται με τους βασικούς θεσμούς του κράτους
δικαίου, στις περισσότερες περιπτώσεις περίπου το ένα τρίτο γνωρίζει μεν, αλλά
δεν γνωρίζει πραγματικά τι συνεπάγονται.
Πάνω από το ένα τρίτο των Ευρωπαίων έχει ακούσει,
διαβάσει ή δει κάτι σχετικά με τα κονδύλια που διατίθενται στο πλαίσιο του
προγράμματος Πολίτες, Ισότητα, Δικαιώματα και Αξίες. Λίγο κάτω από 3 στους 10
Ευρωπαίους έχουν ακούσει, διαβάσει ή δει κάτι σχετικά με τα κονδύλια που είναι
διαθέσιμα στο πλαίσιο του προγράμματος «Δικαιοσύνη».
Σημειώνεται ότι η παρούσα έρευνα στοχεύει να δώσει μια
εικόνα της αντίληψης των πολιτών της ΕΕ για τις αξίες που προωθούνται από τα
χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ που σχετίζονται με δικαιώματα και αξίες (το
πρόγραμμα «Πολίτες, Ισότητα, Δικαιώματα και Αξίες» και το πρόγραμμα
«Δικαιοσύνη») και της ευαισθητοποίησής τους σχετικά με τα διάφορα μέσα που
χρησιμοποιούνται για την προώθηση και την προστασία δικαιωμάτων και αξιών.