Όταν ήταν τριών ετών, μετανάστευσε στις ΗΠΑ και πήρε την
αμερικάνικη υπηκοότητα το 1928. Πήρε πτυχίο Χημείας από το Πανεπιστήμιο της
Κολούμπια, ενώ το 1955 έγινε καθηγητής βιοχημείας στην ιατρική σχολή του
πανεπιστημίου της Βοστόνης.
Αρχικά έγινε γνωστός από τη στήλη του στο περιοδικό
«Magazine of Fantasy and Science Fiction», όπου έγραψε για 399 τεύχη.
Συμμετείχε επίσης στο επιστημονικής φαντασίας περιοδικό «Amazing Stories».
Έγραψε περίπου 465 δημοσιευμένα βιβλία, από τα οποία τα 25 είναι καθαρά
επιστημονικής φαντασίας και τα υπόλοιπα μελέτες και επιστημονικά συγγράμματα.
Ανάμεσα στα πιο γνωστά περιλαμβάνονται το διήγημα «Nightfall» το οποίο
επανειλημμένως έχει ψηφιστεί ως το καλύτερο βιβλίο επιστημονικής φαντασίας, η
πολυβραβευμένη για την τηλεοπτική της απόδοση σειρά «Γαλαξιακή αυτοκρατορία»
(τιμήθηκε με το βραβείο Hugo) και η σειρά μυθιστορημάτων με τα Ρομπότ (Εγώ, το
Ρομπότ, Έρχονται τα Ρομπότ, Σπηλιές από Ατσάλι, Ο Γυμνός Ήλιος, Τα Ρομπότ της
Αυγής, Ρομπότ και Αυτοκρατορία).
Μάλιστα, στα έργα του που σχετίζονται με ρομπότ
χρησιμοποιούνται οι τρεις νόμοι της ρομποτικής, του οποίους επινόησε ο ίδιος.
Στους κανόνες αυτούς υπακούν τα περισσότερα ρομπότ με ποζιτρονικό εγκέφαλο που
εμφανίζονται στα έργα του, ενώ χρήση τους έχουν κάνει και άλλοι δημιουργοί
επιστημονικής φαντασίας. Οι νόμοι πρωτοδιατυπώθηκαν στη σύντομη ιστορία
«Runaround» (1942) και είναι οι εξής: - Ένα ρομπότ δεν επιτρέπεται να
τραυματίσει ένα ανθρώπινο ον ή μέσω της απραξίας του να επιτρέψει σε ένα
ανθρώπινο ον να βρεθεί σε κίνδυνο. - Ένα ρομπότ πρέπει να ακολουθεί τις οδηγίες
που του δίνουν τα ανθρώπινα όντα, εκτός και αν οι οδηγίες αυτές έρχονται σε
σύγκρουση με τον Πρώτο Νόμο. - Ένα ρομπότ οφείλει να προστατεύει την ύπαρξή του
όσο η προστασία αυτή δεν συγκρούεται με τον Πρώτο και το Δεύτερο Νόμο.
Σύμφωνα με τον Ασίμοφ «η σύγχρονη επιστημονική φαντασία
αποτελεί το μοναδικό λογοτεχνικό είδος στο οποίο θίγονται συστηματικά και
συνειδητά η φύση των αλλαγών που έρχονται, οι πιθανές επιπτώσεις και οι λύσεις
τους. Η επιστημονική φαντασία είναι εκείνο το λογοτεχνικό είδος το οποίο
καταπιάνεται με την επίδραση της επιστημονικής προόδου στον άνθρωπο».
Τα περισσότερα από τα επιστημονικά του συγγράμματα
εξηγούν επιστημονικές έννοιες με έναν ιστορικό τρόπο, πηγαίνοντας δηλαδή όσο
πιο πίσω γίνεται στον χρόνο όταν η ίδια η επιστημονική έννοια ήταν στο αρχικό
της στάδιο. Συχνά παρέχει διάφορα στοιχεία για τους επιστήμονες που αναφέρει
(εθνικότητα, ημερομηνία γέννησης, ημερομηνία θανάτου κα), καθώς και ετυμολογίες
αλλά οδηγούς προφοράς για τεχνικούς όρους.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν ο «Οδηγός
Επιστήμης», το τρίτομο «Κατανοώντας τη Φυσική», όπως και αρκετά βιβλία του
σχετικά με την αστρονομία, τα μαθηματικά, τη Βίβλο, τα έργα του Σαίξπηρ, και τη
χημεία. Υπήρξε από τους ιδρυτές της Μένσα και δια βίου μέλος. Προς τιμήν του
ονομάστηκε ο αστεροειδής 5020 Ασίμοφ, ένας κρατήρας στο Άρη, το περιοδικό «Η
Επιστημονική Φαντασία του Ασίμοφ», ένα δημοτικό σχολείο στο Μπρούκλυν, στη Νέα
Υόρκη, αλλά και το λογοτεχνικό βραβείο Ισαάκ Ασίμοφ. Έφυγε από τη ζωή στις 6
Απριλίου 1992 από κίρρωση του ήπατος και εξασθένηση της καρδιάς του, παθήσεις
που επήλθαν ως συνέπειες του ιού του AIDS. Από τον ιό μολύνθηκε από μετάγγιση
αίματος κατά τη διάρκεια επέμβασης στη καρδιά το 1983.