Στέλιος Κούλογλου
Στις 24 Ιουλίου, την επομένη των ισπανικών βουλευτικών εκλογών, ο Θανάσης Μπακόλας, σύμβουλος του κ. Μητσοτάκη πριν αναδειχθεί γενικός γραμματέας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), έκανε μια φιλότιμη αλλά απεγνωσμένη προσπάθεια για τον σχηματισμό δεξιάς κυβέρνησης στην Ισπανία. Παρά τις προσδοκίες της, η ισπανική δεξιά (Λαϊκό Κόμμα) είχε αποτύχει να κερδίσει την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, από κοινού με την ακροδεξιά του Vox.
Οι ακραίες απόψεις του τελευταίου-
ορισμένοι εκπρόσωποι του είναι σαν να νεκραναστήθηκε ο δικτάτορας Φράνκο- είχαν
φοβίσει τους μετριοπαθείς ψηφοφόρους. Μια από τις ακροδεξιές υποψήφιες είχε
ξεκινήσει την εκστρατεία της από ένα μπουρδέλο, επειδή « είναι το μέρος που
αξίζει στους πολιτικούς». Τα μικρότερα κόμματα από την Καταλονία και τη χώρα
των Βάσκων, επίσης ακούνε Φράνκο και τους σηκώνεται η τρίχα.
Στην προεκλογική περίοδο, ο Αλμπέρτο
Νούνιεθ Φεϊχό, ο ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος που ανήκει στο ΕΛΚ, είχε δεχθεί ότι
θα συγκυβερνούσε με τις πλάτες της ακροδεξιάς. Σε ορισμένες περιοχές, δεξιά και
ακροδεξιά είχαν από κοινού εκλέξει περιφερειάρχη, προκαλώντας ρίγη ανατριχίλας.
Αλλά από τη στιγμή που τα δύο κόμματα δεν εξασφάλιζαν την απόλυτη πλειοψηφία
στο εθνικό Κοινοβούλιο, ο κ. Μπακόλας προσπάθησε να παρέμβει στις εξελίξεις,
παρουσιάζοντας το Λαϊκό Κόμμα ως μετριοπαθές.
«Το Vox συρρικνώθηκε λόγω της
κεντρώας, μετριοπαθούς, ανεκτικής και υπεύθυνης εκστρατείας του Φειχό», δηλωσε
στο Politico. «Όχι εξαιτίας της εκστρατείας φόβου του (σοσιαλιστή ηγέτη) Πέτρο
Σάντσεθ». Μετά από αυτή τη καθυστερημένη κάνω- την ανάγκη- φιλοτιμία κεντρώα
στροφή, κάλεσε τους Σοσιαλιστές να κάνουν στην άκρη και να επιτρέψουν
(απέχοντας στη Βουλή από την ψηφοφορία για ψήφο εμπιστοσύνης) τον σχηματισμό
μιας κυβέρνησης με πρωθυπουργό τον Φειχό.
Ο κ. Μπακόλας και το ΕΛΚ είχαν χάσει
τον αγώνα, γιατί είχαν ποντάρει σε δύο λάθος άλογα. Αν το ένα ήταν το ακροδεξιό
Vox, με το οποίο από το φλερτ είχαν περάσει στον αρραβώνα, το άλλο ήταν ο ίδιος
ο κ. Φειχό. Το βράδυ των εκλογών, όταν ο ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος βγήκε στο
μπαλκόνι για να πανηγυρίσει την πρώτη θέση, οι συγκεντρωμένοι οπαδοί του
κόμματος τον ανάγκασαν να διακόψει την ομιλία του: φώναζαν ρυθμικά το όνομα της
επικεφαλής της περιφέρειας της Μαδρίτης Ισαμπέλ Ντίαθ Αγιούσο, που βρισκόταν
δίπλα του. Ζητούσαν ουσιαστικά να αναλάβει αυτή το κόμμα.
Είναι σαν να βγαίνει να πανηγυρίσει ο
Μητσοτάκης για την πρώτη θέση στις εκλογές και να φωνάζουν από κάτω ρυθμικά το
όνομα του Αδωνι Γεωργιάδη. Γιατί η κυρία Αγιούσο, που φλέρταρε με τους
ψεκασμένους στην πανδημία, κινείται ακριβώς στην αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν
που περιέγραφε ο κ. Μπακόλας. Είχε δηλώσει ότι το κόμμα της και το Vox
«συμφωνούν σε θεμελιώδη ζητήματα», διευκρινίζοντας ότι «όταν σε λένε φασίστα
ξέρεις ότι κάνεις κάποια πράγματα με τον σωστό τρόπο».
Κάπως έτσι τα δύο στρατόπεδα, από τη
μία πλευρά δεξιά και ακροδεξιά, από την άλλη Σοσιαλιστές-Σουμάρ (το κόμμα της
Αριστεράς όπου συμμετέχουν οι Podemos) και μικρότερα περιφερειακά κόμματα από
την Καταλονία και τους Βάσκους, βρέθηκαν το καθένα με 172 ψήφους. Για την
απόλυτη πλειοψηφία χρειάζονται 176 (350 είναι οι έδρες στο ισπανικό
Κοινοβούλιο)
Ο πρώην πρόεδρος της Καταλονίας Κάρλος
Πουτζδεμόν, που είναι σήμερα ευρωβουλευτής και αυτοεξόριστος στις Βρυξέλλες
καθώς εκκρεμούν εναντίον του βαριές κατηγορίες για στάση κατά του ισπανικού
κράτους, βρέθηκε στη θέση που δεν θα είχε δει ούτε στα καλύτερα όνειρα του: από
τους ψήφους των 7 βουλευτών του Junts, του καταλανικού κόμματος υπέρ της
ανεξαρτησίας που καθοδηγεί από μακριά, εξαρτιόταν η πορεία της ισπανικής
δημοκρατίας.
Ο Πουτζδεμόν έκανε από την αρχή φανερό
ότι θα πουλούσε ακριβά το τομάρι του. Για να υποστηρίξει τον σχηματισμό
προοδευτικής κυβέρνησης, ζήτησε μαξιμαλιστικά ανταλλάγματα (δημοψήφισμα για την
αυτοδιάθεση της Καταλονίας, αμνηστία τους φυλακισμένους και καταζητούμενους για
το δημοψήφισμα του 2107) που δεν θα μπορούσε να ικανοποιήσει κανένας Σάντσεθ.
Στέλιος Κούλογλου /
Στην Ισπανία η δημοκρατία αντιστάθηκε.
‘Η προοδευτική κυβέρνηση ή νέες εκλογές
Από την άλλη πλευρά, ήταν υποχρεωμένος
να βρει σημείο συμφωνίας. Διαφορετικά θα προκηρυχθούν εκλογές, στις οποίες ο
συνασπισμός δεξιάς- ακροδεξιάς θα μπορούσε να σχηματίσει κυβέρνηση, κάνοντας
πραγματικότητα τα όνειρα του κ. Μπακόλα.
Ιστορικά «αντικαταλανική», η ισπανική
δεξιά είναι άλλωστε ουσιαστικά υπεύθυνη για τη συρρίκνωση της αυτονομίας της
Καταλονίας τη δεκαετία του 2000, που προκάλεσε την επόμενη την άνοδο του
κινήματος υπέρ της ανεξαρτησίας και τη σύγκρουση με τη Μαδρίτη. Αν ο Πουτζδεμόν
πέσει με κάποιο τρόπο στα χέρια μιας δεξιάς κυβέρνησης, θα σαπίσει στη φυλακή.
Το πρώτο βήμα έγινε χθες με την
υπερψήφιση από το Junts της νέας προέδρου της Βουλής που πρότεινε ο Σάντσεθ, με
178 ψήφους. Ο Φεϊχό -και μαζί το ΕΛΚ στις Βρυξέλλες- υπέστη μεγάλη πολιτική
ήττα: ήθελε 176 ψήφους για τη δική του υποψήφια και πήρε μόνο 139. Η ακροδεξιά
ψήφισε τελικά τον δικό της υποψήφιο.
Το αντάλλαγμα για τη συμφωνία
Σάντσεθ-Πουτζδεμόν είναι η πρόταση προς το Ευρωκοινοβούλιο για την «αναγνώριση
της καταλανικής ως επίσημης γλώσσας της Ευρωπαϊκής Ενωσης».
Τα πιο υλοποιήσιμα ανταλλάγματα είναι
η αναγνώριση από την ισπανική Βουλή των άλλων τριών γλωσσών της χώρας
(καταλανική, βασκική και γαλικιανή), η σύσταση εξεταστικής επιτροπής για το
σκάνδαλο Pegasus (οι μυστικές υπηρεσίες παρακολουθούσαν τους Καταλανούς ηγέτες
και δεκάδες άλλους) καθώς και για την τρομοκρατική επίθεση το 2017 στη
Βαρκελώνη, με 14 νεκρούς και πάνω από 100 τραυματίες.
Ο Πουτζδεμόν διευκρίνισε ότι «η
συμφωνία αυτή περιορίζεται στην εκλογή του προεδρείου της Βουλής» και «δεν έχει
καμία σχέση με την ψήφο εμπιστοσύνης» για πρωθυπουργό. Θα ζητήσει προφανώς
περισσότερα ανταλλάγματα. Αλλά αν κάτι δεν πάει πολύ στραβά, σύντομα θα
σχηματιστεί κυβέρνηση από το δεύτερο κόμμα στις εκλογές (Σοσιαλιστικό) το
τέταρτο (Σουμάρ) και τα άλλα μικρότερα κόμματα.
Για να αποδείξει, μεταξύ των άλλων,
πόσο καταστροφική ήταν για την ελληνική αριστερά και τις εκλογές του Μαΐου, η
θεωρία της «κυβέρνησης των ηττημένων».