Σκεφτείτε έναν τόπο μικρό, στις εσχατιές της χώρας, με έδρα μια κωμόπολη χωρίς πολλούς μορφωμένους ανθρώπους, με αξιοπρέπεια αλλά φτώχεια και μαζική μετανάστευση σε εξωτερικό και εσωτερικό, όπου κυριαρχείται για δεκαετίες από την παρουσία της μετεμφυλιακής αστυνομίας, με φακελώματα και καταδόσεις.
Σκεφτείτε ότι η περιοχή αυτή ταλαιπωρήθηκε αφάνταστα από τη βουλγαρική κατοχή, από εθνικιστές Βούλγαρους, αλλά στη συνέχεια, μετά την ειρήνευση και εξαιτίας της πολιτικής του ΝΑΤΟ συνέχισε να τρομοκρατείται από την ιδέα ότι οι ίδιοι γείτονες παραμένουν εχθροί, πλέον ως κομμουνιστές, κρατώντας μέσα σ' αυτή την ιστορικοπολιτική σύγχυση μόνο τον τρόμο για οτιδήποτε είναι αυτοί οι γείτονες. Μάλιστα οι αναμνήσεις από τη δράση λιγοστών ανταρτών στην περίοδο του εμφυλίου βοήθησε στο να διαμορφωθεί ένα δημοφιλές, εχθρικό αφήγημα για την Αριστερά όπως το ήθελαν οι κυβερνήσεις του 50-60.
Σκεφτείτε ότι η περιοχή αυτή είχε δίπλα στους "βάρβαρους" γείτονες κομμουνιστές 13 στρατόπεδα, με ό,τι σημαίνει αυτό για την κουλτούρα, την κοινωνική σύνθεση αλλά και την τοπική οικονομία.
Σκεφτείτε ότι ο τόπος αυτός, άγονος σχετικά και ημιορεινός, τόνωνε την φτωχική οικονομία του εξαιτίας ενός στρατοπέδου εκπαίδευσης με 500 στρατιώτες εκπαιδευόμενους εξοδούχους, την παρουσία δεκάδων αξιωματικών με ισχυρή κοινωνική επιρροή, μισθούς μεσαίας τάξης και κουλτούρα εθνικού προσανατολισμού.
Σκεφτείτε έναν τόπο όπου η εκκλησία έσωζε μερικούς από τους πολλούς φτωχούς και η ύπαρξη ενός μοναστηριού με πολλές οικονομικές δραστηριότητες γέμιζε την καθημερινότητα με μαυροντυμένες καλόγριες που, ωστόσο, διακινούσαν χρήμα, προσέλκυαν τουρίστες με θρησκευτικά ενδιαφέροντα, οργάνωναν κατηχητικά που έβρισκαν εύφορο έδαφος σε κυρίες της κοσμικής κωμόπολης που πολλαπλασίαζαν τα μηνύματά τους στις νοικοκυρές των οικογενειών κι αυτές με τη σειρά τους στην τοπική κοινωνία. Ο Θεός, μόνος σύμμαχος ενάντια στον θάνατο, το πολιτικό κακό, την άγνοια και την αβεβαιότητα.
Σκεφτείτε πολιτιστικούς συλλόγους να μυούν τις νέες γενιές με όλο αυτό το ιδεολογικό φορτίο, χωρίς το ενδιαφέρον να εμβαθύνουν στην ακαδημαϊκή γνώση, με κύριο πολιτιστικό προσανατολισμό τους χορούς και τις θρησκευτικές εκδηλώσεις.
Σκεφτείτε ότι για πολλά χρόνια η περιοχή έχαιρε κάποιας κυβερνητικής εύνοιας αλλά και τοπικιστικής περηφάνιας εξαιτίας της παρουσίας στα πολιτικά πράγματα του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Σκεφτείτε τους πολιτικούς επίγονους αυτής της εποχής σε μαι αγροτική περιοχή χωρίς ιδιαίτερες κοινωνικοπολιτικές αναζητήσεις. Η απομάκρυνση από την πολιτική, η ησυχία των νοικοκυραίων, η μετριοπάθεια στην καλύτερη περίπτωση αλλά κυρίως η αδιαφορία και σε κάποιες περιπτώσεις η απέχθεια απέναντι σε πολιτικούς προβληματισμούς ήταν αναπόφευκτες.
Σκεφτείτε την απομάκρυνση από τα αστικά κέντρα: τα πανεπιστήμια, τους διανοούμενους, την φοιτητική νεολαία και την μεταπολιτευτική της πολιτικοποίηση, τις καλές ξένες επιρροές όπως η μουσική, τις μόδες, το αμφιλεγόμενο "εκσυγχρονιστικό" ρεύμα.
Σκεφτείτε πως μετά την ιδεολογική ομογενοποίηση των δεκαετιών 50-80 πόσο ισχυρές ήταν οι κομφορμιστικές πιέσεις σε ό,τι διαφορετικό από τη φύση ή την πολιτιστική συγκυρία, αναπτυσσόταν σ' αυτόν τον τόπο. Αλίμονό του.
Σκεφτείτε την εποχή του ΠΑΣΟΚ στην ίδια περιοχή όπου πολλοί ήταν έξω από το Κράτος και τον Δήμο, πολλοί ήταν φτωχοί και ήθελαν "αλλαγή", αλλά ελάχιστοι είχαν μυηθεί και ασπαστεί αλτρουιστικά σοσιαλιστικά ιδεώδη, βλέποντας τη νέα πραγματικότητα ατομικιστικά, ως προσωπική οικονομική και πολιτική ευκαιρία.
Σκεφτείτε ότι αυτή η περιοχή έμεινε για πάντα εκτός της όποιας προσπάθειας εκβιομηχάνισης της χώρας, δεν γνώρισε μεγάλες επενδύσεις, δεν έζησε από κοντά τον κυνισμό των μεγαλοκεφαλαιούχων, τα προβλήματα και την πολιτική κουλτούρα της εργατικής τάξης των πόλεων.
Σκεφτείτε τη μετά το 90 "μόδα" του οικοτουρισμού και της ανάπτυξης με τις ομορφιές του περιβάλλοντος από εκλεκτούς αλλά λίγους σε μια περιοχή που έχει/είχε όλα τα προσόντα, αλλά δεν είχε οικονομική αυτάρκεια, δικούς της πόρους ή επενδυτές, περιβαλλοντική συνείδηση και συνεπώς την ικανότητα και την σκέψη να εκμεταλλευτεί τις τοπικές ομορφιές οικονομικά, δημιουργώντας μια μικρή Ελβετία στα σύνορα της χώρας.
Σκεφτείτε πόσο ευαίσθητη μπορεί να είναι μια περιοχή με ιδεολογικό παρελθόν και χαρακτηριστικά σαν κι αυτά που περιγράψαμε στα μηνύματα του Χριστόδουλου, του Μακεδονικού, πόσο ευάλωτη σε καπηλευτές της πατρίδας, πόσο ενάντια στο διαφορετικό παρά τις χριστιανικές αρχές. Γιατί και το Βυζάντιο έκανε πολέμους και γιατί ο εθνικισμός, η ασφάλεια και ο φόβος του διαφορετικού υπερισχύουν της χριστιανικής αγάπης.
Σκεφτείτε όλα τα παραπάνω σαν πολιτιστική κληρονομιά στις νέες γενιές, σαν ιστορικό πολιτιστικό υπόβαθρο. Σκεφτείτε ότι σ'΄αυτή την περιοχή οι σπουδαγμένοι στην Ευρώπη νέοι έχουν αποχωρήσει παίρνοντας μαζί τους το δικό τους πολιτιστικό κεφάλαιο, αφήνοντας πίσω τους λίγους που είτε αδυνατούν να πάρουν τα ηνία της τοπικής κοινωνίας γιατί δεν είναι οικονομικά ισχυροί είτε ταυτίζονται με την παράδοση. Μείζονα προβλήματα όπως το δημογραφικό, η γήρανση του πληθυσμού και η μείωση των ανθρώπων σε παραγωγική ηλικία διογκώνονται επικίνδυνα.
Σκεφτείτε ότι οι περισσότεροι τοπικοί αυτοδιοικητικοί συνδυασμοί, σε μια περιοχή που δε γνωρίζει έννοιες πυκνής και οριζόντιας δημοκρατίας όπως "κοινωνικό κίνημα" ή "παράταξη με λαϊκή βάση" στήνονται προσωποκεντρικά και καταλήγουν συγκεντρωτικοί. Και ότι η υγιής ενδοπαραταξιακή κριτική δίνει συνήθως τόπο στην μακροημέρευση της παράταξης, γιατί η εξουσία είναι αφροδισιακή και συγκαλύπτει συμφέροντα.
Μερικοί λατρεύουμε αυτόν τον τόπο για την ομορφιά του. Αν σκεφτείτε όλα τα παραπάνω ίσως κατανοήσετε πώς φτάσαμε στην σημερινή κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα του Δήμου Σιντικής αλλά και πιθανόν την προοπτική του. Και ίσως ίσως και τα εναλλασσόμενα συναισθήματα, την αμφιθυμία του γράφοντος.